بایدها و نبایدهای سرماخوردگی

سرماخوردگی یک عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی است که باعث آبریزش یا گرفتگی بینی، گلودرد، سردرد، سرفه و خستگی می شود.

به گزارش تکناک، اکثر بزرگسالان دو تا سه سرماخوردگی در سال را تجربه می کنند و کودکان حتی بیشتر به آن مبتلا می شوند.

در حالی که تنها راه برای درمان سرماخوردگی استراحت است، خودمراقبتی، درمان‌های خانگی و مصرف داروهای بدون نسخه ممکن است علائم شما را تسکین داده و به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید.

استراتژی های خودمراقبتی

استراتژی های خودمراقبتی می تواند به کاهش ناراحتی و حمایت از سیستم ایمنی بدن در هنگام سرماخوردگی کمک کند. این روش‌های ساده سرماخوردگی را درمان نمی‌کنند، اما ممکن است به شما کمک کنند زودتر سرپا شوید.

خواب را در اولویت قرار دهید

اگر احساس خستگی مفرط می کنید، به بدن خود گوش دهید و خواب و استراحت را در اولویت قرار دهید. خواب کافی یکی از بهترین کارهایی است که می توانید برای کمک به بهبود بدن از سرماخوردگی انجام دهید. هنگام خواب، سیستم ایمنی بدن شما سلول هایی به نام سیتوکین ها (نوعی سلول که قاتل طبیعی هستند) را آزاد می کند که با ویروس هایی مانند ویروس هایی که باعث سرماخوردگی می شوند، مبارزه می کند. دراز کشیدن می تواند احتقان شما را بدتر کند، بنابراین بالا بردن سر با بالش یا استفاده از دستگاه بخور در اتاق ممکن است به شما کمک کند راحت تر نفس بکشید.

زیاد مایعات بنوشید

مصرف آب کافی همیشه برای حفظ سلامتی مهم است و در هنگام مبارزه با سرماخوردگی از همیشه مهمتر است. نوشیدن مایعات شفاف مانند آب، آب‌گوشت یا آب لیمو گرم به رقیق شدن مخاط در سینوس‌ها کمک می‌کند و باعث می‌شود احتقان‌ها از بین بروند.

نوشیدن آب یا دمنوش داغ ممکن است سرفه‌های آزاردهنده را آرام کند و مکیدن تکه‌های یخ یا بستنی می‌تواند گلودرد را تسکین دهد. در حالی که سرماخوردگی به احتمال زیاد باعث کم آبی بدن نمی شود، مصرف مایعات کافی به جلوگیری از کم آبی بدن کمک می کند که ممکن است علائم سرماخوردگی مانند خستگی یا سردرد را بدتر کند.

از  بخور استفاده کنید

بخورهای مرطوب‌کننده دستگاه‌هایی هستند که رطوبت را به هوا اضافه می‌کنند، که در زمستان که هوا خشک‌تر است مفید است. هوای خشک می تواند راه های تنفسی شما را تحریک کند و علائم سرماخوردگی مانند احتقان، سرفه و گلودرد را بدتر کند. یک دستگاه بخور در اتاق شما به روان نگه داشتن راه های تنفسی شما کمک می کند،که ممکن است گلودرد و سرفه را تسکین دهد. همچنین دستگاه بخور مجاری بینی شما را مرطوب می کند که ممکن است احتقان بینی را بهبود بخشد.

قبل از هر بار استفاده، از تمیز بودن دستگاه بخور خود اطمینان حاصل کنید، زیرا باکتری ها، کپک ها و قارچ‌ ها می توانند در دستگاه بخور تجمع کنند و هوای تنفسی را آلوده کنند.

آب نمک غرغره کنید

غرغره کردن با آب نمک گرم یک راه ساده برای تسکین موقت گلودرد است. غرغره آب نمک به تجزیه مخاط در پشت گلو کمک می کند و التهاب و تورم را کاهش می دهد و  ممکن است به کاهش درد گلو کمک کند.

برای تهیه غرغره آب نمک، ½ قاشق چایخوری نمک دریا یا نمک خوراکی را به آب گرم اضافه کنید و هم بزنید تا مطمئن شوید که نمک کاملا حل شود. تا 30 ثانیه غرغره کنید و محلول را تف کنید. می توانید غرغره آب نمک را چند بار در روز تکرار کنید.

