دانشمندان ناسا که داده‌های کاوشگر خورشیدی پارکر آژانس فضایی را تجزیه و تحلیل می کردند، یک رویداد فاجعه بار را محتمل ترین پاسخ برای معمای چگونگی شکل گیری Geminid (جوزا ) عنوان کردند.
به گزارش تکناک، علاقمندان نجوم می‌توانند هر ساله از اواسط نوامبر تا اواخر دسامبر به تماشای منظره بارش شهابی جوزا در آسمان شب، نگاه کنند. هرچند که تماشای این بارش شهابی بسیار غیرمعمول است. بارش شهابی معمولاً از دنباله‌دارهایی سرچشمه می‌گیرد که نزدیک به خورشید پرواز می‌کنند. دنباله دارها از گازهای یخ زده، غبار و سنگ ساخته شده اند و گرمای خورشید مقداری از آن گاز را تبخیر کرده و آن را در فضا رها می کند و باقی مانده را که در نهایت به زمین می افتند، از بین می برد.
اما Geminid ها متفاوت هستند چراکه به جای دنباله دار از یک سیارک سرچشمه می گیرند. سیارک 3200 فایتون منبع Geminid است، اما سیارک ها مانند دنباله دارها تحت تأثیر گرمای خورشیدی قرار نمی گیرند، بنابراین مشخص نیست که چرا فایتون ردی از بقایا را به جا گذاشته است.
مطالعه ای در این خصوص اخیراً در مجله علوم سیاره‌ای منتشر شده است. دانشمندان نویسنده این مطالعه، به نتایجی دست یافتند که ادعا می کند بارش شهابی مرموز Geminid ممکن است از طریق تخریب شدید و فاجعه‌بار اجسامی که بسیار نزدیک به خورشید بوده‌اند، شکل گرفته باشند.
تکه پاره
بنابراین چگونه کاوشگر خورشیدی پارکر که برای مطالعه خورشید طراحی شده است، نکاتی در مورد چگونگی تولد Geminid ها ارائه کرد؟ مدار آن دقیقاً از میان هسته Geminid ها در حضیض، یا نقطه ای که آنها و 3200 فایتون به خورشید نزدیک می شوند، می گذرد. هنگامی که پارکر از میان بارش شهابی عبور می کرد، توسط دانه های غبار بمباران شد که سیگنال های الکتریکی را هنگام برخورد منتشر می کردند. این سیگنال ها توسط ابزار FIELDS آن که برای اندازه گیری میدان های الکتریکی و مغناطیسی طراحی شده است، شناسایی شدند. اینکه دانه‌های گرد و غبار با چه سرعتی می‌رفتند و با چه شدتی برخورد می‌کردند، نشانه‌ای از جرم آنها است و ایده‌ای در مورد آنچه ممکن است پشت شکل‌گیری Geminid ها بوده باشد، به وجود آورد.
داده‌های پارکر، همراه با شبیه‌سازی‌ها و مشاهدات زمین، تیم علمی به رهبری دانشمند سیاره‌شناس ولف کوویر را متقاعد کرد که Geminid ها دائماً از 3200 فایتون جدا نمی‌شوند. فایتون و بقایای ناشی از آن می‌توانند ناشی از برخورد یا انفجاری باشند که جسم بسیار بزرگ‌تری، احتمالاً یک ستاره دنباله‌دار را از هم جدا کند. کوویر و تیمش فکر می‌کنند که این احتمال نیز وجود دارد که همین برخورد دو سیارک مجاور را نیز ایجاد کرده باشد.
چنین برخوردی راز دیگری را نیز توضیح می‌دهد و آن جرم Geminid ها است. آنها حداقل به اندازه سیارک مادرشان یا بیشتر هستند. 3200 فایتون مقداری از مواد را در مدار خود از دست می دهد، اما برای محاسبه جرم Geminid ها کافی نیست.
تخمین زده می‌شود که جرم Geminid ها متناسب یا بزرگ‌تر از بدنه مادر خود 3200 Phaethon باشد، که نشان می‌دهد جریان در یک رویداد احتمالاً فاجعه‌بار شکل گرفته است که مقدار زیادی جرم را در یک دوره نسبتاً کوتاه از بین می‌برد. دانشمندان همچنین در این مطالعه گفتند که زمان تقریباً 2000 سال پیش بوده است.
فاجعه آمیز
تیم کوویر از داده های پارکر برای دستیابی به مدل هایی از نحوه شکل گیری احتمالی Geminid ها استفاده کرد. با در نظر گرفتن اثرات ذرات گرد و غباری که به کاوشگر برخورد کردند، آنها چندین شبیه سازی فاجعه را اجرا کردند. مدل اول یک رویداد تخریب سیارک فاجعه بار معمولی را شبیه سازی کرد. دومی شامل یک رویداد خشونت‌آمیزتر بود که می‌توانست بقایا را که سریع‌تر حرکت می‌کنند در منطقه وسیع‌تری پراکنده کند. مدل سوم تشکیل یک بارش شهابی را از یک دنباله دار شبیه سازی کرد.
مشاهدات Geminid ها از زمین، تأیید می‌کند که محتمل‌ترین سناریو، برای وقوع خشونت‌آمیزترین رویداد نیز درست بوده است. این رویداد ممکن است هزاران سال پیش سنگ‌های فضایی را به سطح زمین ارسال کرده باشد، اگرچه این تهدید بسیار نادر است. در هر حال، هیچ یک از سه مدل مورد بررسی، هیچ بقایایی از برخورد این اجسام با سیاره ما را نشان نداد.
هر چقدر هم که پارکر فیلد‌ها حساس باشد، هنوز چیزهایی وجود دارد که نمی‌تواند به ما بگوید. نوع فاجعه‌ای که Geminid ها را تشکیل داد هنوز ناشناخته است. شکل و اندازه جریان بقایا بر تأثیر آن بر اساس اینکه آیا این یک برخورد است یا انفجار گازی، تأثیر می‌گذارد. اگرچه پارکر نمی‌تواند به صورت مستقیم ساختار آن را تصویربرداری کند، اما در ماموریت‌های آینده می‌تواند این کار را انجام دهد. ماموریت آینده +DESTINY JAXA پس از پرتاب در سال ۲۰۲۴ مستقیماً به سمت ۳۲۰۰ فایتون خواهد رفت. احتمالاً با انجام مشاهدات مستقیم بیشتر درباره چگونگی پیدایش Geminid ها توضیح خواهد داد. تا آن زمان، ما همچنان به آسمان زمستان با شوق خیره خواهیم شد.
