تئوری توطئه‌ای قدیمی می‌گوید سازها باید با فرکانس ۴۳۲ هرتز کوک شوند، نه ۴۴۰ هرتز؛ اما علم این باور را بی‌اساس می‌داند.
به گزارش تکناک، در دهه‌های اخیر، نظریه‌ای عجیب در میان برخی از هواداران تئوری توطئه رواج یافته است؛ این باور که سازهای موسیقی سراسر جهان با فرکانس اشتباهی کوک شده‌اند و این خطا، رفتار و احساسات انسان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
طرفداران این دیدگاه ادعا می‌کنند که همه چیز به دوران نازی‌ها بازمی‌گردد، زمانی که supposedly با دست‌کاری علمی و روانی، کوک جهانی موسیقی تغییر کرد.
برای درک این ادعا، باید به اصول پایه موسیقی و فیزیک صوت نگاه کرد. در علم فیزیک، زیر و بمی یا «پِیچ» یک صدا به سرعت ارتعاش هوا بستگی دارد. این سرعت بر اساس تعداد ارتعاشات کامل ذرات هوا در هر ثانیه اندازه‌گیری می‌شود که به آن «هرتز» گفته می‌شود. هرچه تعداد ارتعاشات بیشتر باشد، صدا زیرتر به گوش می‌رسد.
امروزه، تقریباً تمام سازهای موسیقی مدرن بر اساس یک استاندارد جهانی کوک می‌شوند؛ نت A یا «لا» با فرکانس ۴۴۰ هرتز. اما این استاندارد در گذشته وجود نداشت و از شهری به شهر دیگر، حتی در یک کشور، متفاوت بود.
برای مثال، در آلمان پیش از سال ۱۶۰۰، فرکانس نت A بین ۳۷۷ تا ۵۶۷ هرتز در نوسان بوده است. آهنگ‌سازان مشهور نیز ترجیحات خاص خود را داشتند؛ Handel از فرکانس ۴۲۳ هرتز و Mozart از ۴۲۲ هرتز استفاده می‌کرد.
با گذشت زمان و پیشرفت فناوری سازها، نیاز به هماهنگی جهانی احساس شد. در سال ۱۹۵۵ سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) فرکانس ۴۴۰ هرتز را به‌عنوان معیار رسمی معرفی کرد و این تصمیم ۲۰ سال بعد تأیید شد. از آن زمان، دیگر اختلافی در کوک جهانی وجود نداشت، اما هم‌زمان این موضوع به سوخت تازه‌ای برای نظریه‌های توطئه تبدیل شد.
طرفداران این نظریه معتقدند که موسیقی با فرکانس ۴۴۰ هرتز اثر منفی بر ذهن و بدن دارد و می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای کنترل روانی انسان‌ها به کار رود. آنها باور دارند که فرکانس ۴۳۲ هرتز در عوض، «طنین طبیعی جهان» یا «فرکانس هماهنگ کیهانی» است که روح انسان را متعادل می‌کند. برخی حتی مدعی‌اند که Joseph Goebbels، وزیر تبلیغات نازی‌ها، یا گروه‌هایی مانند Illuminati و Rockefeller پشت این تغییر بوده‌اند.
این ادعاها هیچ پایه علمی ندارند. Jakub Marian، ریاضی‌دان و نوازنده گیتار، در مقاله‌ای توضیح می‌دهد که تقسیم‌بندی زمان به ثانیه و دقیقه یک قرارداد تاریخی است و اگر بشر ساعت را به‌جای ۶۰ بخش، به ۱۲ بخش تقسیم کرده بود، مقادیر فرکانسی کاملاً متفاوتی برای صداها به‌دست می‌آمد. او نتیجه می‌گیرد که عدد ۴۴۰ یا ۴۳۲ تنها محصول تصادف‌های تاریخی‌اند، نه طرحی پنهانی.
Armand D’Angour، استاد دانشگاه آکسفورد و پژوهشگر موسیقی یونان باستان، نیز این باور را رد می‌کند و می‌گوید: «هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد در دوران باستان نت A دقیقاً با فرکانس ۴۳۲ هرتز کوک می‌شده است. این تنها یک خیال‌پردازی است.»
با این حال، بحث درباره اثر موسیقی بر مغز انسان جذاب باقی می‌ماند. برخی پژوهش‌های محدود نشان داده‌اند که گوش دادن به موسیقی با فرکانس ۴۳۲ هرتز ممکن است اندکی فشار خون را کاهش دهد یا احساس آرامش بیشتری ایجاد کند، هرچند نتایج از نظر علمی «معنادار» نیستند.
در نهایت، آنچه مسلم است، این است که هیچ توطئه‌ای در پشت استاندارد ۴۴۰ هرتز وجود ندارد. اگر فرکانس ۴۳۲ هرتز واقعاً تأثیر مثبت‌تری بر انسان داشت، نوازندگان و سازندگان موسیقی در طول دهه‌ها به‌طور طبیعی به سوی آن گرایش پیدا می‌کردند. بنابراین، داستان «کوک اشتباه جهان» بیش از آن‌که واقعیت علمی داشته باشد، روایتی جذاب برای عاشقان تئوری توطئه است.
