ماهواره‌های استارلینک متعلق به ایلان ماسک با سرعتی بی‌سابقه در حال سقوط به زمین هستند و این مسئله زنگ خطر جدیدی را در حوزه زباله‌های فضایی به صدا درآورده است.
به گزارش تکناک و به نقل از پایگاه «EarthSky»، «جاناتان مک‌داول»، ستاره‌شناس مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسون، اعلام کرد که در سال ۲۰۲۵ به‌طور میانگین روزانه بین یک تا دو ماهواره استارلینک وارد جو زمین می‌شوند و در جریان بازگشت به زمین می‌سوزند. او هشدار داد که با گسترش سریع شبکه جهانی شرکت اسپیس ایکس، این عدد ممکن است به پنج ماهواره در روز افزایش یابد.
شرکت اسپیس ایکس که در سال ۲۰۰۲ به‌دست ایلان ماسک تأسیس شد، اکنون یکی از ستون‌های اصلی صنعت فضایی جهان به‌شمار می‌رود. این شرکت با ساخت موشک‌های قابل استفاده مجدد و راه‌اندازی شبکه عظیم اینترنت ماهواره‌ای استارلینک، نقش مهمی در توسعه زیرساخت‌های فضایی دارد. سهام ماسک در این شرکت حدود ۴۲ درصد است که بر اساس ارزش‌گذاری بازار خصوصی، حدود ۱۴۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود.
در هفته‌های اخیر، ویدیوهایی از سوختن ماهواره‌های استارلینک در جو زمین در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که موجب نگرانی عمومی درباره خطر احتمالی آنها برای انسان‌ها شده است. با این حال، کارشناسان فضایی می‌گویند این رویدادها تهدیدی برای مردم نیستند، زیرا ماهواره‌های استارلینک طوری طراحی شده‌اند که هنگام ورود مجدد به جو، به‌طور کامل بسوزند و هیچ قطعه‌ای به سطح زمین نرسد.
در حال حاضر حدود ۲۰ هزار شیء در مدار پایین زمین (LEO) در حال گردش است که از میان آنها ۱۲ هزار عدد ماهواره فعال هستند و نزدیک به ۸۵۰۰ مورد از آنها به شبکه استارلینک تعلق دارد. عمر متوسط هر ماهواره حدود پنج سال است و پس از آن به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده وارد جو و نابود می‌شود.
اما نگرانی دانشمندان از زباله‌های فضایی دیگر است که به‌صورت کنترل‌نشده به جو بازمی‌گردند. دکتر مک‌داول توضیح داد: «هر چند ماه یک‌بار بخشی از تجهیزات فضایی قدیمی وارد جو می‌شود و بعضی از قطعات بزرگ آن به زمین می‌رسد. تاکنون خوش‌شانس بوده‌ایم که این تکه‌ها به کسی آسیب نزده‌اند، اما این شانس ممکن است همیشگی نباشد.»
برخلاف سامانه‌های استارلینک که خودبه‌خود در جو از بین می‌روند، ماهواره‌های ازکارافتاده و بقایای مراحل موشکی می‌توانند در جو دوام بیاورند و به زمین سقوط کنند. با افزایش تعداد ماهواره‌ها در مدار، به‌ویژه در پروژه‌های موسوم به «ابرمنظومه‌ها» (Mega Constellations)، خطر برخوردها و ریزش زباله‌های فضایی رو به افزایش است.
افزون بر این، پژوهشگران هشدار می‌دهند که سوختن ماهواره‌ها در جو ممکن است پیامدهای پنهانی برای محیط‌زیست داشته باشد. ذراتی مانند اکسید آلومینیوم که هنگام سوختن آزاد می‌شوند، می‌توانند بر ترکیب شیمیایی و دمای لایه‌های بالایی جو تأثیر بگذارند. هرچند این پژوهش‌ها هنوز در مراحل ابتدایی است، اما مدل‌های اولیه نشان می‌دهد آثار بلندمدت آن ممکن است جدی‌تر از پیش‌بینی‌های گذشته باشد.
به گفته مک‌داول، اگر نتایج تحقیقات نشان دهد که این روند به جو زمین آسیب می‌زند، لازم است شرکت‌ها در استراتژی‌های دفع و نابودی ماهواره‌های خود بازنگری کنند.
در حال حاضر، منظره درخشان سوختن ماهواره‌های استارلینک در آسمان بیشتر پدیده‌ای دیدنی است تا خطرناک، اما دانشمندان تأکید دارند که با افزایش ازدحام در مدار زمین، بحث درباره «سرنوشت ماهواره‌ها پس از پایان عمرشان» تازه آغاز شده است.
