فهرست مطالب
جهان از جولای ۲۰۲۵ با دنباله‌دار بین‌ستاره‌ای 3I/ATLAS آشنا شد که امروز به نزدیک‌ترین نقطه به خورشید می‌رسد.
به گزارش تکناک، این تنها سومین جرم بین‌ستاره‌ای شناخته‌شده است، اگرچه آمار نشان می‌دهد که اکنون هزاران جرم مشابه از منظومه شمسی عبور می‌کنند، اما طی سال‌ها تنها سه مورد توانسته‌اند شناسایی شوند.
امروز روز ویژه‌ای برای 3I/ATLAS است، چرا که به حضیض خورشیدی خود رسیده است و از این پس از خورشید فاصله خواهد گرفت تا دیگر برای بشر قابل مشاهده نباشد. ممکن است با ادعاهای بی‌پایه‌ای آشنا باشید که 3I/ATLAS را یک سفینه فضایی بیگانه می‌داند. این ادعا توسط اخترشناس آوی لوب مطرح شده است؛ کسی که قبلا گفته بود نخستین جرم بین‌ستاره‌ای 1I/’Oumuamua یک سفینه بیگانه بوده است و مدعی شد قطعاتی از فناوری بیگانه پیدا شده که در واقع آلودگی زمینی و لرزش کامیون‌های محلی بوده است.
لوب از زمان کشف دنباله‌دار 3I/ATLAS، این جرم را به عنوان یک «تمرین آموزشی» مورد بررسی قرار داده، وبلاگ‌ها نوشته و ادعاهای غیرمستند در مصاحبه‌ها درباره غیرطبیعی بودن آن مطرح کرده است. او به تازگی گفته است: «اگر قصد تعطیلات دارید پیش از ۲۹ اکتبر بروید، چرا که هیچ‌کس نمی‌داند چه اتفاقی خواهد افتاد.»
هیچ شواهد قاطعی وجود ندارد که این جرم چیزی جز یک دنباله‌دار باشد. دنباله‌دار 3I/ATLAS ویژگی‌های غیرعادی دارد، مانند دم معکوس آن که نادر اما بی‌سابقه نیست. سرعت حرکت، بیضویت مدار و فعالیت آن بیشتر از 1I/’Oumuamua و 2I/Comet Borisov است، اما هیچ‌کدام نشان‌دهنده مصنوعی بودن آن نیست. دانشمندان از جمله SETI و ناسا، همواره این فرضیه را رد کرده‌اند، چرا که هیچ دلیلی بر غیرطبیعی بودن آن وجود ندارد. با وجود این، امروز فرصتی است تا این ادعا آزمایش شود. لوب معتقد است که امکان دارد این دنباله‌دار با اجرای مانور Oberth، ماهیت مصنوعی خود را آشکار کند؛ مانوری که در آن فضاپیما با استفاده از موتور در چاه گرانشی، شتاب یا جهت حرکت خود را تغییر می‌دهد. این دنباله‌دار امروز در فاصله ۲۰۳ میلیون کیلومتری خورشید قرار دارد، حدود ۳۶ درصد دورتر از فاصله متوسط زمین تا خورشید و دیگر به خورشید نزدیک نمی‌شود. این لحظه، بیشترین انرژی جنبشی آن است و اگر قرار باشد مسیر خود را به طور غیرطبیعی تغییر دهد، اکنون زمان انجام آن است.
01
از 01موقعیت فعلی دنباله‌دار 3I/ATLAS
دنباله‌دار 3I/ATLAS اکنون در سمت دیگر خورشید نسبت به زمین قرار دارد، اما در روزهای آینده پیش از سپیده‌دم دوباره قابل مشاهده خواهد شد. کاوشگر JUICE متعلق به سازمان فضایی اروپا روز یکشنبه آن را رصد خواهد کرد. اگر در جای خود نباشد، همه‌چیز مشخص خواهد شد.
دانشمندان تخمین می‌زنند که هر روز حدود ۱۰ هزار جرم بین‌ستاره‌ای در محدوده مدار نپتون عبور می‌کنند. ما تنها سه مورد را یافته‌ایم، چرا که روشن بوده‌اند. اگر یک تمدن بیگانه پیشرفته می‌خواست ما را رصد کند، به ما نزدیک شود یا حتی حمله کند، می‌توانست این کار را با پنهان‌کاری کامل انجام دهد. چه منطقی دارد که چیزی شبیه دنباله‌دار بسازند و مانند دنباله‌دار رفتار کند، فقط برای اینکه در نهایت نشان دهد که بیگانه است، در حالی که فضاپیماها و تلسکوپ‌ها در سراسر منظومه شمسی آن را زیر نظر دارند و صدها میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد؟ آیا این بیگانگان فوق‌پیشرفته یا ساده‌اندیش هستند؟ در نهایت، می‌توان از داگلاس آدامز، نویسنده بریتانیایی الهام گرفت: «آیا کافی نیست که زیبایی یک باغ را ببینیم، بدون اینکه باور کنیم در ته آن یک پری وجود دارد؟» این دنباله‌دار به خودی خود شگفت‌انگیز است؛ قدیمی‌تر از منظومه شمسی است و تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که به احتمال زیاد دو برابر آن سن دارد.
کالین ویلسون، دانشمند پروژه‌های ExoMars و Mars Express در آژانس فضایی اروپا به IFLScience گفت: «فکر می‌کنم دنباله‌دار 3I/ATLAS جذاب‌تر از چیزی است که می‌توانیم تصور کنیم، چرا که مانند یک کپسول زمانی از دوران متفاوتی است. این فوق‌العاده هیجان‌انگیز است و دوست دارم بتوانیم از آن بازدید کنیم، روی آن فرود آییم، نمونه‌ای جمع‌آوری کنیم و به زمین بازگردانیم.»
ادعاهای خارق‌العاده را می‌توان با آزمایش‌های ساده رد کرد و این یکی از اصول اساسی علم است. اگر دنباله‌دار مسیر طبیعی خود را طی کند، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شود، فرضیه سفینه آدم فضایی‌ها باید برای همیشه کنار گذاشته شود.
