زنجبیل از زمان های قدیم به دلیل فواید بی شمار آن، به طور گسترده ای در طب سنتی آسیایی برای درمان انواع بیماری ها، از سرماخوردگی گرفته تا آرتروز استفاده می شده است.
به گزارش تکناک، ریشه زنجبیل هزاران سال است که برای اهداف آشپزی و دارویی استفاده می شود. زنجبیل از گیاه Zingiber officinale گرفته شده است و می توان آن را به صورت خام یا پخته مصرف کرد. طعم گرم و تند آن، آن را به یک ماده محبوب در خوراکی هایی مانند کاری، سوپ و چای تبدیل کرده است.
بیشتر بخوانید:
- نقش ویتامین D در درمان سرطان پوست
- هر آنچه باید درباره خستگی بدانید
- آیا خال می تواند نشانه سرطان باشد؟
- علائم و نشانه های عدم تحمل لاکتوز
- چه عواملی باعث بروز بیماری آرتروز پسوریاتیک می شود؟
- ۱۲ ادویه فوق العاده پرخاصیت برای سلامتی
- علائم و نشانه های ضربه مغزی را بشناسید
- انواع بی خوابی را بشناسید
- ۱۳ عامل اصلی استرس را بشناسید
- آبمیوه یا اسموتی؛ کدامیک سالم تر است؟
هنگامی که زنجبیل به عنوان مکمل مصرف شود، با فواید برای سلامتی بدن از جمله کاهش التهاب و بهبود نتایج در افراد مبتلا به بیماریهای خاص، مانند دیابت نوع 2، همراه می شود.
در این مطلب همه چیزهایی که باید در مورد مکمل های زنجبیل (Zingiber : genus of plants) بدانید، از جمله فواید، مضرات، عوارض جانبی و نحوه استفاده ایمن از مکمل های زنجبیل آمده است.
فواید زنجبیل
زنجبیل حاوی بیش از ۱۰۰ ترکیب فعال از جمله جینجرول ها، شوگاول ها و پارادول ها است.مطالعات نشان میدهد که مصرف مکملهای زنجبیل در دوزها و اشکال مختلف میتواند برای بهبود سلامت افراد مبتلا به بیماریهای خاص، کاهش حالت تهوع و کاهش وزن موثر باشد.
کاهش التهاب و آسیب سلولی
زنجبیل حاوی مواد ضد التهابی از جمله ترکیبات فنلی شوگاول، جینجرول و زینجرون است. این ترکیبات با مهار برخی از مسیرهای پیش التهابی در بدن، مانند مسیر سیگنالینگ فاکتور هسته ای-κB (NF-kB) و کاهش میزان پروتئین های التهابی مانند فاکتور نکروز تومور α (TNF-α) و اینترلوکین-6 (IL-) عمل می کنند.
مطالعات نشان می دهد که مکمل های زنجبیل به منظور کاهش نشانگرهای التهاب در بدن مانند IL-6، TNF-α و پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا (hs-CRP) موثر هستند. مکمل زنجبیل ممکن است به کاهش علائم بیماریهای التهابی مانند آرتروز نیز کمک کند.
یک تحقیق در سال ۲۰۲۰ از اثرات ضد التهابی زنجبیل را بررسی کرد ، نشان داد که مصرف مکملهای زنجبیل برای کاهش درد و نشانگرهای التهابی در افراد مبتلا به استئوآرتریت و آرتروز مؤثر است.
همچنین زنجبیل ممکن است به کاهش نشانگرهای استرس اکسیداتیو نیز کمک کند. استرس اکسیداتیو وضعیتی است که زمانی رخ میدهد که مولکولهایی به نام گونههای فعال اکسیژن (ROS) بر دفاع آنتیاکسیدانی بدن غلبه میکنند که منجر به آسیب سلولی میشود.
