پزشکان با استفاده از سلولهای بنیادی، درمانی نوین برای بازگرداندن بینایی به بیماران «نارسایی سلولهای بنیادی لیمبال» (LSCD) ارائه دادند.
به گزارش تکناک، این روش که برای اولین بار در جهان انجام شده، شامل پیوند سلولهای قرنیهای کشتشده در آزمایشگاه است، که از سلولهای بنیادی انسانی گرفته شدهاند و پتانسیل بازگرداندن بینایی به افرادی را دارد که از بیماری به نام «نارسایی سلولهای بنیادی لیمبال» (LSCD) رنج میبرند.
نارسایی سلولهای بنیادی لیمبال یک اختلال ویرانگر است و زمانی رخ میدهد که سلولهای بنیادی مسئول نگهداری لایه بیرونی قرنیه، آسیب ببینند یا از بین بروند.
این وضعیت میتواند باعث رشد بافت فیبروزی روی قرنیه شود که باعث تاری دید، درد، التهاب و حتی نابینایی میگردد. تاکنون، درمانها محدود بودند و اغلب شامل جراحیهای پیچیده یا داروهای سرکوبکننده ایمنی خطرناک هستند.
با وجود این، تحقیق جدید منتشرشده در مجله پزشکی Lancet نشاندهنده موفقیت چشمگیر یک رویکرد نوآورانه با استفاده از سلولهای بنیادی پرتوان القاشده (iPSC) است، سلولهایی که دوباره برنامهریزی شدهاند تا مانند سلولهای بنیادی جنینی عمل کنند.
پژوهشگران در ژاپن توانستند ورقههای سلول اپیتلیال قرنیه را از iPSCها تولید کنند و با موفقیت آنها را به چشم چهار بیمار مبتلا به LSCD پیوند دهند.
این بیماران که شامل سه مرد و یک زن بودند، در سنین ۳۹ تا ۷۲ سال قرار داشند. همگی به LSCD مبتلا بودند که علت آن شامل سوختگیهای شیمیایی، اختلالات ایمنی و یک بیماری نادر پوستی میشد.
پس از انجام یک فرایند برای برداشتن بافت کدر قرنیه، تیم تحقیقاتی با دقت ورقههای سلولهای اپیتلیال قرنیه تولیدشده در آزمایشگاه را به چشم بیماران پیوند زدند.
سلولهای پیوندشده به طور شگفتانگیزی توانستند به خوبی بافت قرنیه را در همه چهار بیمار بازسازی کنند، بدون اینکه عوارض جدی در طول دو سال پیگیری مشاهده شود.
سه نفر از بیماران بهبود زیادی در بینایی، وضوح قرنیه و سلامت کلی چشم خود داشتند. حتی بیمار چهارم که وضعیت شدیدتری داشت، ابتدا کمی بهبود پیدا کرد، اما این بهبود در درازمدت پایدار نبود.
پژوهشگران فرض میکنند که سلولهای پیوندی یا به صورت مستقیم، اپیتلیوم قرنیه را بازسازی میکنند یا سلولهای خود بیمار در سطح ملتحمه را به عملکردی مشابه قرنیه تبدیل میکنند، که به این فرایند «تبدیلشدگی ملتحمهای» گفته میشود.
هنوز تحقیقات بیشتری لازم است تا مکانیسمهای زیربنایی این فرایند نجاتبخش بینایی به طور کامل درک شوند.
با وجود تعداد کم شرکتکنندگان، محققان مطالعه خوشبین هستند که این رویکرد نوآورانه میتواند درمان LSCD و به احتمال زیاد سایر اختلالات قرنیه را متحول کند.
آنها در حال برنامهریزی برای یک مطالعه بالینی بزرگتر به منظور ارزیابی بیشتر ایمنی و اثربخشی این روش هستند.
محققان مطالعه در گزارش خود نوشتند: «تا جایی که ما میدانیم، این مطالعه اولین توصیف از پیوند ساختارهای سلولی مشتقشده از iPSC به قرنیه بیماران است و یک گزینه درمانی نویدبخش برای افرادی به حساب میآید که به LSCD مبتلا هستند.»