بر اساس یک مطالعه، مشخص شد یک داروی جدید می تواند رشد تومورها را در موش ها به تأخیر بیاندازد و حساسیت سلول های گلیوبلاستوما را نسبت به درمان های ضدسرطانی افزایش دهد.
به گزارش تکناک، گلیوبلاستوما که نوعی از سرطان مغز است، به دلیل ماهیت بسیار تهاجمی و کشندهاش، اغلب مقاوم به درمانهای عادی است. بنابراین، محققان به دنبال ویژگیهایی از سلولهای گلیوبلاستوما هستند که می تواند به اهداف موثری برای توسعه دارو منجر شود.
یکی از این ویژگیها، وابستگی سلولهای سرطانی به سنتز لیپید است که به عنوان تبدیل کربوهیدرات به چربی نیز شناخته می شود تا انرژی خود را تأمین کند. مطالعات جدیدی که تحت رهبری دانشمندان در بیمارستان عمومی ماساچوست (MGH) انجام شده است، نشان میدهد که دارویی که آنزیم استئاروئیل کوآ دیساتوراز ۱ (SCD) را مهار میکند، در این فرآیند اختلال ایجاد می کند و هنگامی که در موش های مبتلا به گلیوبلاستوما تجویز می شود، رشد تومور را به تأخیر میاندازد و حساسیت سلول های گلیوبلاستوما را به درمان های ضد سرطانی افزایش میدهد. این یافته ها که در مجله Science Translational Medicine منتشر شده است، ممکن است به گزینههای درمانی جدیدی برای بیماران منجر شود.
در طی یکی از مراحل سنتز لیپیدهای جدید، SCD اسیدهای چرب اشباع شده را به اسیدهای چرب تک غیراشباع تبدیل می کند. پیش از این، دکتر کریستین بدر، دستیار علوم اعصاب در MGH و استادیار نورولوژی در دانشکده پزشکی هاروارد و همکارانش نشان دادند که فعال شدن SCD و در دسترس بودن اسیدهای چرب تک غیراشباع، بستگی به رشد سلولهای گلیوبلاستوما دارد.
در مطالعه جدید، تیم پژوهشی پتانسیل ضد گلیوبلاستوما یک مهارکننده SCD با نام YTX-7739 را آزمایش کرد. این ماده میتواند از سد خونی مغز عبور کرده و به عنوان یک داروی خوراکی در فاز اول آزمایشهای بالینی برای درمان بیماران مبتلا به پارکینسون مورد بررسی قرار بگیرد.
محققان متوجه شدند که YTX-7739، برای سلولهای بنیادی گلیوبلاستوما مشتق شده از بیمار، سمی است. با مسدود کردن SCD، سلولها، اسیدهای چرب اشباع زیادی را انباشته کردند که به این فرآیند سمیت چربی گفته می شود. همچنین، در زمانی که YTX-7739 به موشهای مبتلا به تومور تجویز شد، فرآیندهای دخیل در متابولیسم اسیدهای چرب در سلولهای گلیوبلاستوما مهار شد و حساسیت سلولها به شیمی درمانی معمولی گلیوبلاستوما افزایش یافت.
دانشمندان هنگام بررسی مکانیسم های دقیق اثرات YTX-7739 بر روی سلول ها، متوجه شدند که مسیر سیگنالینگ MEK/ERK ، سلول های گلیوبلاستوما را بطور ویژه ای در برابر YTX-7739 آسیب پذیر می کند، در حالی که مسیر سیگنالینگ AMPK برای محافظت از سلول های گلیوبلاستوما، عمل می کند و می تواند آن ها را در برابر درمان مقاوم کند. از دست دادن سنتز لیپید جدید که در صورت وجود YTX-7739، رخ می دهد.
بدر میگوید: بر اساس نتایج مطالعات ما، فعالیتهای MEK/ERK و AMPK، که میتوانند در هنگام نمونهبرداری از تومور شناسایی شوند، می توانند نشانگرهای زیستی پیشبینی کننده برای انتخاب و طبقهبندی بیمار باشند. به عبارت دیگر، بیمارانی که تومورهای آنها دارای فعالیت قوی MEK/ERK هستند، احتمالاً از درمانهایی مانند YTX-7739 سود می برند، درحالی که این نوع درمان برای آن هایی که فعالیت AMPK بالایی دارند، کاربردی نخواهد داشت.
بدر میگوید: یافتههای ما باید به ایجاد الگوهای درمانی برای به حداکثر رساندن اثربخشی، کمک کند. به عنوان مثال، برخی از داروهای پرکاربرد، مانند داروی ضد التهابی سالیسیلات یا ترکیب ضددیابتی متفورمین، فعالکنندههای قوی AMPK هستند و می توانند برای اثربخشی YTX-7739 یا سایر درمان های هدفمند سنتز لیپیدی جدید، مضر باشند.