آبله میمون چیست؛ این سوال ذهن مردم جهان را درگیر کرده است. آیا واقعا آبله میمون جایگزین ویروس کرونا میشود؟ آبله میمون یا ویرویس Mpox یک بیماری شبیه آبله مرغان است که باعث تب، تورم غدد لنفاوی و بثورات پوستی میشود. بثورات در هر نواحی میتوانند ظاهر شوند. آبله میمون نیز یک بیماری مشترک بین انسان و حیوانات است و این بدان معنی است که میتواند از حیوانات به انسان و بالعکس منتقل شود. همچنین آبله میمون میتواند از یک انسان به انسان دیگر منتقل شود.
ویروس آفریقای غربی و ویروس حوضه کنگو، دو نوع مختلف ویروس mpox هستند. قبل از سال ۲۰۲۲، بیشتر موارد mpox در مرکز و غرب آفریقا رخ داده است. با این حال، تا زمان انتشار مطلب ابله میمون چیست؛ مواردی از mpox ناشی از شکل آفریقای غربی ویروس در ۹۴ کشور در سرتاسر جهان گزارش شده است، از جمله در مناطقی که معمولا رخ نمیدهد.
در این مطلب قصد داریم نگاهی به علائم آبله میمون؛ علل و نحوه تشخیص ویروس Mpox بیندازیم. همچنین در این مطلب توضیح میدهیم که ویروس Mpox چگونه پخش میشود و چگونه میتوان از ابتلا به آبله میمون جلوگیری کرد.
فهرست مطالب
نظر سازمان جهانی بهداشت درباره ویروس آبله میمونی
سازمان جهانی بهداشت ویروس mpox یا آبله میمونی را یک فوریت بهداشت عمومی نگرانکننده بینالمللی اعلام کرده است.این سازمان می گوید آبله میمونی از همان خانواده ویروسهایی است که باعث آبله با علائم مشابه میشوند، اما شدت کمتری دارند.
به گزارش تکناک، واکسنها و داروهایی که برای آبله ساخته شدهاند به خوبی علیه آبله میمونی عمل میکنند، اما مانند COVID-19، توزیع عادلانه و دسترسی به واکسنها یک چالش کلیدی در سطح جهانی خواهد بود.
شیوع فزاینده ویروس آبله میمونی در آفریقا باعث شده است که سازمان جهانی بهداشت (WHO) وضعیت اضطراری بهداشت عمومی را اعلام کند.
شیوع این بیماری بیشتر جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) را تحت تأثیر قرار داده است و در سال جاری بیش از 14000 نفر درگیر این بیماری شدهاند.
بر اساس گزارش CDC، از سال 2023، کنگو حدود 12600 مورد مشکوک و 580 مورد مرگ را گزارش کرده، که نسبت به سالهای گذشته افزایش قابل توجهی داشته است.
سازمان جهانی بهداشت در ابتدا ویروس آبله میمونی را در 23 جولای 2022 یک فوریت بهداشت عمومی نگرانکننده بینالمللی (PHEIC) اعلام کرد که تا ماه می 2023 ادامه داشت و تا آن زمان موارد تحت کنترل قرار گرفتند. آخرین باری که WHO چنین نامگذاری را انجام داد در ژانویه 2020 و در پاسخ به شیوع COVID-19 بود.
بر اساس دادههای سازمان جهانی بهداشت و سازمان ملل، تا به امروز بیش از 16000 مورد مبتلا به آبله میمونی در بیش از 75 کشور گزارش شده و تعداد عفونتهای تأییدشده از اواخر ژوئن (7 تیر) تا اوایل جولای (14 تیر) 77 درصد افزایش یافته است.
شیام بیشن، رئیس بهداشت و مراقبتهای بهداشتی مجمع جهانی اقتصاد گفت: «با این اعلامیه، کشورها باید منابع قابل توجهی را برای کنترل شیوع این ویروس داشته باشند.»
وی تصریح کرد: «خوشبختانه، واکسنها و داروهای تولید شده برای آبله ممکن است در برابر آبله میمونی نیز مؤثر باشند. اما عرضه چنین داروهایی بسیار محدود میباشد.»
شیام بیشن تأکید کرد: «در حالی که ما کشورها را تشویق میکنیم تا واکسنها، درمانها و دیگر منابع کلیدی را برای مهار شیوع بیماری به اشتراک بگذارند، اعتقاد داریم که یک مشارکت چندجانبه میتواند مفید باشد. در همین راستا همکاری دولتها، بخش خصوصی و سازمانهای بینالمللی برای افزایش سریع تولید واکسن و درمان برای این بیماری ضروری است.»
اروپا کانون اولین شیوع ویروس آبله میمونی بود که بیش از 80 درصد موارد را در سراسر جهان در سال 2022 گزارش کرد. هیچ مورد مرگ و میر ناشی از این ویروس در خارج از آفریقا گزارش نشده است.
در حالی که شیوع آبله میمونی در اروپا بالا در نظر گرفته میشود، خطر جهانی همچنان متوسط میباشد و بعید است سفر یا تجارت را مختل کند.
