جک دورسی، یکی از بنیان‌گذاران توییتر و مدیرعامل شرکت بلاک (Block)، با سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیون دلاری در یک نهاد غیرانتفاعی جدید، تلاش دارد آینده رسانه‌های اجتماعی را با تکیه بر فناوری‌های متن‌باز و غیرمتمرکز دگرگون کند.
به گزارش تکناک، او همچنین در حال کدنویسی برنامه‌های اجتماعی جدیدی مانند Bitchat و Sun Day است.
این تلاش‌ها از طریق یک گروه آنلاین به نام “and Other Stuff” هدایت میشود؛ گروهی که در ماه مه تشکیل شده است و اعضای آن شامل جک دورسی؛ اوان هن‌شاو-پلت، اولین کارمند توییتر؛ کاله، خالق پلتفرم پول الکترونیکی Cashu؛ الکس گلیسون، مدیر سابق مهندسی Truth Social و جف گاردنر، چهارمین کارمند شرکت Intercom میشود.
این تیم نخستین بار از طریق همکاری در Nostr، یک پروتکل اجتماعی متن‌باز و «غیرسیاسی» با هم آشنا شدند؛ پروتکلی که پس از فروش توییتر به ایلان ماسک و خروج دورسی از هیئت‌مدیره Bluesky، عمده توجه او را به خود جلب کرده است. همچنین آنها قصد دارند با دیگر ابزارها مانند ActivityPub — پروتکلی که برنامه غیرمتمرکز Mastodon بر پایه آن است — و Cashu نیز آزمایش‌هایی انجام دهند.
دورسی در سال‌های اخیر به یکی از منتقدان جدی تحول رسانه‌های اجتماعی تبدیل شده و گفته است که «توییتر هرگز نباید به یک شرکت تبدیل می‌شد» و پروژه Bluesky نیز در حال تکرار همان اشتباهات گذشته است. به همین دلیل، گروه “and Other Stuff” به‌جای تأسیس یک شرکت، خود را «جامعه‌ای از هکرها» می‌نامد، که هدف آنها توسعه فناوری‌هایی نوآورانه برای ایجاد اپلیکیشن‌های اجتماعی و ابزارهایی برای توسعه‌دهندگان است تا دیگران بتوانند اپ‌های خود را بسازند.
از جمله پروژه‌های این گروه می‌توان به اپلیکیشن Shakespeare اشاره کرد؛ پلتفرمی مشابه Lovable که با کمک هوش مصنوعی به کاربران امکان ساخت اپ‌های اجتماعی مبتنی بر Nostr را می‌دهد. همچنین اپلیکیشن‌های صوتی heynow، کیف پول Cashu، پیام‌رسان خصوصی White Noise و شبکه اجتماعی مبتنی بر Nostr با نام +chorus از دیگر تولیدات آنها هستند؛ که اینها علاوه بر اپ‌هایی هستند که پیش‌تر توسط دورسی منتشر شده‌اند.
به گفته هن‌شاو-پلت، پیشرفت در فناوری‌های برنامه‌نویسی مبتنی بر هوش مصنوعی امکان این نوع نوآوری را فراهم کرده است؛ مشابه همان تحولی که Ruby on Rails، Django و JSON در دوران وب ۲.۰ ایجاد کردند.
در همین راستا، قسمت اول پادکست جدید هن‌شاو-پلت با نام revolution.social با حضور جک دورسی منتشر شده است. آنها برای ضبط این گفت‌وگو — که نزدیک به یک ساعت طول کشید — در یک هکاتون در سوئیس گرد هم آمدند. دورسی در این مصاحبه، ضمن پرداختن به تاریخچه توییتر، دیدگاه‌های خود را درباره مسیر اشتباه رسانه‌های اجتماعی و راه‌های اصلاح آن مطرح کرد.
او گفت:
«مدت زیادی طول کشید تا به این نتیجه برسم… و حتی تا زمانی که بار دوم مدیرعامل توییتر نشدم، نتوانستم این را به زبان بیاورم. اما واقعیت این است که رسانه‌ای مثل توییتر نباید به شرکت تبدیل شود، چرا که ساختار شرکتی، انگیزه‌هایی ایجاد می‌کند که با یک پروتکل آزاد سازگار نیست.»
دورسی با اشاره به وابستگی توییتر به تبلیغ‌دهندگان نیز بیان کرد: «آنها می‌توانند به‌سادگی پول شما را قطع کنند و کل درآمد شما از بین برود… اگر توییتر به‌جای یک شرکت، یک پروتکل باز بود، می‌شد روی آن کسب‌وکارهای سالمی بنا کرد.»
او همچنین یادآور شد که تلاش کرده بود پروتکلی متن‌باز در درون توییتر توسعه دهد، که بعدها منجر به پروژه Bluesky شد. اما به باور او، Bluesky نیز به دلیل ساختار سرمایه‌گذاری مشابه استارت‌آپ‌ها، با همان مشکلات پلتفرم‌های سنتی روبه‌رو است.
دورسی عنوان کرد: «من برای جی گربر [مدیرعامل Bluesky] احترام قائل هستم، تیم خوبی هم دارند. اما ساختار آنها مشکل دارد… من می‌خواهم انرژی خود را به سمتی ببرم که شبیه بیت‌کوین، کاملاً باز، بدون مالک و در سطح پروتکل است. همین دیدگاه را درباره Nostr هم دارم.»
هن‌شاو-پلت در قسمت‌های آینده پادکست، با چهره‌هایی مانند: روزنامه‌نگاران کارا سوییشر و تیلور لورنز؛ یئل راث، مدیر سابق اعتماد و ایمنی توییتر؛ کریس بست، هم‌بنیان‌گذار Substack؛ تونی استابل‌باین، مدیرعامل Medium؛ کوری داکترو، نویسنده و منتقد فناوری و رنه دی‌رستا، پژوهشگر برجسته اطلاعات نادرست گفت‌وگو خواهد کرد.
همچنین به گفته هن‌شاو-پلت، تیم “and Other Stuff” در حال تدوین «بیانیه حقوق رسانه‌های اجتماعی» است؛ سندی که مشخص می‌کند پلتفرم‌ها باید چه الزامات و استانداردهایی در زمینه حریم خصوصی، امنیت، تعامل‌پذیری، شفافیت، هویت، حکمرانی فردی و قابلیت انتقال داشته باشند. آنها امیدوار هستند که این سند بتواند راهنمایی برای پاسخگویی بهتر پلتفرم‌ها به کاربران باشد، حتی زمانی که با فشارهای خارجی مواجه می‌شوند.
سرمایه‌گذاری اولیه دورسی باعث راه‌اندازی این نهاد غیرانتفاعی شد و او به شخصه در توسعه برخی اپلیکیشن‌های اولیه iOS آن مشارکت داشته است. هم‌اکنون دیگر اعضای گروه در حال ساخت نسخه‌های اندرویدی، ابزارهای توسعه‌دهنده و پروژه‌های تجربی رسانه‌ای متنوعی هستند.
هن‌شاو-پلت در پایان گفت: «هنوز پروژه‌هایی داریم که فعلاً آماده صحبت درباره آنها نیستیم، اما قطعاً هیجان‌انگیز خواهند بود.»
