بردفورد اسمیت، سومین دریافتکننده ایمپلنت مغزی شرکت نورالینک (Neuralink) توانست تنها با استفاده از سیگنالهای مغزی خود، ویدیویی برای یوتیوب ادیت و منتشر کند.
به گزارش تکناک، اسمیت که به بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) مبتلا است، اکنون توانایی حرکت و تکلم ندارد. با وجود این، استفاده از ایمپلنت مغزی نورالینک به او این امکان را داده است تا تنها با افکار خود نشانگر ماوس را روی صفحه حرکت دهد، فایلها را ویرایش کند و حتی صدای خود را پیش از بروز علائم بیماری، با کمک هوش مصنوعی بازسازی و به ویدیوی خود اضافه کند.
اسمیت هفته گذشته با انتشار ویدیویی در یوتیوب، روند استفاده روزمره از تراشه نورالینک را به نمایش گذاشت. او در این ویدیو توضیح میدهد که چگونه با کمک رابط مغز و رایانه (BCI) توانسته است تنها با سیگنالهای مغزی، نشانگر ماوس را روی مکبوک خود کنترل و عملیات تدوین ویدیو را انجام دهد. به گفته او، این نخستین باری است که یک ویدیو به طور کامل با استفاده از تراشه مغزی یا BCI تدوین شده است.
ایمپلنت مغزی اسمیت توسط رباتی بسیار دقیق در قشر حرکتی مغز او کاشته شده است؛ ناحیهای از مغز که مسئول کنترل حرکات ارادی است. اندازه این ایمپلنت در حدود پنج سکه روی هم است و رشتههای الکترودی بسیار نازکی از آن خارج شدهاند. این ایمپلنت از طریق بلوتوث به یک مکبوک پرو متصل میشود و دادههای عصبی مغز را پردازش میکند.
اسمیت در ابتدا سعی داشت با تصور حرکت دستان خود، نشانگر ماوس را حرکت دهد، اما موفقیتآمیز نبود. مهندسان پس از بررسیهای بیشتر، کشف کردند که تصور حرکت زبان، واکنش بهتری در سیستم ایجاد میکند. به گفته خود اسمیت، او هنگام کار با رایانه، آگاهانه به زبان خود فکر نمیکند و مانند استفاده معمول از ماوس، حرکات او کاملاً ناخودآگاه و طبیعی شدهاند.
اما شاید مهمترین بخش این پروژه، بازگشت صدای از دسترفته اسمیت با کمک هوش مصنوعی باشد. تیم او با استفاده از ویدیوها و صداهای ضبطشده قبل از ابتلا به ALS، یک مدل گفتاری ساختند که اکنون به اسمیت اجازه میدهد تا ویدیوهایی را با صدای خود روایت کند؛ موضوعی که یک سال قبل غیرممکن به نظر میرسید.
در ویدیویی جداگانه، اشلی ونس، خبرنگار و نویسنده بیوگرافی ایلان ماسک، از دیدار تیم نورالینک با اسمیت در منزل او خبر داد. در جریان این دیدار، ماسک طی تماس ویدیویی با اسمیت گفت: «امیدوار هستم که این فناوری زندگی تو و خانوادهات را متحول کند.»
اسمیت نیز از طریق رایانه پاسخ داد: «خیلی هیجانزدهام که این تراشه را در سرم دارم و دیگر لازم نیست از فناوری نگاهمحور استفاده کنم.» او توضیح داد که پیشتر از فناوری eye-tracking برای برقراری ارتباط استفاده میکرد، اما این روش تنها در محیطهای تاریک عملکرد مناسبی داشت، در حالی که تراشه نورالینک به او امکان میدهد در فضای باز و شرایط نوری مختلف نیز ارتباط مؤثری برقرار کند.
اولین بیمار انسانی دریافتکننده ایمپلنت مغزی نورالینک در فوریه ۲۰۲۴ توانست تنها با ذهن خود نشانگر ماوس را حرکت دهد و یک ماه بعد، بازیهایی مانند شطرنج و Civilization 6 را تجربه کند. در ادامه، دومین بیمار به نام الکس که دچار آسیب نخاعی بود، در جولای همان سال این ایمپلنت را دریافت کرد و توانست با استفاده از برنامههای طراحی سهبعدی، وسیلهای برای شارژ این ایمپلنت بسازد و با دوستان خود Counter-Strike 2 بازی کند.
اگرچه نورالینک در صدر توجهات قرار دارد، اما تنها شرکت فعال در حوزه ایمپلنت مغزی نیست. در آوریل سال گذشته گزارش شد که یک شرکت چینی با پشتیبانی دولت پکن در حال توسعه فناوری مشابهی با نام Neucyber است و دولت چین نیز قصد دارد استانداردهای این فناوری را تدوین کند تا همکاری میان شرکتها آسانتر شود.
پیشرفتهای چشمگیر در این حوزه نهتنها راههای تازهای را برای تعامل افراد فلج با رایانهها فراهم کردهاند، بلکه نوید آیندهای را میدهند که بیماریهایی مانند ALS، به معنای قطع ارتباط با جهان بیرون و از دست دادن استقلال فردی نباشند.