در یکی از مطالعات بزرگی که تاکنون دربارهی سلامت روان و استفاده از اینترنت انجام شده است، مؤسسهی اینترنت آکسفورد اعلام کرده است شواهدی وجود ندارد که اینترنت را به آسیب روانی مرتبط کند.
بهگزارش تکناک و بهنقل از وبسایت Techcrunch، پروفسور اندرو پرزیبلسکی و متی ووره دادههای دومیلیون نفر از افراد 15 تا 89ساله را در 168 کشور مطالعه کردند و دریافتند که در دو دههی اخیر افزایش اتصال آنلاین، تنها تغییرات جزئی در سلامت روان جهانی رخ داده است.
این یافتهها غافلگیرکننده بهنظر میرسند و خطرهایی را رد میکنند که مدتهاست با استفادهی بیشازحد از رسانههای اجتماعی مرتبط بودهایم. بااینحال، خود این مطالعه اعتراف میکند که یافتههای آن کافی نیست؛ زیرا محققان به دادههای خود پلتفرمها دسترسی ندارند. در یکی از گزارشهای منتشرشدهی افشاگری به نام فرانسیس هاوگن، متا دریافت که اینستاگرام مشکل تصورات دختران نوجوان از بدن ایدئال را تشدید میکند.
در یکی از اسلایدهای داخلی از مطالعهی فاششده آمده است: «نوجوانان اینستاگرام را برای افزایش میزان اضطراب و افسردگی مقصر میدانند.» باوجوداین، حتی زمانی که هاوگن مطالعهی مربوط به اینستاگرام و مشکلات دختران نوجوان را فاش کرد، پروفسور پرزیبلسکی آکسفورد در مشروعیت آن تردید داشت.
شایان ذکر است که پرزیبلسکی در مشاورههای رایگان با متا شرکت کرده است؛ اما دربارهی مطالعهی خود، اذعان میکند: «تحقیق دربارهی این موضوع بهدلیل کاستیهای روششناختی محل مناقشه است و پیامدهای گستردهتر پذیرش اینترنت ناشناخته باقی میماند.»
در تحقیقات متا، این شرکت میتواند پاسخ افراد به نظرسنجیهای سلامت روان را با رفتار واقعی آنها در پلتفرم ردیابی کند؛ ازجمله مدتزمانی که برای برنامههای مختلف متا صرف میکنند و نوع محتوایی که با آن درگیر هستند. این دادهها بهندرت دراختیار محققان دانشگاهی قرار میگیرد که سالها برای شفافسازی بیشتر از پلتفرمها کمپین تشکیل داده اند.
مطالعهی آکسفورد این نقص را تصدیق میکند؛ حتی با استفاده از چکیدهی آن برای ایجاد «درخواست برای افزایش تلاشهای مشترک بین دانشمندان مستقل و بخش فناوری اینترنت».
بهعبارتدیگر، محققان نمیتوانند بهطور کامل رابطهی بین استفاده از رسانههای اجتماعی و سلامت روان را بدون همکاری پلتفرمهای اجتماعی درک کنند؛ اما چرا این پلتفرمها خود را بهگونهای تنظیم میکنند که در رسواییهای احتمالی دخیل باشند؟
از زمان رسوایی کمبریج آنالیتیکا در سال ۲۰۱۸، متا با نحوهی دسترسی به APIهای تحقیقاتی، بیشتر در کانون توجه قرار گرفته است. این ماه تصادفاً در همان زمان انتشار این مطالعهی آکسفورد، متا API تحقیقاتی آکادمیک جدیدی را دردسترس قرار داد که برخی از اطلاعات فوری را دربارهی نحوهی استفادهی مردم از فیسبوک بهاشتراک میگذارد. باوجوداین، در ابتدا این API فقط دادههای مبتنیبر متن را بهاشتراک میگذارد؛ بنابراین، انجام مطالعات پستهای چندرسانهای که بخش درخورتوجهی از پلتفرم را تشکیل میدهند، غیرممکن است. این بدینمعنی است که اینستاگرام درحالحاضر از جدول خارج شده است.
این موضوع آنقدر داغ شده است که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، در دو سخنرانی اخیرش دربارهی وضعیت اتحادیه، به تأثیر ذهنی رسانههای اجتماعی اشاره کرده است. ماه گذشته، 33 ایالت از متا شکایت کردند و این شرکت را به نقض قوانین ایالتی و فدرال متهم کردند. درعینحال متا تلاش کرده است تا کاربران جوان را برای مدت طولانیتری در پلتفرمهای خود نگه دارد. 9 دادستان کل دیگر در ایالت خود چنینی شکایت را مطرح کردند. در نسخهی ویرایشنشدهی این دادخواست، شواهد نشان میدهد که متا سالها فعالیت کاربران کوچکتر از 13 سال را ردیابی کرده است. براساس قانون حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان (COPPA)، جمعآوری داده از کاربران اینترنتی کوچکتر از 13 سال غیرقانونی است. قوانین فیسبوک کاربران کوچکتر از ۱۳ سال را از ثبتنام منع میکند.
اگرچه استفاده از اینترنت در سراسر جهان در حال افزایش است، رسانههای اجتماعی ذاتأ ابزار بدی نیستند. گاهی اوقات، ارتباط با افراد همفکر از سراسر جهان میتواند موهبتی برای سلامت روان باشد. پروژهی Trevor دریافته است که این موضوع بهویژه برای نوجوانان دگرباش صادق است. طبق تحقیقات سازمان غیرانتفاعی پیشگیری از خودکشی، 53درصد از رنگینپوستان جوان جامعهی LGBTQ گزارش دادند که در تیکتاک احساس امنیت و درک بیشتری میکنند.
البته کنگره نیز نگرانیهایی را دربارهی TikTok مطرح کرده است؛ زیرا برخی از مقامها سعی میکنند این برنامه را بهطور کامل از ایالات متحده ممنوع کنند. نگرانیهای اولیه دربارهی قانونی یا غیرقانونی بودن برنامه ناشی از مالکیت آن، یعنی شرکت چینی ByteDance است. بااینحال، دولت ایالات متحده نیز از TikTok بابت ماهیت اعتیادآور و ابزارهای ناکارآمد محدودکردن زمان نوجوانان انتقادهایی کرده است.
مطالعهی آکسفورد نیز به نتیجهای قطعی نمیرسد و در پاراگراف پایانی خود میگوید: «تحقیق دربارهی تأثیرات فناوریهای اینترنتی متوقف شده است؛ زیرا دادههای فوری و جمعآوریشده پشت درهای بستهی شرکتهای فناوری و پلتفرمهای آنلاین نگهداری میشوند. تا زمانیکه این دادهها بهطور شفاف برای منافع عمومی تجزیهوتحلیل نشوند، اثرهای مضر بالقوهی اینترنت و سایر محیطهای دیجیتال ناشناخته باقی خواهند ماند. بنابراین، آیا واقعاً میتوانیم نتیجه بگیریم که اینترنت بر سلامت روان ما تأثیر نمیگذارد؟ احتمالاً نه.