شرکت نورالینک با کاشت تراشه مغزی در بیمار مبتلا به ALS موفق شد امکان کنترل بازوی رباتیک را تنها با ذهن انسان فراهم کند.
به گزارش تکناک، در ویدیویی که نورالینک به تازگی منتشر کرده است، نیک ری (Nick Wray)، بیمار مبتلا به ALS با کمک تراشه مغزی این شرکت موفق میشود حرکاتی مانند: گرفتن فنجان، گذاشتن کلاه، گرم کردن غذا در مایکروویو و باز کردن در یخچال را تنها با نیروی ذهن خود انجام دهد. این آزمایش بخشی از مطالعهای با نام “CONVOY” است، که با تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در حال اجرا میباشد. هدف این پروژه، بررسی توانایی تراشههای کاشتهشده در مغز برای کمک به بیمارانی است که ناتوانی حرکتی در انجام مستقل کارهای روزمره دارند.
به گفته نورالینک، ری هشتمین داوطلبی است که تراشه مغزی این شرکت را دریافت کرده است. شرکت نورالینک پیش از این نیز در ماه اوت، فعالیتهای خود را به بریتانیا گسترش داد تا در آنجا آزمایشهای بالینی برای بیماران فلج آغاز شود؛ گامی که میتواند آغازگر مرحلهای جهانی در استفاده پزشکی از رابطهای مغز و رایانه باشد.

فرایند آزمایش ری طی سه جلسه هشتساعته انجام شد. تراشه کاشتهشده در مغز او توسط شرکت نورالینک، سیگنالهای عصبی را به فرمانهای بلوتوثی تبدیل میکند و از این طریق امکان کنترل مستقیم بازوی رباتیک را با ذهن فراهم میسازد. به گزارش PC Magazine، او در یکی از نمایشها موفق شد بازوی رباتیک را طوری هدایت کند که فنجانی را تا نزدیکی دهان خود بالا آورد و از آن بنوشد، که حرکتی ساده اما تاریخی در علم عصبمهندسی به حساب میآید.
در آزمایشهای مهارت حرکتی که معمولاً برای بیمارانی انجام میشود که سکته کردهاند، ری توانست در پنج دقیقه ۳۹ استوانه را جابهجا کند و پنج قطعه پازلی را بچرخاند. او حتی موفق شد ویلچر خود را با استفاده از همان رابط مغزی برای نخستین بار هدایت کند.
مسیر رسیدن نورالینک به این نقطه آسان نبوده است. این شرکت نخستین آزمایشهای انسانی خود را در سال ۲۰۲۴ آغاز کرد؛ پس از آنکه FDA در سال ۲۰۲۲ به دلیل نگرانیهای ایمنی، درخواست آن را رد کرده بود. شرکت نورالینک برای دریافت مجوز، مجبور شد مجموعهای از ملاحظات فنی و زیستی را در طراحی تراشه برطرف کند. اکنون هشت بیمار فلج شدید در ایالات متحده از این ایمپلنت استفاده میکنند و میتوانند تنها با فکر کردن با دستگاههای دیجیتال تعامل داشته باشند.
از میان این بیماران، نولند آرباو (Noland Arbaugh) نخستین فردی بود که تراشه نورالینک را دریافت کرد. او توانست تنها با افکار خود نشانگر ماوس را حرکت دهد و بازیهای ویدیویی انجام دهد؛ اما دستگاه او بعداً دچار مشکل فنی شد و حدود ۸۵ درصد از رشتههای ظریف آن از بافت مغز جدا شدند. نورالینک بهجای جمعآوری تراشه، بهسرعت با بهروزرسانی نرمافزاری و اصلاح الگوریتمهای پردازش سیگنال، توانست عملکرد دستگاه را بازیابی کند.
تراشه مورد استفاده با نام N1 chip شناخته میشود. این تراشه تقریباً به اندازه یک سکه دهپنی است و از طریق ۱۲۸ رشته بسیار نازکتر از موی انسان به حدود ۱۰۰۰ الکترود متصل میشود. این الکترودها سیگنالهای عصبی را از سطح مغز دریافت و آنها را به فرمانهای دیجیتال دقیق تبدیل میکنند. به این ترتیب، کاربر میتواند نشانگر ماوس را جابهجا کند، تایپ نماید یا حتی دستگاههای فیزیکی مانند بازوهای رباتیک را کنترل کند.
پیشرفت تازه نورالینک در کنترل بازوی رباتیک با ذهن میتواند به شکلگیری عصری جدید در توانبخشی بیماران کمک کند. اگر این فناوری به طور ایمن و پایدار در بدن انسان کار کند، میلیونها نفر از بیماران دچار فلج یا آسیب نخاعی قادر خواهند بود دوباره استقلال خود را بازیابند. به گفته کارشناسان، چالشهای بعدی شامل افزایش دوام ایمپلنتها، جلوگیری از آسیب بافتی و ارتقای دقت نرمافزاری برای ترجمه سیگنالهای عصبی است. با وجود این، نمایش نیک ری نشان داد که رؤیای «کنترل ذهنی ماشین» دیگر فقط در داستانهای علمی-تخیلی وجود ندارد، بلکه اکنون به واقعیتی علمی و قابل لمس تبدیل شده است.