نسل جدید هوش مصنوعی با سامانه‌های پیشرفته ضدزیردریایی می‌تواند دوران نامرئی بودن زیردریایی‌ها را پایان دهد و احتمال فرار آنها را به ۵ درصد کاهش دهد.
به گزارش تکناک، پژوهشی که در ماه اوت در ژورنال Electronics Optics & Control منتشر شده است، نشان می‌دهد که این سیستم پیشرفته ضدزیردریایی (ASW) مبتنی بر هوش مصنوعی توانایی شناسایی و ردیابی حتی ساکت‌ترین زیردریایی‌ها را دارد.
این تحقیق به سرپرستی Meng Hao، مهندس ارشد مؤسسه تحقیقات و توسعه بالگرد چین، نشان می‌دهد که تصمیم‌گیری‌های هوشمند و آنی می‌تواند به طور چشمگیری شانس زیردریایی‌ها را برای فرار از شناسایی کاهش دهد. به گفته پژوهشگران، راهبردهای سنتی پنهان‌کاری زیردریایی‌ها در برابر فناوری‌های دریایی مجهز به هوش مصنوعی، کارایی بسیار کمتری خواهند داشت.
این سامانه برخلاف روش‌های جست‌وجوی متعارف، مانند یک فرمانده هوشمند در اقیانوس عمل می‌کند و داده‌های جمع‌آوری‌شده از بویه‌های سونار، حسگرهای زیرآبی، رادار و حتی اطلاعات مربوط به دما و شوری آب را با یکدیگر ترکیب می‌کند. نتیجه این فرایند، ایجاد یک تصویر زنده و دقیق از فعالیت‌های زیرسطحی است.
مطالعه منتشرشده نشان می‌دهد که این سامانه می‌تواند احتمال فرار زیردریایی‌ها و نامرئی بودن آنها را به ۵ درصد کاهش دهد؛ به عبارت دیگر، تنها یک زیردریایی از هر ۲۰ زیردریایی قادر خواهد بود از شناسایی و حمله بگریزد. به گزارش South China Morning Post، این سیستم در شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای توانسته است حدود ۹۵ درصد مواقع، زیردریایی‌های دشمن را صرف‌نظر از تاکتیک‌های پنهان‌کاری آنها شناسایی و ردیابی کند. حتی در شرایطی که زیردریایی‌ها از فریبنده‌های پیشرفته یا پهپادهای مخصوص برای گمراه کردن استفاده کردند، هوش مصنوعی توانسته است واکنش آنی نشان دهد و همچنان روی هدف متمرکز بماند.
به گفته Meng Hao و تیم پژوهشی او، این سامانه بر اساس یک ساختار سه‌لایه طراحی شده است:
- ادراک: ادغام داده‌های سونار، رادار، آشکارسازهای ناهنجاری مغناطیسی و حسگرهای اقیانوس‌شناسی برای ایجاد تصویر زنده از محیط زیر دریا
- تصمیم‌گیری: تحلیل شرایط محیطی از جمله دما، شوری و نویز پس‌زمینه برای انتخاب بهترین تاکتیک
- تعامل انسان-ماشین: ارائه داده‌ها و راهکارها به زبان ساده برای کاهش بار ذهنی اپراتورها
زیردریایی‌ها سال‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین سلاح‌های نامتقارن در نبردهای دریایی شناخته می‌شوند. توانایی انجام حملات هسته‌ای، جمع‌آوری اطلاعات و هدف قرار دادن ناوهای هواپیمابر در حالی که تقریباً غیرقابل شناسایی باقی می‌مانند، جایگاه ویژه‌ای به آنها بخشیده است. برای مثال، نیروی دریایی آمریکا معتقد است که ناوگان زیردریایی‌های هسته‌ای این کشور نقش حیاتی در بازدارندگی در برابر نیروی دریایی در حال گسترش چین ایفا می‌کند.
طبق گزارش‌ها، ایالات متحده در میانه سال ۲۰۲۵ حدود ۷۰ زیردریایی هسته‌ای فعال دارد. این زیردریایی‌ها می‌توانند با نویز طبیعی اقیانوس هماهنگ شوند و از پهپادهای پیشرفته برای گمراه کردن سامانه‌های رهگیری دشمن بهره ببرند.
با وجود این مزیت‌ها، فناوری‌های مقابله‌ای نیز به سرعت پیشرفت می‌کنند. تیم پژوهشی چینی اعلام کرده است که با بهره‌گیری از رابط‌های مبتنی بر مدل‌های زبانی بزرگ، اپراتورهای انسانی می‌توانند چندین عامل هوش مصنوعی را هم‌زمان مدیریت کنند. این دستیارها، داده‌های پیچیده حسگرها و الگوریتم‌ها را به توصیه‌های ساده و قابل‌فهم تبدیل می‌کنند و فشار روانی نیروها را در مأموریت‌های حساس کاهش می‌دهند.
پژوهشگران اضافه می‌کنند که نسل‌های آینده این سامانه می‌توانند با پهپادهای هوایی، کشتی‌های سطحی و وسایل زیرآبی بدون سرنشین ترکیب شوند و یک شبکه سه‌بعدی کامل برای شکار زیردریایی‌ها را شکل دهند؛ شبکه‌ای که می‌تواند دوران نامرئی بودن زیردریایی‌ها را برای همیشه به پایان برساند.
