مطالعهای گسترده روی بیش از دو میلیون نفر نشان داد که مصرف داروهای افیونی در بارداری ارتباط معناداری با افزایش خطر ابتلا به اوتیسم یا ADHD در کودکان ندارد.
به گزارش تکناک، پژوهشگران دانشگاه ایندیانا بلومینگتون با بررسی دوز و مدت مصرف داروهای افیونی در دوران بارداری، به دنبال ارزیابی خطر ابتلای فرزندان به اختلالات رشدی مانند اوتیسم و ADHD بودند. آنها سوابق پزشکی بیش از ۱.۲ میلیون کودک متولدشده در سوئد بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۸ را برای بررسی نرخ اوتیسم و ۹۰۰ هزار کودک متولدشده بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ را برای بررسی نرخ ADHD تحلیل کردند.

یافتههای کلیدی شامل موارد زیر بود:
- حدود ۲ درصد از کودکانی که مادران آنها در بارداری هیچ داروی افیونی مصرف نکرده بودند تا سن ۱۰ سالگی تشخیص اوتیسم دریافت کردند.
- این رقم در کودکانی که در دوران جنینی در معرض دوز پایین چنین داروهایی بودند به ۲.۹ درصد رسید.
- در دوزهای بالاتر، نرخ اوتیسم به ۳.۹ درصد افزایش یافت.
- روند مشابهی در تشخیص ADHD نیز مشاهده شد.
اما زمانی که محققان تأثیر عوامل دیگر مانند ژنتیک و محیط را هم در نظر گرفتند، مشخص شد که آن خطر افزایشیافته اصلاً واقعی نیست.
فهرست مطالب
نظر پژوهشگران درباره مصرف داروهای افیونی در بارداری
اما ان. کلری، پژوهشگر اصلی توضیح داد: «هدف ما این بود که اطلاعات بیشتری در اختیار افراد باردار و پزشکان آنها قرار دهیم تا هنگام تصمیمگیری درباره مدیریت درد در بارداری، دید روشنتری داشته باشند. این تصمیمات به دلیل کمبود دادههای ایمنی داروها در بارداری، بسیار دشوار است.»
وی تصریح کرد: «تحقیق ما نشان میدهد که مصرف مسکنهای افیونی تجویزشده، به خودی خود باعث اوتیسم یا ADHD نمیشود. اگرچه نمیتوانیم کاملاً مطمئن باشیم که در موارد بسیار نادر و در دوزهای بسیار بالا هیچ خطری وجود ندارد.»
مقایسه با تحقیقات پیشین
مطالعات گذشته، از جمله تحقیقی در سال ۲۰۱۹، ارتباطی بین مصرف داروهای افیونی و افزایش خطر اوتیسم یا ADHD مطرح کرده بودند. در آن مطالعه، مادرانی که داروهای افیونی مصرف کرده بودند ۲.۴۳ برابر بیشتر احتمال داشت فرزندان آنها به اوتیسم مبتلا شوند. با وجود این، پژوهشگران همان زمان نیز تأکید داشتند که این یافته بهتنهایی نمیتواند به معنای نقش مستقیم دارو باشد و عوامل زمینهای دیگری ممکن است درگیر باشند.
همچنین داروی استامینوفن (مسکن بدون نسخه) نیز در برخی مطالعات به افزایش احتمال اوتیسم یا ADHD نسبت داده شده است، اما تحقیقات جامعتر چنین ارتباطی را تأیید نکردهاند.

آیشا سی. سوجان، یکی از پژوهشگران این مطالعه بیان کرد: «یافتههای ما نشان میدهد که ارتباط مشاهدهشده بین داروهای افیونی تجویزشده در بارداری و این دو اختلال رشدی، بیشتر ناشی از عوامل پیشزمینهای است. بنابراین، باید برای زنان باردار که درد مزمن دارند، حمایتهای روانی و اجتماعی، همچنین روشهای مدیریت درد (چه با دارو و چه بدون دارو) فراهم شود.»
محققان تأکید میکنند که نه اوتیسم و نه ADHD هیچگاه محصول یک عامل منفرد نیستند. مطالعات نشان دادهاند که این اختلالات بهشدت ارثی هستند و ۶۰ تا ۹۳ درصد پایه ژنتیکی دارند؛ در حالی که عوامل محیطی و اجتماعی هنوز بهخوبی درک نشدهاند.»
پژوهشگران تاکید کردند که پزشکان و مادران باردار باید بین کنترل درد مادر و عوارض احتمالی داروهای مسکن قوی بر رشد مغز نوزاد، تعادل برقرار کنند.