صرع یک بیماری عصبی همراه با تشنج های مکرر است. عوامل متعددی در ابتلا به صرع نقش دارد اما روند ایجاد صرع گاهی می تواند سال ها طول بکشد.
به گزارش تکناک، تشنج زمانی اتفاق می‌افتد که یک موج غیرطبیعی فعالیت الکتریکی از نورون‌ها وجود دارد. نورون نوعی سلول عصبی است که مسئول ارسال سیگنال‌ها به سراسر مغز به بقیه سیستم عصبی است. در حالی که علائم بسته به ناحیه آسیب دیده مغز متفاوت است، اما علائم تشنج معمولاً شامل حرکات موزون، احساسات عجیب و غریب و از دست دادن هوشیاری می شود.
داشتن تشنج به این معنی نیست که شما صرع دارید. متخصص مغز و اعصاب معمولاً تنها پس از اینکه فرد دو یا چند تشنج غیرقابل تحریک داشته باشد، صرع را تشخیص می دهد.
برخی از عواملی که ممکن است در ایجاد صرع نقش داشته باشند شامل آسیب‌های مغزی، تومورها و جهش‌های ژنتیکی می شود. با این حال، تشنج‌ها در حداقل نیمی از افراد مبتلا به صرع، هیچ دلیل زمینه‌ای ندارد.
سکته و ضربه مغزی
سکته مغزی و ضربه مغزی دو نمونه از مشکلاتی هستند که محرک های رایج برای تشنج نیز هستند. سکته مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که جریان خون به مغز کم می‌شود و بخشی از مغز از کار می‌افتد، در حالی که آسیب مغزی تروماتیک یا ترومای جمجمه‌ای می‌تواند زمانی رخ دهد که یک نیروی بی‌حرکت به طور فیزیکی به سر اصابت کند؛ مانند آسیب هایی که به دلیل تصادف رانندگی یا حوادث حین ورزش ایجاد می شود.
پس از ضربه به سر یا سکته مغزی، مغز ممکن است سعی کند خود را در نواحی آسیب دیده ترمیم کند و این عمل را با کارهایی مانند ایجاد اتصالات جدید بین نورون ها همراه بازسازی عروق خونی آسیب دیده انجام دهد. این امکان وجود دارد که اتصالات غیر طبیعی بین نورون ها و رگ های خونی معروف به ناهنجاری های شریانی وریدی با تلاش مغز برای ترمیم خود شکل بگیرد. این تغییرات ممکن است سیگنالینگ عصبی یا توانایی نورون برای برقراری ارتباط را مختل کند و منجر به ایجاد صرع شود.
همچنین ضربه به سر، سلول های ایمنی مغز را فعال می کند و باعث التهاب می شود که ممکن است این مسئله هم به شکل گیری صرع دامن بزند. این سلول های ایمنی ممکن است در روند ترمیم اختلال ایجاد کنند.
التهاب مغز
همچنین صرع ممکن است با التهاب در مغز ایجاد شود. این اتفاق نسبتاً غیر معمول است، اما ممکن است.
اصطلاح پزشکی التهاب مغز، آنسفالیت است. عوامل متعددی از جمله عفونت های خاص، نیش حشرات و اختلالات خودایمنی می توانند منجر به انسفالیت شوند.
در طی آنسفالیت، بدن آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که پروتئین‌های ایمنی خاصی هستند که نورون‌ها را هدف قرار می‌دهند و به آنها حمله می‌کنند. این اتفاق می تواند باعث اختلال در عملکرد این نورون ها و منجر به صرع شود.
التهاب مغز بیشتر احتمال دارد باعث تشنج کانونی صرع که فقط از یک طرف مغز شروع می شود، به جای تشنج های صرع عمومی در هر دو طرف مغز شود.
عفونت های مرتبط با التهاب مغز
عفونت ها به عنوان یک عامل رایج که می تواند منجر به التهاب مغز شود، می توانند باعث صرع هم شوند. انواع مختلفی از عفونت های بیماری زا با ایجاد تشنج های مکرر مرتبط هستند. این عفونت ها شامل موارد زیر می شود:
- مننژیت باکتریایی که یک عفونت مغزی است که می تواند ناشی از انواع مختلفی از باکتری ها باشد
- سل که یک بیماری عفونی ریوی است که می تواند از فردی به فرد دیگر از طریق هوا منتقل شود
- عفونت های قارچی مانند عفونت های ناشی از کاندیدا، آسپرژیلوس و غیره
- عفونت های ویروسی تبخال از جمله آنهایی که توسط ویروس هرپس نوع 6 (HHV-6) و ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) ایجاد می شوند.
