کیفیت خواب نقش بسیار مهمی در سلامت بدن دارد. خواب کافی و با کیفیت به بهبود عملکرد مغز، تقویت سیستم ایمنی، و تنظیم هورمون ها کمک می کند.
به گزارش تکناک، افرادی که خواب کافی ندارند، بیشتر در معرض بیماریهای قلبی، دیابت، و افسردگی قرار می گیرند. همچنین، خواب ناکافی می تواند باعث کاهش تمرکز، حافظه، و توانایی های شناختی شود.
به همین دلیل، توجه به بهبود کیفیت خواب از طریق ایجاد محیط مناسب و رعایت عادات خواب سالم، برای حفظ سلامت جسمی و روانی بسیار ضروری است.
مراکز تحقیقاتی بیشماری در سراسر دنیا بر روی کیفیت خواب و تاثیرات آن بر روی بدن کار می کنند و بر این اساس یافته های علمی جدیدی در این باره در حال انتشار است.
با تکناک همراه باشید تا برخی از مهمترین یافته های علمی درباره خواب را با هم مرور کنیم.
فهرست مطالب
رابطه خواب خوب اضافی پایان هفته و سلامت قلب
یک مطالعه جدید نشان میدهد که خواب اضافی در آخر هفتهها میتواند خطر بیماریهای قلبی را تا ۲۰ درصد کاهش دهد. این ارتباط به عنوان نشانهای از اهمیت خواب برای سلامت قلب تلقی میشود.
بر این اساس افرادی که میتوانند در آخر هفته خواب از دست رفته خود را جبران کنند، به قلب خود لطف بزرگی میکنند و به احتمال زیاد خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را تا یک پنجم کاهش میدهند.
این یافته از یک مطالعه ارائه شده در کنگره ESC 2024 است، که دادههای خواب بیش از 90هزار شرکتکننده در بیوبانک بریتانیا را تجزیه و تحلیل کرد.
این تحقیق تأثیر محافظتی خواب جبرانی را به ویژه در افرادی که اغلب تجربه خواب ناکافی در طول هفته دارند را برجسته میکند.
خواب بهتر با ورزش های ساده شبانه
انجام ورزش سخت قبل از خواب منع شده است، امّا محققان دانشگاه اوتاگو به تازگی کشف کردهاند که فعالیتهای سبک و کوتاهمدت در شب میتواند باعث خواب بهتر شود.
آنها می گویند شرکتکنندگان در این مطالعه پس از اتمام فعالیت، 30 دقیقه بیشتر میخوابند. در این کار مطالعاتی شرکتکنندگان دو جلسه تمرین سبک شبانۀ چهار ساعته را تکمیل کردند و هر نیم ساعت یک بار با سه دقیقه استراحت، فعالیت آنها قطع شد.
این واقعیت که ورزش سبک باعث خواب طولانیتر میشود، بسیار مهم است، چرا که خواب ناکافی میتواند بر رژیم غذایی تأثیر منفی بگذارد و با ابتلا به بیماریهای قلبی و دیابت نوع 2 نیز مرتبط است.
سطوح بالاتر فعالیت بدنی در طول روز باعث خواب بهتر میشود، امّا توصیههای فعلی خواب از انجام ورزش با شدت بالا قبل از خواب جلوگیری میکند، چرا که این کار میتواند دمای بدن و ضربان قلب را افزایش دهد و در نتیجه کیفیت خواب ضعیفی را به همراه داشته باشد.
مطالعۀ تیم تحقیق نشان داده است که قطع منظم نشستن طولانی مدت یک مداخلۀ سلامتی امیدوارکننده برای داشتن یک خواب بهتر است.
تأثیر شگفتانگیز خواب بر حافظه
دو مطالعۀ جدید از محققان دانشگاه میشیگان نشان میدهد که خواب کافی برای حافظه ضروری است، چرا که به یک سری نورونهای خاص اجازه میدهد تا دوباره فعال شوند و تجربیات را مجدد پخش کنند.
در عین حال کمخوابی این فرآیند را مختل میکند و باعث اختلال در حفظ حافظه میشود. حتی خواب کافی نیز بهطور کامل فعالسازی مجدد حافظه را بازیابی نمیکند و همین موضوع نقش حیاتی خواب را در تثبیت حافظه نشان میدهد.
در این مطالعات زمانی که موشهای کمخواب توانستند به خواب بروند، فعالسازی مجدد نورونها کمی افزایش یافت، امّا الگوی برانگیختگی آنها هرگز با موشهایی که بهطور معمول میخوابیدند، مطابقت نداشت. علاوه بر این، پخش مجدد خاطرات بهطور مشابه مختل شد، امّا با وجود جبران خواب از دست رفته این خاطرات بازیابی نشد.
از آنجایی که فعالسازی و پخش مجدد خاطرات برای حافظه مهم هستند، یافتهها اثرات مضر محرومیت از خواب بر حافظه را نشان میدهند.
کم خوابی می تواند باعث پوکی استخوان شود
تحقیقات جدید دانشگاه کلرادو نشان میدهد که خواب کافی ممکن است در پیشگیری از پوکی استخوان مؤثر باشد، به خصوص در زنان جوان که بیشترین تأثیر را از نارساییهای خواب و اختلالات چرخۀ شبانهروزی میپذیرند.
این تحقیق نشان داده است که اختلال در خواب و ریتم شبانهروزی میتواند تأثیرات منفی قابل توجهی بر سلامت استخوانها داشته باشد، همچنین خطر از دست دادن استخوان و افزایش خطر شکستگی را افزایش دهد.
ژنهایی که ساعت داخلی بدن ما را کنترل میکنند، در تمام سلولهای استخوانی ما وجود دارند. زمانی که این سلولها جذب میشوند و استخوان را تشکیل میدهند، مواد خاصی را در خون آزاد میکنند که به ما این امکان را میدهند تا تخمین بزنیم که در یک زمان مشخص چقدر چرخش استخوان انجام میشود.
این نشانگرهای جذب و تشکیل استخوان از یک ریتم روزانه پیروی میکنند، که دامنۀ این ریتم برای نشانگرهای تحلیل استخوان که به فرآیند تجزیۀ استخوانها اشاره دارد، بیشتر از نشانگرهای تشکیل استخوان است.
وی تصریح کرد: این ریتم به احتمال زیاد برای متابولیسم طبیعی استخوان مهم است و نشان میدهد که خواب و اختلال شبانهروزی میتواند بهطور مستقیم بر سلامت استخوان تاثیر بگذارد.
کشف یک راهکار موثر برای داشتن خواب باکیفیت
تحقیقات جدید نشان میدهد که افزایش فعالیت بدنی در طول روز، کیفیت خواب را بهبود میبخشد و خستگی را کاهش میدهد و بر اهمیت ورزش برای استراحت خوب شبانه تاکید دارد.
این مطالعه که در دانشگاه استرالیای جنوبی انجام شد، نشان میدهد که داشتن یک خواب خوب شبانه با ساختار روز مرتبط است و ورزش یک نکته کلیدی در کیفیت خواب است.
این مطالعه مؤلفههای مختلف استفاده از زمان و جنبههای مختلف خواب را در بین 1168 کودک (میانگین 12 سال) و 1360 بزرگسال (والدین آنها، میانگین سنی 44 سال، عمدتاً مادران) مورد بررسی قرار داد.
نتایج این مطالعه نشان داد که کودکان و بزرگسالان با فعالیت بدنی متوسط تا شدید، خواب راحتتر، کاهش خستگی و کیفیت خواب بهتری داشتند.