استفاده از کمپرس گرم برای تسکین سینوس

استفاده از یک کمپرس گرم روی صورت ممکن است به سرعت فشار و درد سینوسی ناشی از احتقان را تسکین دهد. برای ساختن کمپرس گرم، یک حوله یا پارچه را در آب گرم خیس کنید، آب اضافی آن را بگیرید و پارچه را برای چند دقیقه روی بینی، پیشانی و گونه های خود قرار دهید. گرمای کمپرس باعث افزایش جریان خون در ناحیه می شود و فشار و ناراحتی سینوسی را کاهش می دهد.

غذاهای تقویت کننده سیستم ایمنی بخورید

در حالی که ممکن است وقتی علائم سرماخوردگی در بدترین حالت خود هستند اشتهای زیادی نداشته باشید، تامین سوخت بدن به کمک مواد مغذی مورد نیاز، یکی از بهترین راه‌ها برای تقویت سیستم ایمنی در هنگام مبارزه با سرماخوردگی است. غذاهای حاوی مواد مغذی غنی از آنتی اکسیدان و خواص ضد التهابی ممکن است طول مدت سرماخوردگی را کوتاه کرده و شدت علائم شما را کاهش دهند. این غذاها عبارتند از:

• کیوی
• مرکبات (مانند پرتقال، گریپ فروت)
• انواع توت ها (به عنوان مثال توت فرنگی، زغال اخته)
• سبزیجات سبز (مانند اسفناج، کلم بروکلی، کلم پیچ، فلفل سبز)
• دانه ها و آجیل ها (به عنوان مثال دانه کتان، گردو)
• غذاهای پر فیبر (مثلا لوبیا سیاه، نخود، لپه)

عسل

یک قاشق عسل ممکن است یکی از موثرترین درمان های طبیعی برای مدیریت علائم سرماخوردگی باشد. عسل دارای خواص ضد ویروسی و ضد باکتریایی است و ممکن است به رقیق شدن مخاط، تسکین گلودرد و تسکین سرفه کمک کند. تحقیقات نشان می دهد که عسل می تواند در کاهش سرفه موثرتر از شربت های سرفه OTC باشد. اگر سرفه شما را در شب بیدار نگه می دارد، سعی کنید برای تسکین آن یک قاشق چای خوری عسل را به یک فنجان چای گیاهی یا آب گرم اضافه کنید.

داروهای بدون نسخه (OTC)

داروهای بدون نسخه (OTC) طول سرماخوردگی را کوتاه نمی کنند، اما می توانند به کنترل علائم و تسکین ناراحتی در زمانی که بدن شما با ویروس مبارزه می کند، کمک کنند.

قرص و اسپری گلو

پاستیل ها و اسپری های گلو تسکین سریع و موقت گلو خارش دار و تحریک شده را فراهم می کنند. اکثر قرص ها و اسپری های گلو OTC حاوی مواد بی حس کننده (تسکین دهنده درد) مانند بنزوکائین هستند که در گلو پخش می‌شوند و به طور موقت بی حس می کنند.

قطره سرفه

قطره های سرفه حاوی مواد سرکوب کننده سرفه (ضد سرفه) مانند منتول است که به طور موقت گلو را خنک می کند تا سرفه را کاهش دهد. برخی دیگر حاوی موادی هستند که گلو را برای تسکین سرفه های خشک می پوشانند (مثلاً عسل). برخی تحقیقات نشان می دهد که استفاده بیش از حد از قطره های سرفه حاوی منتول ممکن است طول مدت سرفه را طولانی تر کند، بنابراین دستورالعمل های روی بسته بندی را دنبال کنید یا طبق دستور پزشک خود از آن استفاده کنید.

اسپری بینی سالین

اسپری‌های بینی سالین OTC محلول‌های مبتنی بر آب نمک (سالین) هستند که مخاط را رقیق می‌کنند تا احتقان و ناراحتی سینوسی را کاهش دهند. تحقیقات نشان می دهد که شستشوی بینی با استفاده از نمک به طور موثری احتقان بینی، ناراحتی گلو و سرفه را در افراد مبتلا به سرماخوردگی کاهش می دهد.