- HIV ویروس نقص ایمنی انسانی است که به گلبول های سفید خون حمله می کند و توانایی بدن را برای مبارزه با عفونت ها محدود می کند.
- عفونت های انگلی مانند توکسوپلاسموز اغلب به دلیل خوردن گوشت نیم پز یا نوروسیستیسرکوزیس، اغلب به دلیل خوردن تخم کرم نواری شکل می گیرد.
این عفونت ها می توانند منجر به تشنج در زمان بیماری و همچنین تشنج های مکرر در آینده شوند.
تومورهای مغزی
تومورهای مغزی رشد غیر طبیعی سلول های مغزی هستند. انواع مختلفی از تومورهای مغزی با صرع مرتبط هستند. تومورهای مغزی می‌توانند بر روی سلول‌های عصبی و همچنین سلول‌های گلیال که نوعی سلول عصبی است که نورون‌ها را احاطه کرده و از آنها پشتیبانی می‌کند، تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، آستروسیت ها نوعی سلول گلیال هستند که از متابولیسم، جریان خون و سایر عملکردها در مغز پشتیبانی می کنند. تومورها می توانند باعث عدم تعادل در متابولیسم شوند یا سیگنال های عصبی معمولی در مغز را مختل کنند.
این مشکل به احتمال زیاد زمانی رخ می دهد که تومورها در لوب تمپورال یا لوب فرونتال مغز رشد کنند.
چه کسانی به صرع مبتلا می شوند؟
برخی از افراد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به صرع هستند. برخی عوامل وجود دارند که احتمال ابتلا افراد به صرع را زیاد می کنند که عبارتند از:
- سن: صرع در اوایل دوران کودکی و بعد از 85 سالگی شایع‌تر است.
- جنسیت: میزان صرع در مردان شایع تر از زنان است.
- نژاد: سیاه پوستان و آمریکایی های اسپانیایی تبار نسبت به سفیدپوستان بیشتر در معرض ابتلا به صرع هستند. این مسئله ممکن است به این دلیل باشد که احتمال ابتلا به بیماری مانند سکته مغزی که می‌تواند باعث صرع شود که این عارضه در این جمعیت بیشتر رخ می دهد.
عوامل خطرناک
عوامل خطرناکی وجود دارد که ممکن است برخی افراد را بیشتر در معرض ابتلا به صرع قرار دهد، از جمله محل زندگی آنها و بیماری ها یا آسیب هایی که در اوایل زندگی تجربه می کنند. برخی از این عوامل خطرناک به شرح زیر هستند:
محل زندگی
میزان صرع در کشورهای با درآمد کم و متوسط تقریباً سه برابر بیشتر از کشورهای پردرآمد است. این مسئله ممکن است با قرار گرفتن بیشتر در معرض بیماری ها و آسیب مغزی توضیح داده شود.
طبقه اجتماعی-اقتصادی
افرادی که در پایین ترین طبقه اجتماعی-اقتصادی در داخل یک کشور قرار دارند، در مقایسه با افرادی که در طبقات پردرآمد قرار دارند، میزان بیشتری به صرع مبتلا می شوند.
فشار خون بالا
افراد مبتلا به فشار خون بالا بیشتر در معرض ابتلا به بیماری هایی مانند سکته هستند که می تواند باعث صرع شود. غربالگری و درمان فشار خون بالا می تواند خطر ابتلا به صرع را کاهش دهد.
مصرف برخی از داروها
برخی داروها ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به صرع قرار دهند. این داروها عبارتند از:
- مسکن های مخدر مانند اکسی کانتین (مورفین)
- داروهای ضد سرطان مانند بوسولفکس (بوسولفان)
- آنتی بیوتیک ها یا ضد میکروبی ها مانند آموکسیل (پنی سیلین)
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند پروگاگ (تاکرولیموس)
- داروهای ضد افسردگی مانند زولافت (سرترالین)
- داروهای ضد روان پریشی مانند ریسپردال (ریسپریدون)
- داروهایی برای درمان بیماری ریوی مانند تئوبید (تئوفیلین)
- محرک هایی مانند آدرال یا ریتالین (متیل فنیدات)
- داروهای ضد احتقان مانند سودافد (شبه افدرین)
آسیب مغزی در کودکی و جوانی
ورزش‌های مانند فوتبال، تصادفات رانندگی و سربازی مواردی هستند که با بالاترین میزان آسیب‌های مغزی مرتبط هستند. این رویداد ها می تواند روند صرع زایی را آغاز کند و سال ها بعد منجر به شکل گیری این بیماری شوند.
