در مطالعه‌ای که توسط محققان دانشگاه وسترن انتاریو و دانشگاه واشنگتن انجام شده است، پروتئینی به نام اینترلوکین-۱ بتا (IL-1β) به عنوان عامل اصلی ایجاد مه مغزی مرتبط با کووید-۱۹ شناسایی شد.
به گزارش تکناک، محققی به نام دکتر رابین کلاین در پژوهشی مشارکت داشت و پروتئین خاصی را شناسایی کرد که به نظر می‌رسد مسئول از دست دادن حافظۀ مرتبط با کووید-19 است.
از زمان شروع همه‌گیری کووید-19، بین 10 تا 30 درصد از جمعیت عمومی از نوعی اختلال مغزی ناشی از این ویروس، مانند: مشکل در تمرکز، مه مغزی یا از دست دادن حافظه رنج می‌برند. این موضوع گروهی از محققان را بر آن داشت تا مکانیسم‌های اساسی این مسائل را بررسی کنند و پروتئین خاصی که مسئول این تغییرات شناختی است را شناسایی نمایند.
یک مطالعۀ جدید منتشر شده در مجلۀ Nature Immunology، به رهبری محققان دانشکدۀ پزشکی دانشگاه وسترن و واشنگتن در سنت لوئیس به این موضوع پرداخته است، که چگونه واکسیناسیون ممکن است به کاهش اثرات از دست دادن حافظه به دنبال بیماری کووید-19 کمک کند.
این گروه تحقیقاتی از جوندگان برای درک کشف بهتر چگونگی تأثیر کووید-19 بر اختلالات مغزی استفاده کردند.
کلاین گفت: «نگران گزارش‌های مربوط به اختلال مغزی در روزهای اولیۀ همه‌گیری ویروس کرونا بود، که باعث شد محققان این سؤال را مطرح کنند که آیا این ویروس به سیستم عصبی مرکزی حمله می‌کند یا خیر؟» کلاین در تحقیق قبلی خود ویروس‌هایی را که به مغز حمله می‌کنند، مطالعه کرد.
وی تصریح کرد: «ما قبلاً نشان داده بودیم که این ویروس در مغز انسان یا همستر قابل تشخیص نیست و این مطالعه نیز نشان داد که ویروس کرونا به سیستم عصبی مرکزی حمله نمی‌کند. این یافته به معنای مکانیسم دیگری است که باعث اختلال مغزی ناشی از ویروس کرونا می‌شود.»
عفونت SARS-CoV-2 باعث افزایش میزان اینترلوکین-1 بتا (IL-1β) مغز می‌شود که یک پروتئین سیتوکین است و بر سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارد. محققان مشاهده کردند در نمونه‌هایی که سطح IL-1β افزایش یافته بود، از دست رفتن نوروژنز که طی فرآیندی نورون‌های جدید را در مغز تشکیل می‌دهد، همچنین از دست دادن حافظه را تجربه کردند.
واکسیناسیون علائم مغزی را کاهش می‌دهد
محققان به این نتیجه رسیدند که IL-1β یکی از مکانیسم‌های بالقوه است که باعث اختلالات مغزی ناشی از SARS-CoV-2 می‌شود و بررسی کردند که آیا می‌توان از این موضوع با واکسیناسیون جلوگیری کرد.
سپس محققان بررسی کردند که چگونه نمونه‌های واکسینه شده تحت تأثیر قرار گرفتند. آنها یک ارتباط امیدوارکننده بین واکسیناسیون و کاهش اختلالات مغزی مانند از دست دادن حافظه یافتند. محققان نشان دادند که واکسیناسیون باعث کاهش التهاب مغز و کاهش سطح IL-1β می‌شود. در نتیجه، نمونه‌های واکسینه شده تأثیر کمتری بر حافظه و عملکرد مغز خود داشتند.
کلاین تأکید کرد: «هنوز باید تحقیقات بیشتری انجام شود تا به‌طور کامل متوجه شویم که چگونه واکسیناسیون به این موضوع کمک می‌کند و اینکه آیا این نتیجه برای انسان‌ها نیز صادق است یا خیر.»
به گفتۀ او شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهند خطر ابتلا به این مه مغزی ناشی از کووید در انسان‌هایی که واکسینه شده‌اند، بسیار کمتر است.
وی اعلام کرد: «واکسن مورد استفاده در این مطالعه با واکسن‌های موجود در دسترس مردم یکسان نیست، به این معنی که مطالعات بیشتری برای بررسی بیشتر ارتباط بین واکسیناسیون و کاهش اثرات طولانی کووید مورد نیاز است.»
واکسیناسیون با کاهش خطر تأثیرات بیماری همراه است و پیشگیری کامل از آن را به همراه ندارد. به عنوان مثال: یک واکسن می‌تواند افراد را از ابتلا به ذات‌الریۀ شدید محافظت کند، امّا این به آن معنا نیست که به‌طور کامل در برابر ذات‌الریه محافظت دارد.
همین موضوع به احتمال زیاد در مورد تأثیرات مغزی ناشی از کووید-19 نیز صادق است.
