پژوهشی جدید نشان می‌دهد که فقط احساس گرسنگی بدون کمبود واقعی غذا می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تغییر دهد.
به گزارش تکناک، دانشمندان در این مطالعه جدید دریافته‌اند که احساس گرسنگی می‌تواند تعداد سلول‌های ایمنی موجود در خون را کاهش دهد. این کشف می‌تواند راه را برای درمان بیماری‌های التهابی و اختلالات متابولیک هموار کند.
فهرست مطالب
نقش مغز در کنترل سیستم ایمنی بدن
پژوهشگران در مطالعه‌ای که نتایج آن در مجله علمی Science Immunology منتشر شده است، دریافتند که مغز با درک وضعیت گرسنگی می‌تواند واکنش سیستم ایمنی بدن را تغییر دهد؛ حتی زمانی که سطح انرژی یا مواد مغذی بدن کاملاً طبیعی است.
این مطالعه بر دو نوع سلول عصبی تخصصی در مغز متمرکز بود:
- نورون‌های AgRP که احساس گرسنگی را فعال می‌کنند.
- نورون‌های POMC که احساس سیری را تقویت می‌کنند.
شبیه‌سازی گرسنگی در موش‌ها
محققان با فعال‌سازی مصنوعی نورون‌های مسئول احساس گرسنگی در موش‌هایی که غذای کافی خورده بودند، مشاهده کردند که تعداد سلول‌های ایمنی مهمی به نام مونوسیت‌ها در خون کاهش پیدا کرد. این سلول‌ها در خط دفاع اول سیستم ایمنی بدن قرار دارند.
بالعکس، زمانی که نورون‌های سیری در موش‌های گرسنه فعال شد، تعداد مونوسیت‌ها به حالت عادی بازگشت؛ حتی بدون آنکه حیوانات، غذایی مصرف کرده باشند.
نقش مغز در تغییر سیستم ایمنی بدن چیست؟
پژوهشگران کشف کردند که نورون‌های گرسنگی از طریق سیستم عصبی سمپاتیک، با کبد ارتباط برقرار می‌کنند و کبد نیز سیگنال‌های انرژی را به مغز مخابره می‌کند.
فعال‌سازی نورون‌های گرسنگی باعث کاهش فعالیت سیستم سمپاتیک در کبد شد، که این مسئله کاهش ماده شیمیایی CCL2 را به دنبال داشت؛ مولکولی که وظیفه جذب مونوسیت‌ها به جریان خون را برعهده دارد.
همچنین گرسنگی باعث افزایش هورمونی به نام کورتیکوسترون شد. این هورمون، عملکردی مشابه کورتیزول در انسان دارد و باعث کاهش تعداد سلول‌های ایمنی بدن می‌شود.
چرا مغز چنین کاری انجام می‌دهد؟
دانشمندان معتقد هستند که این مکانیسم دفاعی می‌تواند راهکاری تکاملی برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی در زمان کمبود غذا باشد. به این ترتیب، مغز با پیش‌بینی احتمال قحطی، سیستم ایمنی را از قبل آماده می‌کند تا انرژی بیشتری حفظ شود.
پیامدهای احتمالی این کشف برای سلامت سیستم ایمنی بدن
در صورت تایید این نتایج در انسان، می‌توان انتظار داشت که در آینده از این مکانیسم برای درمان یا مدیریت بیماری‌های مختلف استفاده شود، که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری‌های التهابی مانند بیماری‌های قلبی و عروقی
- ام‌اس (مولتیپل اسکلروزیس)
- سندروم تحلیل عضلانی در بیماران سرطانی
- اختلالات متابولیک مانند چاقی یا بی‌اشتهایی عصبی
این کشف می‌تواند زمینه‌ساز توسعه درمان‌های نوین شود، که با تنظیم فعالیت نورون‌های مغزی، سیستم ایمنی بدن را تعدیل و تقویت می‌کنند.
این تحقیق بار دیگر نشان داد که ذهن و مغز انسان می‌توانند تاثیر مستقیمی بر واکنش‌های سیستم ایمنی بدن داشته باشند؛ حتی قبل از آنکه تغییری واقعی در وضعیت تغذیه رخ دهد.