این ویروس در سال 1970 کشف شد و موارد قبلی بیشتر در آفریقا بودند. موارد خارج از آفریقا از نظر تاریخی نادر هستند و به مسافران آلوده یا حیوانات انتقالی باز میگردد.
ویروس آبله میمونی چیست؟
دو کلاد یا گروه ژنتیکی از این ویروس وجود دارد، که شامل کلاد حوضه کنگو و کلاد غرب آفریقا میشود.
کلاد حوضه کنگو به طور معمول باعث یک نسخه شدیدتر از این بیماری میشود و تصور میشد بیشتر قابل انتقال باشد. اما مواردی که به تازگی شناسایی شدهاند در کلاد غرب آفریقا بودهاند.
ویروس آبله میمونی چگونه پخش میشود؟
ویروس آبله میمونی یا Mpox به عنوان یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان طبقهبندی میشود. موارد این ویروس اغلب در آب و هوای گرمسیری و جنگلهای بارانی که در آن حیوانات حامل ویروس وجود دارند، از جمله در انواع سنجاب، موش زمستانخواب و انواع خاصی از میمونها و موشها ظاهر میشود. این بیماری از طریق نیش، خراش یا خوردن گوشت ناقل ویروس انتقال پیدا میکند.
انتقال mpox از انسان به انسان محدود است و ویروس از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن یا ضایعات پوستی و تماس غیرمستقیم از طریق وسایلی مانند رختخواب یا لباس آلوده منتقل میشود. همچنین این ویروس میتواند از طریق قطرات تنفسی پخش شود، اما به راحتی از طریق هوا حرکت نمیکند و نیاز به تماس مستقیم و طولانی مدت با فردی است که ویروس فعال دارد.
علائم ویروس آبله میمونی چیست؟
آبله میمونی بیشتر با تب، بثورات و غدد لنفاوی متورم خود را نشان میدهد. مراحل اولیه (1-3 روز) شامل سردرد و کمردرد، درد عضلات و کمبود انرژی است.
افراد مبتلا به این عفونت اغلب 1 تا 5 روز پس از شروع علائم، دچار بثورات پوستی میشوند، که به صورت لکههای برجسته خود را نشان میدهد و قبل از تبدیل شدن به تاولهای پر از مایع، از بین میرود.
پیش آگاهی ویروس آبله میمونی چیست؟
علائم ویروس آبله میمونی اغلب در مدت 4-2 هفته بدون درمان برطرف میشود.
به تازگی میزان مرگ و میر ناشی از این ویروس بین 3 تا 6 درصد اعلام شده و بیشتر در میان کودکان خردسال و افراد دارای نقص سیستم ایمنی رخ داده است.
موارد تشخیص داده شده ویروس آبله میمونی تا به امروز دارای علائم خفیف بودهاند.
چگونگی ویروس آبله میمونی تشخیص دهیم؟
تمام افرادی که تست mpox آنها مثبت شده، عفونت آنها با آزمایش PCR تأیید شده است.
توالی ژنومی نیز برای تأیید یک مورد مبتلا به ویروس آبله میمونی در پرتغال استفاده شد.
ویروس آبله میمونی چگونه درمان میشود؟
در حال حاضر هیچ دارویی برای خود ویروس وجود ندارد. با وجود این، ممکن است برای درمان از داروهای ضد ویروسی سیدوفوویر، برینسیدوفوویر و تکوویریمات استفاده شود.
سازمان جهانی بهداشت اکنون کارشناسانی را برای بحث در مورد توصیههای مربوط به واکسیناسیون دعوت کرده است.
واکنش مقامات بهداشت عمومی چگونه است؟
به گفته سازمان بهداشت جهانی، مقامات بهداشتی از طریق اقدامات زیر واکنش نشان دادند:
- تحقیقات بهداشت عمومی از جمله ردیابی تماس، تحقیقات آزمایشگاهی، مدیریت بالینی و جداسازی با مراقبتهای حمایتی، در حال انجام در کشورهای غیر بومی که مواردی را شناسایی کردهاند.
- توالییابی ژنومی، در صورت وجود، کلاد(های) ویروس آبله میمونی افراد را مشخص کرده است. دانشمندان در تلاش هستند تا مشخص کنند که آیا عفونتهای اخیر در اروپا با گونههایی در آفریقا مرتبط است یا خیر.
- واکسیناسیون برای ویروس آبله میمونی، در صورت وجود برای مدیریت تماسهای نزدیک، مانند کارکنان بهداشتی، به کار گرفته میشود.
- نظارت قوی، ردیابی تماس و پیشگیری و کنترل عفونت، که با سیستمهای نظارتی و تشخیصی قوی، با همکاری اشتراکگذاری سریع اطلاعات، اطمینان حاصل کردهاند که مقامات بهداشتی میتوانند به سرعت در مورد شیوع بیماری گزارش دهند و ارتباط برقرار کنند.
- WHO بودجه اضطراری را برای کشورهایی با قابلیتها و تجهیزات آزمایشی محدود برای ایجاد شناسایی و توالییابی ویروس منتشر کرده است.