ساخت محلول نمک خانگی برای شستشوی بینی جایگزینی برای خرید اسپری یا محلول های نمکی OTC است. یک قاشق چایخوری نمک بدون ید و یک پیمانه سدیم شیرین را در 2 فنجان آب گرم صاف شده، قبلا جوشانده یا مقطر مخلوط کنید. محلول را به یک بطری آبپاش اضافه کنید و به آرامی محلول را هم بزنید و داخل هر سوراخ بینی، یکی یکی بریزید. پس از شستشوی هر سوراخ بینی، مخاط بینی خود را در یک دستمال خالی کنید تا مخاط از مجرای بینی شما پاک شود.

آنتی هیستامین ها

اگرچه آنتی هیستامین ها عمدتاً برای درمان آلرژی استفاده می شوند، شواهد نشان می دهد که ممکن است به مدیریت علائم سرماخوردگی مانند عطسه و آبریزش بینی، زمانی که با داروهای ضداحتقان خوراکی یا مسکن های OTC ترکیب می شوند، به ویژه در دو روز اول پس از ظهور علائم، کمک کنند. برخی از انواع آنتی هیستامین‌ها عبارتند از Dimetapp (برومفنیرامین)، Vicks NyQuil، و Tylenol Cold and Cough Nighttime (دوکسیلامین).

مسکن ها

مسکن‌های بدون نسخه مانند ادویل (ایبوپروفن) و تیلنول (استامینوفن)، می‌توانند به تسکین درد و ناراحتی مرتبط با سرماخوردگی کمک کنند. این داروها ممکن است به کاهش سردرد، درد عضلانی و تب کمک کنند. دستورالعمل های دوز روی محصول را دنبال کنید و از مصرف بیش از مقدار توصیه شده خودداری کنید.

مکمل ها

برخی از مکمل های غذایی ممکن است از عملکرد بهینه سیستم ایمنی حمایت کرده و التهاب را کاهش دهند تا به بدن شما در بهبود سرماخوردگی کمک کنند.

ویتامین سی

ویتامین C که یک یک آنتی اکسیدان قوی می‌باشد، ممکن است طول مدت و شدت علائم سرماخوردگی را در صورت مصرف در 24 ساعت اول سرماخوردگی کاهش دهد. شما می توانید غذاهای غنی از ویتامین C مانند مرکبات و انواع توت ها را بخورید یا در اولین علائم سرماخوردگی روزانه تا 8 گرم ویتامین C مصرف کنید تا سریعتر از شر آن خلاص شوید. بعد از یک یا دو روز اول سرماخوردگی، ویتامین C احتمالاً بر علائم شما یا مدت زمانی که سرماخوردگی شما طول می کشد، تأثیر نخواهد گذاشت.

زینک

روی یا زینک یک ماده معدنی ضروری است که در برخی غذاها و مکمل های غذایی یافت می شود. روی در تقویت عملکرد سیستم ایمنی نقش دارد و ممکن است طول مدت سرماخوردگی را کاهش دهد. برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف روی در اولین نشانه سرماخوردگی به ویژه به شکل شربت یا کپسول، ممکن است طول مدت علائم سرماخوردگی را کوتاه کند، اما تأثیر کمی بر شدت علائم خواهد داشت.

ویتامین دی

احتمال ابتلا به سرماخوردگی در ماه های پاییز و زمستان بیشتر است، زمانی که افراد کمتر احتمال دارد مقادیر کافی ویتامین D را از پرتوهای خورشید دریافت کنند.

مکمل ویتامین D یا همان ویتامین آفتاب، ممکن است باعث بهبودی شود و شدت علائم سرماخوردگی را کاهش دهد.

یک مطالعه با بررسی اثرات ویتامین D بر سرماخوردگی نشان داد که مصرف روزانه 1000 واحد بین‌المللی ویتامین D به مدت چهار هفته و به دنبال آن 400 واحد بین‌المللی در روز به مدت هشت هفته، منجر به کاهش 15 درصدی شدت علائم و کاهش 36 درصدی طول سرماخوردگی می‌شود.

