مطالعه‌ای جدید در برزیل نشان می‌دهد که مصرف زیاد سدیم و قند افزوده می‌تواند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد.
به گزارش تکناک، محققان با استفاده از رویکردی نوآورانه، داده‌های ساکنان چهار ایالت در مناطق مختلف برزیل را تجزیه و تحلیل کردند. این مطالعه به توسعه استراتژی‌های پیشگیرانه برای سرطان معده کمک می‌کند و نشان می‌دهد که قند افزوده ممکن است عامل اصلی ارتباط بین رژیم غذایی ناسالم و سرطان معده باشد. همچنین مصرف نمک حتی در افرادی که رژیم غذایی سالم دارند، خطر ابتلا به تومورهای معده را افزایش می‌دهد. این یافته‌ها در مقاله منتشرشده در مجله علمی BMC Medicine ارائه شده است.
فهرست مطالب
الگوهای رژیم غذایی ناسالم و سالم در ابتلا به سرطان معده
این مطالعه دو الگوی رژیم غذایی را بررسی کرد، که شامل موارد زیر بود:
- الگوی رژیم غذایی ناسالم (UDP): شامل مصرف بالای گوشت‌های فرآوری‌شده، نوشیدنی‌های گازدار شیرین و فست‌فود بود.
- الگوی رژیم غذایی سالم (HDP): شامل مصرف بالای سبزیجات و میوه‌ها و سطح پایین سدیم (نمک) بود.
محققان دریافتند که رژیم غذایی ناسالم با افزایش خطر ابتلا به سرطان معده مرتبط است و قند افزوده (که در فرآوری مواد غذایی برای افزایش شیرینی استفاده می‌شود) بین ۷ تا ۲۱ درصد از این ارتباط را توضیح می‌دهد. از سوی دیگر، مصرف سدیم به عنوان عامل اصلی در ارتباط بین رژیم غذایی سالم و خطر ابتلا به آدنوکارسینومای معده شناسایی شد. هیچ اثر واسطه‌ای برای اسیدهای چرب اشباع یا فیبر مشاهده نشد.
روش‌شناسی مطالعه
این تحقیق شامل ۱,۷۵۱ شرکت‌کننده از چهار شهر برزیل (سائوپائولو، گویانیا، فورتالزا و بلیم) بود، که بالاترین نرخ ابتلا به سرطان معده را دارند. محققان از یک روش آماری به نام تحلیل عاملی اکتشافی استفاده کردند تا الگوهای مصرف غذایی را شناسایی کنند. این روش به آنها کمک کرد تا الگوها و روابط پنهان بین مجموعه‌ای از داده‌های غذایی را پیدا کنند.
داده‌ها از طریق پرسشنامه‌ای با ۱۳۰ گزینه جمع‌آوری شدند، که برای هر منطقه تطبیق داده شده بودند. برای تفکیک اثرات مستقیم و غیرمستقیم الگوهای غذایی بر خطر سرطان معده، محققان از تحلیل واسطه‌ای استفاده کردند.
آدنوکارسینومای معده: یک سرطان مرگبار
آدنوکارسینومای معده یک تومور بدخیم است، که در لایه داخلی (مخاطی) معده رشد می‌کند و بیش از ۹۰ درصد از موارد سرطان معده را تشکیل می‌دهد. این بیماری ششمین سرطان شایع در برزیل است و پیش‌بینی می‌شود در دوره سه‌ساله ۲۰۲۳-۲۰۲۵ حدود ۲۱,۰۰۰ مورد جدید گزارش شود. نرخ مرگ‌ومیر این سرطان بسیار بالا است و ۷۵ درصد از بیماران در عرض پنج سال فوت می‌کنند.
نقش سدیم و قند افزوده در سرطان معده
سدیم یک عامل خطرناک مستقیم در ایجاد سرطان معده است. مصرف بیش از حد آن باعث التهاب مخاط معده و تعامل با باکتری هلیکوباکتر پیلوری می‌شود، که می‌تواند باعث گاستریت آتروفیک و متاپلازی شود. این عوارض ناشی از تحریک مزمن مخاط معده هستند و در نهایت به سرطان ختم می‌شوند.
بر اساس یک نظرسنجی جدید، حدود ۶۰ درصد از جمعیت بالغ برزیل بیش از حد توصیه‌شده سدیم مصرف می‌کنند. این موضوع به دلیل مصرف زیاد نان سفید، لوبیا، برنج و گوشت گاو است. حتی محصولات با برچسب غذای کامل، مانند غلات صبحانه و بیسکوییت‌ها نیز ممکن است حاوی مقادیر بالایی سدیم باشند.
قند افزوده نیز به عنوان یک عامل خطرناک جدید در ارتباط با سرطان معده شناسایی شده است. این مطالعه نشان می‌دهد که قند افزوده‌شده به غذاها ممکن است نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به سرطان معده داشته باشد، موضوعی که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
اهمیت آموزش و آگاهی عمومی
دکتر ماریا پائولا کوردو، رهبر گروه تحقیقاتی تأکید کرد که آموزش عمومی درباره رژیم غذایی سالم ضروری است. هدف ما ترساندن مردم نیست، بلکه آگاه‌سازی و ارائه اطلاعات دقیق است. باید به فرهنگ هر منطقه احترام بگذاریم و در عین حال، خطرات رژیم‌های غذایی ناسالم را به مردم توضیح دهیم.
قوانین جدید برچسب‌گذاری مواد غذایی در برزیل
برزیل در سال ۲۰۲۲، قوانینی برای برچسب‌گذاری مواد غذایی اجرا کرد تا مصرف‌کنندگان بتوانند انتخاب‌های بهتری داشته باشند. طبق این قوانین، اگر مواد غذایی مقدار زیادی سدیم (بیش از ۶۰۰ میلی‌گرم) یا قند افزوده (بیش از ۱۵ گرم) در هر ۱۰۰ گرم داشته باشند، باید برچسب هشداردهنده دریافت کنند. این برچسب شامل نماد ذره‌بین است، که مواد مغذی مورد توجه مانند سدیم و قند افزوده را نشان می‌دهد.
توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO)
سازمان بهداشت جهانی مصرف کمتر از ۲ گرم سدیم در روز (معادل پنج قاشق چایخوری نمک) و حداکثر ۱۰ درصد کالری روزانه از قند افزوده را توصیه می‌کند. با وجود این، مردم برزیل تقریباً دو برابر میزان توصیه‌شده سدیم و قند افزوده مصرف می‌کنند. به عنوان مثال، یک نوشابه ۳۵۰ میلی‌لیتری به طور میانگین ۳۸ گرم قند افزوده دارد، که نزدیک به حد مجاز روزانه است.
نتیجه‌گیری و گام‌های بعدی
این مطالعه نشان می‌دهد که کاهش مصرف سدیم و قند افزوده می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از سرطان معده داشته باشد. محققان پیشنهاد می‌کنند که استراتژی‌های بیشتری برای تشویق مردم به انتخاب غذاهای سالم‌تر و آموزش عمومی درباره خطرات رژیم‌های غذایی ناسالم اجرا شود. این یافته‌ها نه‌تنها به روشن‌سازی مکانیسم‌های سرطان معده کمک می‌کند، بلکه تأثیرات مهمی بر سلامت عمومی و سیاست‌های تغذیه‌ای دارد.
