ورود تراشه هوش مصنوعی گانا به بازار، مسیر تازه‌ای برای رقابت چین با بازیگران بزرگ غربی و کاهش وابستگی به انویدیا ایجاد کرده است.
به گزارش سرویس هوس مصنوعی تکناک، در بحبوحه رقابت جهانی بر سر قدرت محاسباتی هوش مصنوعی، استارتاپی چینی به نام «ژونگهائو شین‌یینگ» (Zhonghao Xinying) با رونمایی تراشه هوش مصنوعی اختصاصی، خبرساز شده است. این شرکت ادعا می‌کند «واحد پردازش تانسوری همه‌منظوره» (GPTPU) بومی خود را با نام «گانا» (Gana) توسعه داده است که نه‌تنها جایگزینی برای سخت‌افزارهای غربی است، بلکه در معیارهای مهم، از پردازنده گرافیکی A100 انویدیا محصول سال ۲۰۲۰ نیز عملکرد بهتری دارد.
رهبری این پروژه برعهده یانگ‌گونگ ییفان، مهندس سابق گوگل و اوراکل است که سابقه تحصیل در دانشگاه‌های استنفورد و میشیگان را در کارنامه دارد و در طراحی چندین نسل از تراشه‌های TPU گوگل ایفای نقش کرده است. هم‌بنیان‌گذار دیگر شرکت، ژنگ هانشون، نیز تجربیات ارزشمندی از کار در اوراکل و مرکز تحقیق‌و‌توسعه سامسونگ در تگزاس به‌همراه آورده است.
این تیم ادعا می‌کند که هسته اصلی تراشه «گانا» با استفاده از مالکیت معنوی کاملاً خودکنترل طراحی شده و هیچ‌گونه وابستگی به شرکت‌ها و پشته‌های نرم‌افزاری یا قطعات غربی در فرایند توسعه و ساخت آن وجود ندارد. این ادعا هم‌سو با تلاش چین برای دستیابی به استقلال در صنعت نیمه‌رساناها، اهمیت ویژه‌ای دارد.
براساس ادعاهای مطرح‌شده، تراشه «گانا» نه‌تنها ۱/۵ برابر سریع‌تر از پردازنده گرافیکی A100 انویدیا است؛ بلکه با بهینه‌سازی درخورتوجه، مصرف انرژی را تا ۴۲ درصد کاهش می‌دهد. این دستاورد درصورت صحت، موفقیت چشمگیر محسوب می‌شود. چنین پیشرفت‌هایی برای ASIC (مدار مجتمع با کاربرد خاص) بی‌سابقه نیست؛ چراکه این تراشه‌ها با حذف تمام عناصر محاسباتی غیرضروری موجود در سیلیکون‌های همه‌منظوره مانند GPU، برای کاربردهای خاص بهینه‌سازی می‌شوند و می‌توانند در وظایف مشخصی برتری یابند.
با‌این‌حال، باید این دستاورد را در بستر زمان سنجید. تراشه A100 انویدیا با وجود قدرت کم‌نظیر در زمان خود، محصول سال ۲۰۲۰ است. حتی عملکردی ۱/۵ برابری نیز تراشه «گانا» را بسیار عقب‌تر از معماری‌های جدیدتر انویدیا مانند Hopper (محصول ۲۰۲۲) و به‌مراتب عقب‌تر از جدیدترین نسل، Blackwell، قرار می‌دهد.
بااین‌همه، اهمیت این تراشه را نباید نادیده گرفت. در شرایطی که بازار چین با تحریم‌های سخت‌گیرانه مواجه است و دسترسی به پردازنده‌های گرافیکی پیشرفته محدود‌شده، چنین محصولی می‌تواند برای بازار داخلی کاملاً کافی باشد و نیاز شرکت‌های چینی را تا حد زیادی برطرف کند. این تراشه مسیری بالقوه برای استقلال چین در صنعت سیلیکون را آشکار می‌سازد.
تامزهاردور می‌نویسد که این تحول در زمانی جذاب برای صنعت تراشه‌های هوش مصنوعی رخ می‌دهد. درحالی‌که انویدیا همچنان نیروی غالب بازار است، بازیگران دیگری نیز در‌حال ظهور هستند. اقدام اخیر گوگل در اجاره و فروش تراشه‌های TPU اختصاصی خود به شرکت متا، نشان‌دهنده گشایش بازار برای جایگزین‌هاست. هم‌زمان با ظهور این رقبا در غرب، چین نیز با ارائه مشوق‌هایی مانند یارانه‌های انرژی و اعمال سهمیه‌های اجباری، از تولیدکنندگان داخلی تراشه حمایت می‌کند.
گرچه پردازنده‌های گرافیکی انویدیا و AMD احتمالاً تا مدتی دیگر به‌عنوان ابزارهای همه‌کاره برای آموزش هوش مصنوعی باقی خواهند ماند، ASICها مانند TPUهای گوگل و اکنون تراشه هوش منصوعی گانا، می‌توانند جایگزینی جذاب برای شرکت‌هایی باشند که به‌دنبال رهایی از شبه‌انحصار انویدیا یا صرفاً دسترسی به سخت‌افزار در شرایط کمبود و موانع تجاری هستند. در غیاب گزینه‌های برتر، حتی ASIC اثبات‌نشده نیز می‌تواند انتخابی منطقی باشد.
