فهرست مطالب
دنباله‌دار طلایی C/2025 K1 (ATLAS) که به دلیل ترکیب کم‌کربن و تغییر رنگ از سبز به طلایی توجه‌‌ها را جلب کرد، اکنون تجزیه شده است.
به گزارش سرویس علمی تکناک، این دنباله‌دار در هشتم اکتبر به نزدیک‌ترین نقطه خود به خورشید رسید و تنها ۴۹ میلیون کیلومتر از آن فاصله داشت، یعنی حتی نزدیک‌تر از عطارد، مسافتی که تعداد اندکی از دنباله‌دارها می‌توانند از آن سالم عبور کنند. زمانی که این تکه یخ بین‌سیاره‌ای چند هفته بعد دوباره قابل مشاهده شد، بسیاری از ما جشن گرفتیم که سالم مانده است، اما به نظر می‌رسد که خوش‌شانسی ما دوام نیاورد.
سال ۲۰۲۵ شاید دنباله‌داری به بزرگی Hale-Bopp 1997 نداشته باشد، اما بدون شک سالی به یادماندنی برای دنباله‌دارها است. K1 (ATLAS) به همراه C/2025 R2 (SWAN) و C/2025 A6 (Lemmon) برای مدتی یک مثلث جادویی از دنباله‌دارهای سبز در آسمان ایجاد کردند. روشن‌ترین آنها C/2025 A6 (Lemmon) بود و در کنار آن، بازدیدکننده بین‌ستاره‌ای ما یعنی 3I/ATLAS، سومین شیء بین‌ستاره‌ای شناخته‌شده، منظومه شمسی را پیمود.
طبق گزارش موسسه ملی اخترفیزیک ایتالیا (INAF)، شب‌های ۱۱ و ۱۲ نوامبر، دنباله‌دار به حداقل دو تکه بزرگ و مجموعه‌ای از قطعات کوچک‌تر تقسیم شد. دو تکه اصلی تقریبا هم‌اندازه هستند و مراکز آنها در تصاویر آن شب حدود ۲ کیلومتر از هم فاصله داشت. یک تکه سوم احتمالی نیز در سمت چپ دو تکه اصلی دیده شد. یک گیف شگفت‌انگیز از پروژه Virtual Telescope، روند تکامل دنباله‌دار بین شب‌های ۱۲ و ۱۳ نوامبر را نشان می‌دهد؛ قطعات در حال پراکنده شدن هستند و تکه سوم به احتمال زیاد اکنون در میان گروه قرار دارد.
01
از 01چه آینده‌ای در انتظار ستاره دنباله‌دار طلایی C/2025 K1 است؟
انتظار می‌رود که دنباله‌دار طلایی K1 (ATLAS) در تاریخ ۲۴ نوامبر ۲۰۲۵ به نزدیک‌ترین فاصله خود از زمین برسد. این دنباله‌دار در تمام طول شب قابل مشاهده خواهد بود، اگرچه شکسته شدن آن ممکن است روشنایی کلی آن را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
دکتر النا مازوتا اپیفانی، پژوهشگر INAF در بیانیه‌ای که توسط IFLScience ترجمه شده، گفته است: «شکستن هسته یک دنباله‌دار نه تنها یک رویداد تماشایی است، بلکه ارزش علمی بالایی دارد، به ویژه زمانی که دنباله‌دار تازه باشد.»
دنباله‌دار طلایی K1 (ATLAS) از آن جهت تازه است که برای نخستین بار به خورشید نزدیک شده است. این دنباله‌دار در لبه‌های منظومه شمسی و در ابر اورت شکل گرفته است و این اولین سفر آن به سمت منظومه شمسی محسوب می‌شود. مشاهدات حاکی از آن است که مسیر آن باز است؛ بنابراین مجدد به خورشید نزدیک نخواهد شد و به یک شیء بین‌ستاره‌ای تبدیل خواهد شد.
بیشتر بخوانید: ۳I/ATLAS یک دنباله‌دار عجیب یا فضاپیمای بیگانه؟
حتما بخوانید: کشفی غیرمعمول در فضا؛ ستاره دنباله‌دار 3I/ATLAS بدون دم ظاهر شد
علاقه دانشمندان به این دنباله‌دار به دلیل ترکیب غیرمعمول آن است. این دنباله‌دار به طور شگفت‌آوری کم‌کربن است و تاکنون تنها دو دنباله‌دار مشابه آن شناخته شده‌اند. این دنباله‌دار به تازگی با تغییر رنگ از سبز به قهوه‌ای طلایی دوباره در کانون توجه قرار گرفته است؛ تصویری که توسط دن بارتلت، عکاس نجومی ثبت شده و برنده جایزه سال ۲۰۲۵ عکاس نجوم در بخش سیارات، دنباله‌دارها سیارک‌ها شده است.
رنگ دنباله‌دارها تحت تاثیر ترکیب مولکول‌ها و میزان تولید گرد و غبار آنها است، چرا که یکی از دم‌ها از ذرات گرد و غبار تشکیل شده است. عبور نزدیک از خورشید به احتمال زیاد باعث آزاد شدن حجم زیادی از گرد و غبار شد و علاوه بر خلق این نمایش طلایی خیره‌کننده، هسته دنباله‌دار طلایی C/2025 K1 را ضعیف کرد و باعث شکسته شدن آن شد. با نزدیک شدن این دنباله‌دار به زمین در ۲۴ نوامبر، مشاهدات بیشتری از این جرم آسمانی انجام خواهد شد. شاید اکنون کمتر چشمگیر باشد، اما جذابیت علمی و هیجان رصدی آن به مراتب بیشتر شده است.
