یک تیم پژوهشی، جلبک اسپیرولینا (Arthrospira platensis) را به گونه‌ای پرورش داد که در شرایط کنترل‌شده، فتوسنتز کند و ویتامین B12 فعال و قابل جذب برای انسان تولید نماید.
به گزارش تکناک، میزان تولید این ویتامین در اسپیرولینا با مقدار موجود در گوشت گاو قابل مقایسه است. این تحقیقات در مجله Discover Food منتشر شده است.
این پروژه به رهبری دکتر آصاف تساخور (Asaf Tzachor)، بنیان‌گذار و مدیر علمی برنامه پایداری و اقلیم آویرا در دانشگاه رایشمن (Reichman University) و با همکاری پژوهشگرانی از ایسلند، دانمارک و اتریش انجام شده است.
این کشف علمی، نقطه عطف مهمی در حوزه تغذیه و سلامت جهانی محسوب می‌شود. کمبود ویتامین B12 بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده، این در حالی است که منابع اصلی این ریزمغذی حیاتی (با میزان نیاز روزانه ۲.۴ میکروگرم) تاکنون محدود به گوشت و لبنیات بوده است، که تأثیرات زیست‌محیطی قابل توجهی دارند.
اما اکنون، با این روش نوآورانه، امکان تأمین ویتامین B12 از یک منبع گیاهی، پایدار و بدون وابستگی به دامداری فراهم شده است.
فهرست مطالب
مشکل نسخه قبلی جلبک اسپیرولینا در تأمین ویتامین B12
اگرچه اسپیرولینا همواره به عنوان جایگزینی سالم‌تر و پایدارتر برای گوشت و لبنیات مطرح بوده، اما ترکیب ویتامین B12 موجود در آن به شکل شبه‌ویتامین B12 بوده است، که جذب انسانی ندارد. این موضوع، کارایی اسپیرولینا را برای مقابله با کمبود این ویتامین محدود کرده و مانع استفاده از آن به عنوان جایگزین کامل غذایی برای گوشت شده بود.
نوآوری در زیست‌فناوری
تیمی بین‌المللی از پژوهشگران دانشگاه رایشمن، دانشگاه منابع طبیعی و علوم زیستی وین (اتریش)، مرکز علمی روپین، مؤسسه فناوری دانمارک و MATIS ایسلند، در این مطالعه پیشگام برای حل این چالش دست به کار شدند.
آنها یک سیستم مبتنی بر زیست‌فناوری توسعه‌یافته توسط شرکت VAXA Technologies در ایسلند را مورد بررسی قرار دادند، که اجزای مهندسی‌شده، ورودی‌ها و خروجی‌های آن را تحلیل کردند.
تولید ویتامین B12 فعال با مدیریت نوری پیشرفته
این سیستم با مدیریت فوتونی (تنظیم شرایط نوری خاص) تولید ویتامین B12 فعال را در اسپیرولینا افزایش می‌دهد. علاوه بر این، یک سری ترکیبات زیست‌فعال با خواص آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی نیز در این فرایند تولید می‌شوند.
نتایج این پژوهش نشان داد که اسپیرولینای تولیدشده در این شرایط دارای ۱.۶۴ میکروگرم ویتامین B12 فعال در هر ۱۰۰ گرم است؛ مقداری که با گوشت گاو (۰.۷ تا ۱.۵ میکروگرم در هر ۱۰۰ گرم گوشت) قابل مقایسه است.
اسپیرولینا؛ جایگزینی پایدار برای محصولات دامی
دکتر آصاف تساخور در این‌باره گفت:
«یافته‌های ما نشان می‌دهد که اسپیرولینای فتوسنتزی کنترل‌شده می‌تواند سطوح مطلوبی از ویتامین B12 فعال تولید کند و جایگزینی پایدار برای غذاهای سنتی حیوانی باشد.»
پتانسیل چشمگیر تولید صنعتی اسپیرولینا در ایسلند
در صورت تخصیص برق به صنایع سنگین ایسلند که به این فناوری مجهز هستند، امکان تولید سالانه ۲۷۷,۹۵۰ تن اسپیرولینای حاوی ویتامین B12 وجود دارد. این میزان می‌تواند سالانه حدود ۴۵۵۵ گرم ویتامین B12 فعال تولید کند؛ رقمی که نیاز روزانه بیش از ۱۳.۸ میلیون کودک ۱ تا ۳ ساله را تأمین خواهد کرد.
این ظرفیت در شرایط بلندپروازانه‌تر می‌تواند نیاز ویتامین B12 بیش از ۲۶.۵ میلیون کودک ۱ تا ۳ ساله و حتی بیش از ۵۰ میلیون کودک ۰ تا ۶ ماهه را تأمین کند.
این پیشرفت بزرگ در زیست‌فناوری، گام مهمی در مسیر مقابله پایدار با کمبود جهانی این ویتامین و کاهش وابستگی به تولید پرهزینه و آلاینده گوشت و لبنیات محسوب می‌شود.
