محققان دانشگاه بریتیش کلمبیا در کانادا دریافتند که پروتئینها و چربیها میتوانند در برخی افراد بیشتر از کربوهیدراتها باعث ترشح انسولین شوند.
به گزارش تکناک، این تحقیق، که اولین مطالعۀ بزرگ در مقایسۀ پاسخ انسولینی به این سه درشت مغذی است، نشان میدهد که ترشح انسولین افراد به طور فردی متفاوت میباشد و این موضوع میتواند در درمان دیابت و دیگر شرایط سلامتی مفید عمل کند.
تحقیقات جدید نشان داده است که برخی افراد در پاسخ به پروتئینها و چربیها نسبت به کربوهیدراتها، انسولین بیشتری تولید میکنند. این یافتهها نشان میدهد که تولید انسولین بیشتر از آنچه تصور میشد یک پدیدۀ فردی است و راه را برای درمان بیماریها از طریق یک رژیم غذایی مناسب هموار میکند.
زمانی که غذا هضم و مواد مغذی آزاد میشوند، سلولهای جزایر لانگرهاوس در لوزالمعده انسولین ترشح میکنند تا قند خون را به سلولهای بدن وارد کنند و به عنوان انرژی استفاده شود. محرک اصلی ترشح انسولین، گلوکز است که با تجزیۀ کربوهیدراتها تولید میشود. با وجود این، اثری که سایر درشت مغذیهای اصلی یعنی پروتئینها و چربیها بر تولید انسولین دارند، تاکنون به نسبت ناشناخته باقی مانده بود.
در همین راستا به تازگی محققان دانشگاه بریتیش کلمبیا (UBC) در کانادا اولین مطالعۀ بزرگ در این زمینه را انجام دادهاند، که شیوۀ تولید انسولین توسط افراد مختلف را در پاسخ به هر یک از سه درشت مغذی مقایسه کرده است. آنها متوجه شدند که برای برخی از افراد، پروتئینها و چربیها تأثیر قویتری نسبت به گلوکز دارند.
جیمز جانسون، یکی از محققان این مطالعه گفت: «گلوکز محرک شناخته شدۀ انسولین است، امّا ما از دیدن چنین تنوع بالایی شگفتزده شدیم. برخی افراد واکنش قوی به پروتئینها و برخی دیگر به چربیها از خود نشان میدهند که قبلاً هرگز مشخص نشده بود. انسولین نقش مهمی در سلامت انسان ایفا میکند، از دیابت که در آن بسیار کم است، تا چاقی، افزایش وزن و حتی برخی از انواع سرطان، که در آن بسیار زیاد است. این یافتهها پایهای برای تغذیۀ شخصیسازی شده است که میتواند شیوۀ درمان و مدیریت طیف وسیعی از بیماریها را تغییر دهد.»
بین سالهای 2016 تا 2022، محققان ترشح انسولین را در پاسخ به کربوهیدراتها (گلوکز)، پروتئینها (اسیدهای آمینه) و چربیها (اسیدهای چرب) از سلولهای جزایر لانگرهاوس پانکراس، که از 140 اهداکنندۀ مرد و زن متوفی گرفته شده بود، اندازهگیری کردند. یک تجزیه و تحلیل جامع از فعالیت پروتئین و ژن بر روی سلولها انجام شد.
همانگونه که انتظار میرفت، اکثر سلولهای اهداکننده بالاترین پاسخ انسولین را به گلوکز نشان دادند، 9 درصد سلولها پاسخهایی به اسید آمینه داشتند و 8 درصد پاسخهایی به یک اسید چرب بزرگتر از پاسخهای انسولین تحریکشده با گلوکز از خود نشان دادند.
جلنا کولیک، یکی از محققان این مطالعه بیان کرد: «این تحقیق، باور قدیمی که چربیها اثرات ناچیزی بر ترشح انسولین در تمام افراد دارند را زیر سؤال میبرد. با درک بهتر از محرکهای تولید انسولین یک فرد، ما میتوانیم راهنماییهای غذایی مناسبی ارائه کنیم تا به افراد در مدیریت بهتر میزان قند خون و انسولین آنها کمک کند.»
همچنین محققان زیر مجموعهای از سلولهای جزایر لانگرهاوس اهداکنندگان مبتلا به دیابت نوع 2 را بررسی کردند. جای تعجب نیست که این سلولها پاسخ انسولین پایینی به گلوکز داشتند. با وجود این، پاسخ انسولین سلولها به پروتئینها تا حد زیادی دست نخورده باقی ماند.
کولیک در این باره توضیح داد: «این یافته تأیید میکند که رژیمهای غذایی غنی از پروتئین، میتوانند مزایای درمانی برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 داشته باشند و نیاز به تحقیقات بیشتر در مورد ترشح انسولین تحریک شده با پروتئین را نشان میدهد.»
محققان میگویند که در آینده، آزمایش ژنتیکی میتواند برای تعیین اینکه آیا پاسخ انسولین فرد توسط یک مادۀ مغذی خاص تحریک میشود یا خیر، مورد استفاده قرار گیرد. همچنین آنها امیدوار هستند که با انجام مطالعات بالینی در افراد سالم و مبتلایان به دیابت نوع 2 به تحقیقات خود ادامه دهند تا پاسخ انسولین به درشت مغذیها را در یک محیط واقعی آزمایش کنند.
این مطالعه در مجلۀ Cell Metabolism منتشر شد.