ضربه مغزی می تواند با ایجاد تغییرات شیمیایی یا آسیب به سلول های مغزی، باعث بروز نشانه های مختلفی در بدن شود. شناختن این نشانه ها و علائم، بسیار مهم است چراکه می تواند از بروز مشکلات جدی تر بعدی جلوگیری کند.
به گزارش تکناک، ضربه مغزی یک آسیب مغزی تروماتیک (TBI) است و زمانی رخ می دهد که مغز به سرعت و به جلو و عقب در داخل سر حرکت می کند. این شرایط اغلب در نتیجه یک ضربه ناگهانی به سر و یا افتادن رخ می دهد.
ضربه مغزی عموما به عنوان یک آسیب مغزی خفیف در نظر گرفته می شود، اما همیشه باید جدی گرفته شود و به طور مناسب و به موقع درمان شود. این آسیب، ممکن است چند ساعت تا چند روز طول بکشد تا علائم و نشانه‌های ضربه مغزی ظاهر شوند، بنابراین مهم است که بدانید وقتی این مسئله اتفاق افتاد، باید چه کاری انجام دهید.
علائم ضربه مغزی
چهار دسته اصلی ازعلائم و نشانه های ضربه مغزی وجود دارد که فرد می تواند تجربه کند: جسمی، مغزی، احساسی و نشانه های مرتبط با خواب. با این حال، گاهی اوقات افرادی که دچار ضربه مغزی یا سایر آسیب های مغزی می شوند، ممکن است در تشخیص علائم خود دچار مشکل شود.
در چنین مواقعی بهتر است به علائم زیر توجه داشته باشید:
- عدم تمرکز و احساس گیجی
- پاسخ آهسته به سوالات
- سردرگمی یا فراموشی
- ناتوانی در به خاطر سپردن آنچه قبل یا بعد از آسیب رخ داده است.
- احساس منگی
- از دست دادن هوشیاری (اگرچه این فقط در 10 درصد موارد اتفاق می افتد)
علائم فیزیکی
علائم فیزیکی مانند سردرد، سرگیجه، حالت تهوع یا استفراغ، حساسیت به نورهای روشن و صداهای بلند و مشکل در حفظ تعادل، برخی از رایج‌ترین علائم ضربه مغزی هستند.
مشکلات بینایی ناشی از ضربه مغزی بسیار رایج است و حدود 90 درصد افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. این مشکلات بینایی شامل موارد زیر است:
- دو بینی
- تاری دید
- مشکل در تمرکز
- مشکل در دنبال کردن اشیا با چشم
- از دست دادن درک عمق تصاویر
علائم مغزی
از آنجایی که ضربه مغزی در حقیقت یک آسیب مغزی است، تجربه علائم مغزی یا عصبی (مرتبط با مغز) عادی است. ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه کنید که می تواند بر روی تفکر شما نیز تأثیر بگذارد:
- مشکل در تمرکز
- سختی در به خاطر سپردن مسائل مختلف
- احساس گیجی، منگی یا سرگردانی
- ناتوانی در درست فکر کردن یا داشتن اختلالات فکری
علائم احساسی
علائم احساسی به اندازه برخی دیگر از علائم، شناخته شده نیستند. تحقیقات در مورد علائم احساسی ضربه مغزی ادامه دارد و کارشناسان شواهدی یافته اند که افراد مبتلا به ضربه مغزی ممکن است تجربه کنند.
- اضطراب
- تحریک پذیری
- افسردگی یا غم
- عصبی بودن
- تغییرات کلی در خلق و خو و رفتار
علائم مربوط به خواب
احتمالا شما هم شنیده اید که هرگز نباید اجازه داد که فرد مشکوک به ضربه مغزی بخوابد، اما باید بدانید این مسئله خیلی وقت است که منسوخ شده است. قبل از اینکه آزمایش های تشخیصی برای بررسی اینکه آیا فردی دچار ضربه مغزی شده است یا خیر، پزشکان توصیه می کنند که فرد را برای مدتی بیدار نگه دارید تا از نظر علائم خونریزی در مغز، آنها را تحت نظر داشته باشید.
زمانی که فردی به منظور درمان ضربه مغزی تحت درمان قرار گرفته است، اجازه دارد و در واقع توصیه شده است که کمی بخوابد. البته ضربه مغزی ممکن است مشکلاتی در خواب به وجود آورد. این نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- زیاد یا کم خوابیدن
- مشکل داشتن در به خواب رفتن
- احساس خواب آلودگی یا خستگی زیاد
علائم و نشانه های ضربه مغزی در کودکان
ضربه مغزی در بین افراد بالای 75 سال، کودکان زیر چهار سال و جوانان بین 15 تا 24 سال شایع است. افراد مسن، نوزادان و کودکان نوپا بیشتر در معرض ضربه‌مغزی ناشی از افتادن یا برآمدگی سر هستند. نوجوانان و بزرگسالان به دلیل ورزش و به خصوص ورزش دو و میدانی مستعد ضربه مغزی هستند.
برای کودکان بزرگتر، علائم و نشانه های ضربه‌مغزی تا حد زیادی مانند بزرگسالان است. اما کودکان کوچکتر ممکن است علائم دیگری مانند:
- تغییر در عادات غذایی و خوابیدن
- گریه های بی وقفه
- امتناع از شیر خوردن یا گرفتن شیشه شیر
- تغییر رفتار در خانه یا مدرسه
- واکنش های احساسی شدید یا عصبانیت
- فراموش کردن مهارت هایی که به تازگی یاد گرفته اند
- از دست دادن علاقه به فعالیت ها یا اسباب بازی های مورد علاقه
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما یا یکی از عزیزانتان آسیب مغزی را تجربه کرده اید، مهم است که در اسرع وقت به یک پزشک مراجعه کنید. این مسئله بطور ویژه ای در مواردی که شخصی زمین خورده باشد، ضربه ای به سرش خورده باشد، تصادف کرده باشد یا آسیب ناشی از ورزش به او وارد شده باشد، اهمیت پیدا می کند.
با این حال، بررسی به موقع برخی از علائم ضربه‌مغزی خیلی ضروری هستند. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان هر یک از نشانه های زیر را دارید، بسیار مهم است که فوراً برای مراقبت‌های ویژه اقدام کنید:
- سردرد شدیدی که از بین نمی رود
- ضعف یا بی حسی در اندام ها
- استفراغ مکرر
- مشکل در بیدار شدن
- تشنج
- گشاد شدن مردمک یا تاری دید
- تغییرات شدید یا ناگهانی در شخصیت، خلق و خو یا رفتار
- گریه مداوم و یا امتناع از غذا خوردن (در نوزادان)
- از دست دادن هوشیاری
