یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که استفادۀ محدود از هایلایت کردن کلمات در مطالعه، می‌تواند درک مطلب را بهبود بخشد.
به گزارش تکناک، محققان دانشگاه واترلو دریافتند که داشتن محدودیت‌ها در تعداد کلماتی که هایلایت می‌شوند، می‌تواند به خوانندگان کمک کند تا هنگام خواندن بر روی قسمت‌های مهم متن تمرکز کنند و در نتیجه درک بهتری از محتوا داشته باشند.
محققان واترلو در ایجاد فناوری‌های جدید، بررسی تعاملات انسان و فناوری و بررسی چگونگی کاهش آسیب‌ها، سرآمد هستند. به همین دلیل دو دانشمند رایانه از واترلو بررسی کردند که آیا فناوری کنترل تعداد کلماتی که کاربر هایلایت می‌کند، می‌تواند بر درک خواندن آنها تأثیر بگذارد یا خیر.
این اثر جایزۀ بهترین مقاله را در کنفرانس عوامل انسانی در سیستم‌های محاسباتی (CHI 2024) که یکی از برترین کنفرانس‌های علوم کامپیوتر و کنفرانس بین‌المللی HCI است، به ارمغان آورد.
نیکیتا جوشی، یکی از محققان این مطالعه گفت: «تئوری‌های زیادی در روانشناسی وجود دارد که نشان می‌دهند داشتن محدودیت‌ها برای تشویق خلاقیت مفید است.»
وی تصریح کرد: «به‌طور سنتی، محدودیت‌های نرم‌افزاری اغلب برای اثبات خطا استفاده می‌شدند. با وجود این، تحقیقات من بر روی استفاده از محدودیت‌ها برای تأثیرگذاری بر نتایج مثبت برای کاربران متمرکز است که من آن را تعاملات محدود می‌نامم.»
این تئوری‌ها الهام‌بخش جوشی و سرپرست او دکتر دانیل ووگل شد تا 127 شرکت‌کننده را برای خواندن یک داستان کوتاه استخدام کنند. پس از 24 ساعت، شرکت‌کنندگان یک آزمون درک مطلب را تکمیل کردند و در مدت پنج دقیقه به 20 سؤال چند گزینه‌ای پاسخ دادند. شرکت‌کنندگان به سه گروه بدون نکات هایلایت شده، هایلایت محدود 150 کلمه و هایلایت کلمات به صورت نامحدود تقسیم شدند.
این دو محقق پس از اجرای یک آزمایش مشابه که در آن شرایط متفاوتی مانند: 50 کلمه، 150 کلمه و 250 کلمه به شرکت‌کنندگان اختصاص داده شد، این محدودیت را انتخاب کردند. گروهی که دارای 150 کلمه بود، بالاترین نتایج آزمون را کسب کرد، که باعث جهت‌های پژوهشی امیدوارکننده‌ای شد.
برای این مطالعه، جوشی یک سندخوان مبتنی بر وب با استفاده از React JS در جاوا اسکریپت طراحی کرد، که میزبان رابط‌های خواندن و آزمایش بود. این ابزار می‌تواند تعداد کلماتی را که کاربر هایلایت می‌کند و از حد مجاز فراتر می‌رود، اطلاع‌رسانی کند.
گروهی که نکات مهم را به صورت محدود هایلایت کردند، بالاترین امتیاز را در آزمون درک مطلب به دست آوردند، که 11 درصد بیشتر از گروه با نکات برجستۀ نامحدود و 19 درصد بیشتر از گروه‌هایی که هیچ مطلبی را هایلایت نکردند، بود. همچنین هیچ تفاوت قابل‌توجهی در زمان خواندن هر گروه وجود نداشت، که نشان می‌دهد هایلایت کردن به صورت محدود، مانع از تقاضای ذهنی، تلاش یا ناامیدی کاربر نمی‌شود.
این تحقیق برای اولین بار ثابت کرد که هایلایت کردن محدود می‌تواند درک مطلب را تقویت کند. همچنین اولین موردی است که محدودیت‌های رابط کاربری را برای علامت‌گذاری متن بررسی می‌کند. هایلایت بیش از حد، یک مشکل دیرینه در آموزش بوده است. اگرچه بسیاری از محققان راه‌حل‌هایی مانند آموزش خودتنظیمی حضوری را پیشنهاد کرده‌اند، امّا این کار می‌تواند زمان‌بر و سخت باشد. در نتیجه این فناوری نوآورانه ممکن است راه‌حلی سریع‌تر و آسان‌تر برای عادات مطالعۀ بهتر باشد.
در یک پرسشنامۀ تکمیلی، اکثر شرکت‌کنندگان اظهار کردند که هایلایت کردن محدود نکات باعث شده است آنها روی مهم‌ترین بخش‌های داستان تمرکز کنند. نکات مهم آنها کوتاه‌تر شود و بر کلمات کلیدی مانند اسم‌ها تمرکز کردند، که استراتژی‌هایی هستند که توسط برخی از مراکز آموزشی دانشگاهی توصیه می‌شوند.
موضوعی که بیش از همه محققان را شگفت‌زده کرد این بود که برخی از شرکت‌کنندگان با وجود داشتن این گزینه، تمایلی به حذف نکات مهم نداشتند. در مقابل، آنها بیشتر مراقب بودند و تاکتیک‌های مختلفی مانند نقش یک اسم در ابتدای جمله و استفاده از آن به‌عنوان نشانک برای ارجاع بعدی در سند را اتخاذ کردند.
این تحقیق در زمانی انجام شد که سواد در سراسر جهان در حال کاهش است. جوشی عنوان کرد: «نگرانی‌هایی وجود دارد که رشد مهارت‌های ذهنی دانش‌آموزان ممکن است به‌ویژه با توسعۀ ابزارهایی مانند ChatGPT رو به کاهش باشد.» خواندن هستۀ اصلی سایر مهارت‌های ذهنی مانند: خوداندیشی، خودتنظیمی و تفکر انتقادی است. تمام این موارد برای هوش انسان بسیار مهم هستند.
جوشی قصد دارد در آینده آزمایشی مشابه امّا با اسناد غیرداستانی مانند: مقالات دانشگاهی یا مقالات خبری انجام دهد. با وجود این، او شرایط متفاوتی را مورد بررسی قرار می‌دهد، چرا که 150 کلمه ممکن است برای خواندن طولانی و پیچیده بسیار محدودکننده باشد.
