اخیرا محققان کشف کرده اند که آرتروز در موش‌ها به دلیل کاهش سلول‌های بنیادی غضروف‌ساز فعال کننده ژن‌های تخصصی ایجاد می‌شود و راهی برای از بین بردن این وضعیت پیدا کردند.
به گزارش تکناک، این کشف راه را برای درمان این بیماری دردناک هموار می کند.استئوآرتریت (OA) یا آرتروز، تمام بافت‌های مفصلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و منجر به از دست دادن غضروف مفصلی می‌شود که عملکرد اصلی آن ایجاد سطحی صاف و روان است که به استخوان‌ها اجازه می‌دهد به آرامی از کنار یکدیگر حرکت کنند.
هیچ درمانی برای این بیماری طولانی مدت و پیشرونده وجود ندارد. درد و سفتی مفاصل در این بیماری با مسکن‌ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) کنترل می‌شوند، که استفاده طولانی‌مدت از آنها در واقع با پیشرفت سریع علائم آرتروز (osteoarthritis : form of arthritis caused by degeneration of joints) همراه است. اما در یک مطالعه جدید، محققان دانشگاه آدلاید در استرالیای جنوبی کشف کردند که آرتروز نه تنها ممکن است قابل درمان باشد، بلکه ممکن است برگشت پذیر نیز باشد.
غضروف مفصل، بافتی دائمی است که برای تجدید خود نیاز به حمایت از سلول‌های پیشگام خودتجدیدکننده که نسل‌های پیشرفته از سلول‌های بنیادی هستند، دارد تا کندروسیت‌ها که سلول‌های مسئول تشکیل غضروف هستند را مجدداً جمع کنند. با این حال، ظرفیت تجدید غضروف مفصلی محدود است و آرتروز به طور معمول ناشی از آسیب، استرس مکانیکی مزمن یا افزایش سن و به عبارت دقیق ساییدگی و پارگی رخ می‌دهد.
محققان با تمرکز بر روی مفصل زانو موش های بالغ متوجه شدند که یک جمعیت تخصصی از سلول های پیش ساز غضروفی روی سطح مفصل قرار دارند و غضروف مفصلی را تولید می کنند. این سلول ها که توسط ژن Gremlin 1 مشخص شده اند، در آرتروز تخلیه می شوند. محققان با آزمایش‌های خود نشان دادند که از دست دادن سلول‌های پیش‌ساز غضروفی فعال کننده Gremlin-1 یک رویداد اولیه در آرتروز است و به نوبه خود باعث آرتروز نیز می‌شود.
برای کشف اهداف مولکولی در سلول‌های Gremlin 1 برای درمان آرتروز، با توجه به نقشی که این مسیر در تنظیم رشد غضروف دارد، محققان بر سیگنال‌دهی فاکتور رشد فیبروبلاست تمرکز کردند. درمان موش‌ها با فاکتور رشد فیبروبلاست 18 (FGF18)، که قبلاً در تحقیقاتی نشان داده شده بود تولید تعدادی از بافت‌ها را در حیوانات تحریک می‌کند، باعث تکثیر سلول‌های Gremlin 1 در غضروف مفصل شد که منجر به بازیابی قابل توجه ضخامت غضروف و کاهش آرتروز شد.
انجی که نویسنده اصلی این مطالعه است، گفت: با این اطلاعات جدید، ما اکنون می توانیم گزینه های دارویی را برای هدف قرار دادن مستقیم جمعیت سلول های بنیادی که مسئول توسعه غضروف مفصلی و پیشرفت آرتروز هستند، بررسی کنیم. مطالعه ما نشان می دهد که ممکن است راه های جدیدی برای درمان این بیماری وجود داشته باشد و نه فقط علائم آن، و این موضوع منجر به پدیدار شدن نتایج بهتر برای سلامت و کیفیت زندگی بهتر برای افرادی می شود که از آرتروز رنج می برند.
همچنین این کشف فرصت هایی را برای بازسازی غضروف در سایر اشکال آسیب و بیماری ارائه می دهد.
باید دید که آیا این یافته ها از موش به انسان ها ترجمه می شود یا خیر، اما نتایج یک آزمایش پنج ساله با استفاده از FGF18 که از نظر بالینی به عنوان Sprifermin شناخته می شود، برای درمان آرتروز زانو در سال 2021 منتشر شد. با وجود این که Sprifermin علائم آرتروز را کاهش نداد، مطالعه نشان داد که این درمان بی خطر است و ممکن است منجر به بهبود ضخامت و حجم غضروف شود.
این مطالعه در مجله Nature Communications منتشر شد.
