تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مگنتیت که ذره‌ای است که در آلودگی هوا وجود دارد، می‌تواند علائم و نشانه‌های بیماری آلزایمر را ایجاد کند.
به گزارش تکناک، بیماری آلزایمر که نوعی زوال عقل است، منجر به از دست دادن حافظه، زوال شناختی و کاهش قابل توجه کیفیت زندگی می‌شود. این بیماری میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد و عامل اصلی مرگ و میر در افراد مسن است.
این مطالعه به رهبری سیندی گوناوان و کریستین مک گرات از دانشگاه فناوری سیدنی (UTS) اخیراً در مجله Environment International منتشر شده است.
محققان از دانشگاه UTS، UNSW سیدنی و آژانس علم، فناوری و تحقیقات در سنگاپور، تأثیر آلودگی هوا را بر سلامت مغز در موش‌ها و همچنین سلول‌های عصبی انسان در آزمایشگاه بررسی کردند.
هدف آنها درک بهتر این بود که چگونه قرار گرفتن در معرض ذرات سمی آلودگی هوا، می‌تواند منجر به بیماری آلزایمر شود.
تاثیر عوامل محیطی در بیماری آلزایمر
پروفسور گوناوان از موسسه میکروبیولوژی و عفونت استرالیا (AIMI) گفت: کمتر از 1 درصد موارد آلزایمر ارثی است، بنابراین احتمالاً محیط و سبک زندگی نقش کلیدی در ایجاد این بیماری دارند.
مطالعات قبلی نشان داده‌اند که افرادی که در مناطقی با میزان بالای آلودگی هوا زندگی می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری آلزایمر هستند. مگنتیت که یک ترکیب اکسید آهن مغناطیسی است نیز به مقدار بیشتری در مغز افراد مبتلا به بیماری آلزایمر یافت شده است.
گوناوان گفت: با این حال، این اولین مطالعه‌ای است که به بررسی این موضوع می‌پردازد که آیا وجود ذرات مگنتیت در مغز واقعا می تواند منجر به علائم آلزایمر شود یا خیر.
محققان موش‌های سالم و آن‌هایی که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به آلزایمر بودند را در معرض ذرات بسیار ریز آهن، مگنتیت و هیدروکربن‌های دیزل قرار دادند. آنها به این رسیدند که مگنتیت ثابت‌ترین آسیب شناسی بیماری آلزایمر را القا می‌کند.
این آسیب شامل از دست دادن سلول‌های عصبی در هیپوکامپ که منطقه‌ای از مغز است که برای حافظه حیاتی است، و همچنین قشر حسی تنی که ناحیه‌ای است که احساسات بدن را پردازش می‌کند، می‌شود. افزایش تشکیل پلاک آمیلوئید در موش‌هایی که قبلاً مستعد ابتلا به آلزایمر بودند نیز مشاهده شد.
تغییرات رفتاری و مکانیسم‌های بیولوژیکی
همچنین محققان تغییرات رفتاری را در موش‌ها مشاهده کردند که با بیماری آلزایمر سازگار بودند، از جمله افزایش استرس و اضطراب و اختلال حافظه کوتاه‌مدت که به‌طور ویژه‌ای در موش‌های مستعد ژنتیکی دیده شد.
پروفسور مک گراث گفت: مگنتیت یک آلاینده کاملاً رایج هوا است. این ماده از فرآیندهای احتراق در دمای بالا مانند اگزوز خودرو، آتش‌سوزی چوب و نیروگاه‌های زغال سنگ و همچنین از اصطکاک لنت ترمز و سایش موتور ناشی می‌شود.
هنگامی که ما آلاینده هوا را استنشاق می‌کنیم، این ذرات مگنتیت می‌توانند از طریق پوشش مجرای بینی وارد مغز شوند و از حباب بویایی که ساختار کوچکی در پایین مغز است که مسئول پردازش بوها است، از سد خونی مغزی عبور می‌کند.
محققان به این نتیجه رسیدند که مگنتیت باعث ایجاد پاسخ ایمنی در موش‌ها و سلول‌های عصبی انسان در آزمایشگاه می‌شود. این ماده باعث التهاب و استرس اکسیداتیو می شود که به نوبه خود منجر به آسیب سلولی می‌شود. التهاب و استرس اکسیداتیو عوامل مهمی هستند که به شکل‌گیری زوال عقل کمک می‌کنند.
دکتر شارلوت فلمینگ، نویسنده اول این مطالعه گفت: تخریب عصبی ناشی از مگنتیت مستقل از وضعیت بیماری است و علائم آلزایمر در مغز موش‌های سالم نیز دیده می‌شود.
نتایج این مطالعه مورد توجه پزشکان و سیاستگذاران سلامت خواهد بود. این نتایج پیشنهاد می‌کنند که مردم تا حد امکان باید اقداماتی را برای کاهش قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا انجام دهند و روش‌هایی را برای بهبود کیفیت هوا و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی در نظر بگیرند.
این مطالعه پیامدهایی برای دستورالعمل‌های آلودگی هوا نیز دارد. ذرات مگنتیت باید در آستانه ایمنی توصیه شده برای شاخص کیفیت هوا گنجانده شوند و یک سری اقدامات افزایشی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از وسایل نقلیه و نیروگاه‌های زغال سنگ نیز مورد نیاز است.