درمان های سرماخوردگی که باید از آن اجتناب کنید

برخی از درمان ها برای مدیریت سرماخوردگی بی اثر هستند. برخی دیگر برای نوزادان و کودکان ناامن هستند. درمان های سرماخوردگی که باید از آن اجتناب کنید شامل موارد زیر می‌باشد:

• آنتی بیوتیک ها: آنتی بیوتیک ها فقط در برابر عفونت های باکتریایی موثر هستند و در درمان ویروس هایی مانند ویروس هایی که باعث سرماخوردگی می شوند، بی تاثیر هستند. مصرف آنتی بیوتیک برای سرماخوردگی احساس بهتری در شما ایجاد نمی کند و ممکن است به مقاومت آنتی بیوتیکی منجر شود.
• داروهای OTC حاوی فنیل افرین: طبق حکم FDA در سپتامبر 2023، محصولات بدون نسخه برای سرماخوردگی و سرفه فنیل افرین، مانند DayQuil و Sudafed، برای درمان احتقان بینی بی اثر هستند
• اسپری های ضد احتقان بینی: اسپری های ضد احتقان می توانند باعث احتقان مجدد بینی شوند و پس از قطع مصرف اسپری علائم شما بدتر می‌شود.
• روغن‌های طبیعی: اگرچه روعن طبیعی برای استفاده در دستگاه بخور سرد برای مقاصد رایحه‌درمانی ایمن است، اما در صورت موضعی می‌توانند پوست را تحریک کنند و در صورت بلعیدن ممکن است سمی باشند.

بسیاری از درمان های سرماخوردگی که برای بزرگسالان بی خطر هستند، می توانند برای کودکان خردسال مضر باشند. هنگامی که کودک شما سرما خورده است، از موارد زیر اجتناب کنید:

• استفاده از داروهای سرفه و سرماخوردگی بدون نسخه: داروهای سرفه و سرماخوردگی برای کودکان چهار ساله و کمتر بی خطر هستند. کودکان 4 تا 6 ساله ممکن است در صورت توصیه پزشک از داروهای ضد سرفه استفاده کنند. این داروها عموماً برای کودکان شش سال به بالا بی خطر هستند.
• عسل برای کودکان زیر 1 سال: عسل ممکن است حاوی هاگ های باکتری کلستریدیوم بوتولینوم  باشد که می تواند باعث بیماری شدید در نوزادان شود (بوتولیسم نوزاد )

مدت زمان سرماخوردگی چقدر است؟

یک سرماخوردگی معمولی هفت تا ده روز طول می کشد، اگرچه برخی از افراد ممکن است علائم را تا دو هفته تجربه کنند. سرماخوردگی به طور کلی چهار مرحله دارد:

• نهفتگی: زمان بین قرار گرفتن در معرض ویروس سرماخوردگی تا زمانی که علائم ایجاد می شود که دوره کمون نیز نامیده می شود که معمولاً 1 تا 3 روز طول می کشد.
• علائم اولیه: علائم اولیه سرماخوردگی ممکن است شامل آبریزش بینی، عطسه یا سوزش گلو باشد. این مرحله 1 تا 2 روز طول می کشد.
• اوج علائم: علائم در این مرحله در بدترین حالت خود هستند و ممکن است شامل احتقان بینی، سرفه، بدن درد و آبریزش بینی باشد. مرحله اوج علائم معمولا بین 2 تا 3 روز طول می کشد.
• بهبودی: برخی از افراد در عرض 7 تا 10 روز بهبود می یابند و برخی دیگر ممکن است تا دو هفته سرفه طولانی داشته باشند.

چگونه از سرماخوردگی جلوگیری کنیم؟

شما می توانید با انجام موارد زیر از خود و دیگران در برابر سرماخوردگی محافظت کنید:

• شستن مکرر دست ها با آب و صابون، به ویژه پس از گذراندن وقت در مکان های عمومی، استفاده از دستشویی و قبل از تهیه و خوردن غذا.
• از تماس نزدیک با افرادی که علائم سرماخوردگی دارند، خودداری کنید
• پوشاندن بینی و دهان هنگام سرفه و عطسه، در حالت ایده آل با دستمال کاغذی یا آرنج
• از دست زدن به صورت خود از جمله بینی، چشم ها و دهان خودداری کنید
• از سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود خودداری کنید
• از ماسک استفاده کنید، به خصوص اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید یا با افرادی که بیمار هستند، وقت می گذرانید

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائم زیر را دارید به پزشک مراجعه کنید:

• مشکل در تنفس
• کم آبی بدن
• علائمی که ده روز یا بیشتر طول کشیده است
• علائمی که بدتر می‌شوند یا بهبود می یابند و عود می کنند
• داشتن تب به مدت چهار روز یا بیشتر
• داشتن یک بیماری زمینه ای (مانند آسم ) با علائم بدتر