در مطالعهای در سال ۲۰۱۵ روی ۴۱ فرد مبتلا به دیابت نوع 2، شرکتکنندگانی که روزانه دو گرم پودر زنجبیل به مدت ۱۲ هفته مکمل دریافت کردند، در مقایسه با گروه تحت کنترل، کاهش قابلتوجهی در میزان خونی که نشانگر استرس اکسیداتیو به نام مالون دیآلدئید در آن فعالیت می کند، داشتند.
محافظت در برابر بیماری های قلبی
افزایش میزان قند خون، فشار خون و برخی چربی های موجود در خون می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد.مصرف زنجبیل علاوه بر پیروی از یک رژیم غذایی مغذی و داشتن یک سبک زندگی سالم، ممکن است به محافظت در برابر بیماری قلبی کمک کند.
مطالعات نشان می دهد که افرادی که به طور منظم زنجبیل را در رژیم غذایی خود مصرف می کنند، در مقایسه با افرادی که این کار را نمی کنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا و بیماری عروق کرونر قلب هستند.
به علاوه، تحقیقات نشان داده است که مکملهای زنجبیل عوامل خطر بیماری های قلبی را در افرادی که در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری قلبی هستند، از جمله افراد مبتلا به دیابت، کاهش میدهند.
یک تحقیق در سال ۲۰۱۸ که شامل ۱۰ مطالعه بر روی افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ بود، نشان داد که مصرف مکمل با یک تا سه گرم زنجبیل در روز به مدت ۶ تا ۱۲ هفته منجر به بهبود قابل توجهی در نمایه چربی خون و نشانگرهای کنترل کوتاه مدت و بلندمدت قند خون آنها شد.
بررسی دیگری در سال ۲۰۱۸ از ۱۲ مطالعه نشان داد که مکمل زنجبیل برای کاهش میزان تری گلیسیرید و کلسترول LDL موثر است. جالب توجه است که محققان متوجه شدند که دوزهای زنجبیل کمتر از دو گرم در روز برای کاهش میزان تری گلیسیرید و کلسترول تام ، موثرتر از دوزهای بالاتر بود.
بهبود کنترل دیابت
مصرف مکمل زنجبیل ممکن است راهی مفید برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2، برای بهبود کنترل قند خون و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی باشد.
در یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ که شامل ۱۰۳ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ بود، شرکت کنندگانی که ۱.۲ گرم زنجبیل در روز به مدت سه ماه مکمل مصرف کردند، در مقایسه با افرادی که دارونما مصرف کردند، کاهش بیشتری در میزان کلسترول تام و سطح قند خون ناشتا داشتند.
یک تحقیق دیگر در سال ۲۰۲۲ نشان داد که مصرف مکمل زنجبیل منجربه کاهش قابل توجه قند خون ناشتا، نشانگر کنترل قند خون طولانی مدت هموگلوبین A1c (HbA1c) و سطح فشار خون سیستولیک و دیاستولیک در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ در مقایسه با گروه های تحت کنترل می شود.
رفع حالت تهوع
برخی از ترکیبات موجود در زنجبیل، مانند شوگاول و جینجرول، ممکن است با تحریک جریان بزاق و ترشحات معده، تسریع تخلیه معده، و مسدود کردن انتقال دهنده عصبی سروتونین از اتصال به گیرنده های خاص در مغز، به کاهش حالت تهوع کمک کنند.
مکمل های زنجبیل برای درمان حالت تهوع در زنان باردار و همچنین تهوع مربوط به شیمی درمانی و جراحی موثر هستند.
به عنوان مثال، یک تحقیق در سال ۲۰۲۲ که شامل ۱۳ مطالعه بود، نشان داد که مکملهای زنجبیل در مقایسه با درمان توسط دارونما به طور قابل توجهی حالت تهوع را در زنان باردار بهبود میبخشد. محققان متوجه شدند که زنجبیل برای کاهش حالت تهوع موثرتر از ویتامین B6 است که مکمل دیگری است که معمولا برای درمان تهوع مرتبط با بارداری توصیه می شود.
