شرکت متا با همکاری Booz Allen، نسخه‌ای ویژه از مدل هوش مصنوعی متن‌باز خود موسوم به «لامای فضایی» (Space Llama) را برای پیشبرد پژوهش‌های علمی به ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) اعزام کرد.
به گزارش تکناک، این اقدام می‌تواند مسیر تحقیقات علمی را در فضا متحول کند و کارایی هوش مصنوعی را در مدار زمین مورد سنجش قرار دهد.
از آنجا که وزن‌های کامل مدل Llama به صورت عمومی در دسترس هستند، پژوهشگران می‌توانند این مدل را بدون نیاز به اتصال اینترنتی، روی سخت‌افزارهای ایزوله نصب و اجرا کنند. این ویژگی در محیط ایستگاه فضایی یک مزیت کلیدی محسوب می‌شود، چرا که انتقال داده‌ها از طریق سرورهای زمینی را حذف می‌کند و امنیت اطلاعات و سرعت پردازش را به طور چشم‌گیری افزایش می‌دهد.
پیکربندی لامای فضایی ترکیبی متا از این اجزا است:
- چارچوب A2E2 (هوش مصنوعی برای محیط‌های مرزی) متعلق به Booz Allen
- رایانه فضایی نسل دوم شرکت Hewlett Packard Enterprise
- سامانه‌های پردازش شتاب‌یافته انویدیا شامل CUDA، cuDNN و cuBLAS
- قابلیت‌های بینایی کامپیوتری مدل‌های لاما متعلق به متا
این سیستم روی سخت‌افزاری فشرده و کم‌مصرف اجرا می‌شود، که مشابه آن در ماهواره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به گفته تیم پروژه، زمان پردازش برخی وظایف در این سیستم از چندین دقیقه به تنها کمی بیش از یک ثانیه کاهش یافته است.
GIF
علاوه بر این، لامای فضایی از قابلیت‌های تولید متن و تصویر (هوش مصنوعی زایشی) و پردازش چندوجهی بهره می‌برد؛ به این معنا که قادر است داده‌ها را از طریق متن، تصویر یا صوت، درک و تولید کند. یکی از کاربردهای عملی این فناوری، امکان دسترسی مستقیم پژوهشگران به اسناد فنی و دستورالعمل‌های ضروری بدون نیاز به اینترنت است.
این مأموریت، ادامه‌ای بر آزمایش موفق Booz Allen در اوت ۲۰۲۴ است که در آن، یک مدل زبان بزرگ زایشی روی رایانه فضایی HPE در ISS اجرا شد. همچنین متا در نوامبر ۲۰۲۴ اعلام کرده بود که مدل‌های سفارشی‌شده Llama را در اختیار شرکای دولتی و خصوصی آمریکا قرار خواهد داد.
بیل واس، مدیر ارشد فناوری در Booz Allen در این‌باره گفت:
«نوآوری‌های فضایی تاکنون به شدت به اتصال زمین‌پایه وابسته بودند. لامای فضایی ابزارهایی را به صورت مستقیم به لبه فضا می‌برد تا بتوان تعمیرات حیاتی و نگهداری آزمایشگاه ملی ایستگاه فضایی را به سرعت انجام داد؛ گامی مهم به‌سوی آینده‌ای که در آن علم و کاوش در فضا با استقلال بیشتر ممکن خواهد شد.»
پروژه لامای فضایی متا می‌تواند الهام‌بخش مأموریت‌های آینده در ماه و مریخ باشد و زمینه را برای توسعه سامانه‌های خودمختار در محیط‌های دورافتاده یا بدون ارتباط روی زمین نیز فراهم کند.