مکملهای زنجبیل در دوران بارداری بیخطر به نظر میرسند، اما زنان باردار باید همیشه مکملهای غذایی را تحت نظر پزشک خود مصرف کنند.
کمک به کاهش وزن
اگرچه رژیم غذایی و فعالیت بدنی مهم ترین عوامل در رسیدن و حفظ وزن سالم هستند، اما تحقیقات نشان می دهد که مصرف مکمل های زنجبیل ممکن است به کاهش وزن در برخی افراد کمک کند.
یک بررسی در سال ۲۰۱۹ که شامل ۱۴ مطالعه بود، نشان داد که مصرف مکمل زنجبیل به طور قابل توجهی وزن بدن و نسبت دور کمر به باسن را در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی کاهش می دهد. نسبت دور کمر به باسن اندازهگیری است که اندازه باسن شما را با اندازه کمر شما مقایسه میکند. نسبت بالاتر نشان دهنده چربی بیشتر در ناحیه شکم است که با افزایش خطر بیماری مرتبط است.
محققان فکر می کنند که زنجبیل ممکن است با افزایش چربی سوزی، مهار جذب چربی در دستگاه گوارش و کاهش اشتها به کاهش وزن کمک کند. اگرچه این یافته ها دلگرم کننده هستند، اما به تحقیقات بیشتری برای درک اینکه چگونه زنجبیل بر وزن بدن و تلاش های کاهش وزن تأثیر می گذارد، نیاز است.
چگونه زنجبیل را مصرف کنیم؟
زنجبیل در اشکال مختلفی مانند کپسول، قرص، پودر و مکمل های مایع موجود است. زمانی که زنجبیل مصرف می کنید، بستگی به چیزی دارد که می خواهید درمان کنید. به عنوان مثال، مکملهای زنجبیل برای کاهش قند و کلسترول خون در افراد مبتلا به دیابت موثر است، معمولا به این افراد توصیه می شود که روزانه دو کپسول زنجبیل، یکی ۳۰ دقیقه قبل از صبحانه و دیگری ۳۰ دقیقه قبل از ناهار مصرف کنند.
بسیاری از مطالعاتی که فواید زنجبیل برای سلامت انسان را بررسی کرده اند، از دوزهای تقسیم شده استفاده کرده اند، به این معنی که دوزهای کوچکتر زنجبیل چندین بار در روز مصرف می شود.
علاوه بر مصرف مکملهای زنجبیل، زنجبیل را میتوان به شکل تازه یا خشک آن نیز با افزودن آن به دستور العملها و نوشیدنیهایی مانند چای و اسموتی مصرف کرد.
میزان مصرف
دوزهای معمول زنجبیل مورد استفاده در مطالعات تحقیقاتی از یک تا سه گرم در روز متغیر است. با این حال، دوزهای بالاتر و پایین تر نیز برای درمان بیماری های مختلف استفاده شده است.
به خاطر داشته باشید که وقتی صحبت از مکمل های زنجبیل به میان می آید، لزوماً مصرف بیشت، مطلوب تر نیست. دوزهای زنجبیل که کمتر از دو گرم در روز ارائه می شود، برای کاهش میزان تری گلیسیرید و کلسترول کل، موثرتر از دوزهای بیش از دو گرم است.
آیا مصرف زنجبیل بی خطر است؟
به نظر می رسد زنجبیل بی خطر است، حتی اگر در دوزهای بالا تا چهار گرم در روز مصرف شود.با این حال، زمانی که زنجبیل در دوزهای بالاتر مصرف شود، ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. به عنوان مثال، مکملهای زنجبیل ممکن است باعث علائم گوارشی مانند اسهال، سوزش سر دل، و رفلکس اسید در صورت مصرف بیش از شش گرم در روز، شوند.
برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف دوزهای بالای زنجبیل ممکن است بر توانایی بدن شما در لخته شدن خون نیز تأثیر بگذارد که این امر، می تواند خطر خونریزی بیش از حد را افزایش دهد. به همین دلیل است که افرادی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند، افرادی که دارای اختلالات خونریزی هستند و کسانی که از داروهای رقیقکننده خون مصرف میکنند باید به طور کلی از مصرف دوزهای زیاد زنجبیل خودداری کنند. به خاطر داشته باشید که تحقیقات در این زمینه متناقض است، برخی از مطالعات نشان می دهند که زنجبیل هیچ تاثیری بر لخته شدن خون ندارد. تحقیقات بیشتری برای درک خطرات مکمل زنجبیل برای کسانی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند یا مبتلایان به اختلالات خونریزی مورد نیاز است.
افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند باید از مصرف مکملهای زنجبیل خودداری کنند، زیرا نشان داده شده است که زنجبیل ترشح اسید صفراوی را تحریک میکند که میتواند تشکیل سنگهای صفراوی را افزایش دهد.فواید زنجبیل
در نهایت، اگرچه بسیاری از مطالعات نشان میدهند که مکملهای زنجبیل برای کاهش حالت تهوع در دوران بارداری بیخطر و موثر هستند، اما اگر باردار هستید، همیشه باید قبل از مصرف مکمل زنجبیل با پزشک خود مشورت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تصمیم بگیرید که آیا مکمل های زنجبیل یک انتخاب بی خطر برای نیازهای خاص سلامتی شما هستند یا خیر.
تداخلات دارویی
مصرف زنجبیل مانند بسیاری از مکملهای غذایی دیگر، اصولا با چندین دارو تجویز نمیشود، مانند:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): اگر زنجبیل در کنار داروهای ضد التهابی خاص مانند ایبوپروفن استفاده شود، ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
- رقیق کننده های خون: اگرچه تحقیقات متناقض است اما زنجبیل ممکن است از لخته شدن خون جلوگیری کند که در این صورت، خطر خونریزی را افزایش می دهد.
- داروهای دیابت: افرادی که از داروهای کاهش دهنده قند خون استفاده می کنند باید قبل از مصرف مکمل های زنجبیل با پزشک خود صحبت کنند، زیرا بعضی مطالعات نشان داده است که زنجبیل سطح قند خون را کاهش می دهد.
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی: زنجبیل ممکن است تاثیر برخی از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند تاکرولیموس و سیکلوسپورین را بر خون افراد افزایش یا کاهش دهد.
حتی اگر زنجبیل دارای مشخصات ایمنی قوی باشد، ممکن است با چندین دارو تداخل داشته باشد. اگر در حال حاضر یک یا چند دارو مصرف میکنید، قبل از افزودن مکملهای زنجبیل به برنامه روزانه خود، با پزشک خود صحبت کنید.
آیا می توان بیش از حد زنجبیل مصرف کرد؟
مصرف زنجبیل در دوزهای حداکثر چهار گرم در روز بی خطر و قابل تحمل به نظر می رسد. اکثر مطالعات نشان دادهاند که مکملهای زنجبیل که یک تا سه گرم زنجبیل در روز ارائه میکنند، ممکن است برای بیماریهایی مانند آرتروز و دیابت مفید باشد.فواید زنجبیل
کارشناسان بهداشت توصیه می کنند که از مصرف بیش از چهار گرم در روز خودداری کنید چراکه دوزهای بالاتر از این، احتمالا عوارض جانبی بیشتری مانند اسهال و سوزش سر دل را ایجاد کند.
عوارض جانبی زنجبیل
زنجبیل علاوه بر فواید ذکرشده ممکن است عوارض جانبی زیر را ایجاد کند، به خصوص زمانی که در دوزهای بیش از چهار گرم در روز مصرف شود:
- رفلکس معده
- سوزش سردل
- اسهال
- عکس العمل های آلرژیتیک
- ضربان غیر طبیعی قلب
- افت خون پایین
درصورت مشاهده هرکدام از این علائم مصرف زنجبیل را قطع و فورا به پزشک مراجعه کنید.