گام بلند اتحادیه اروپا برای تنظیم قوانین نظارت بر هوش مصنوعی

اتحادیه اروپا به یک توافق اولیه برای تنظیم قوانین استفاده از هوش مصنوعی پیشرفته دست یافته است، که این امر نقطه عطفی مهم در برخورد با فناوری‌های در حال توسعه محسوب می‌شود.

به گزارش تک‌ناک  به نقل از واشنگتن پست، مقامات اتحادیه اروپا روز جمعه به یک توافق موقت درباره قانون هوش مصنوعی (AI Act) دست یافتند. این توافق به عنوان یکی از جامع‌ترین و گسترده‌ترین مقررات قانونی در حوزه هوش مصنوعی در اروپا شناخته می‌شود.

تیری برتون، رئیس کمیسیون بازار داخلی اتحادیه اروپا، اسنادی را منتشر کرده است که در آنها به نحوه تولید محتوا و اجرای کنترل‌ها در زمینه هوش مصنوعی پرداخته شده است. ، هرچند  این لایحه هنوز پیش نویس است و  باید به طور رسمی توسط کشورهای عضو و پارلمان‌های اتحادیه اروپا تأیید شود، نشان‌دهنده پیشرفت قابل توجهی در سیاست‌گذاری اتحادیه اروپا است.

این قوانین جدید، توسعه و استفاده از مدل‌های یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی را در زمینه‌های آموزش، اشتغال، بهداشت و درمان و سایر حوزه‌ها تنظیم خواهد کرد.

برتون اظهار داشته است: «اتحادیه اروپا اولین قاره‌ای است که قوانین مشخصی برای استفاده از هوش مصنوعی تعیین می‌کند. #AIAct نه تنها یک مجموعه قوانین است، بلکه به عنوان یک پایگاه پرتاب برای استارت‌آپ‌ها و پژوهشگران اتحادیه اروپا عمل می‌کند تا در مسابقه جهانی هوش مصنوعی پیشگام باشند.»

تنظیم مقررات هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا

اتحادیه اروپا در حال ارزیابی رویکردی برای تنظیم کاربرد هوش مصنوعی پیشرفته است، بر اساس گزارش‌های منتشر شده توسط بلومبرگ. این رویکرد شامل تعیین قوانین برای مدل‌های مختلف پایه هوش مصنوعی می‌شود که در کاربردهای متنوعی به کار گرفته می‌شوند. این رویکرد سیستم‌های هوش مصنوعی را بر اساس سطوح خطر آن‌ها تحلیل و طبقه‌بندی می‌کند، و مقررات متفاوتی را بسته به خطرات شناسایی شده اعمال خواهد کرد.

به تازگی پیشنهاد شده است که توسعه هوش مصنوعی به چهار دسته تقسیم شود، که هر دسته بر اساس میزان خطر اجتماعی که ممکن است ایجاد کند، متمایز می‌شود. این خطرات به این ترتیب دسته‌بندی شده‌اند: حداقل، خطر محدود، خطر بالا، و ممنوع.

• دسته ممنوع شامل رفتارهایی می‌شود که بدون رضایت کاربر انجام می‌شود، گروه‌های محافظت شده را هدف قرار می‌دهد، یا ردیابی بیومتریک زنده را ارائه می‌دهد.
• دسته خطر بالا شامل مواردی می‌شود که «به قصد استفاده به عنوان جزء امنیتی یک محصول» طراحی شده‌اند یا برای کاربردهای خاص مانند زیرساخت‌های حیاتی، آموزش، امور قضایی/حقوقی و استخدام کارکنان به کار می‌روند.

در همین حال، سیستم‌هایی مانند چت‌بات‌های ChatGPT، Bard و Bing در دسته «خطر محدود» قرار می‌گیرند.

کمیسیون اروپایی در این توافق تأکید کرده است که هوش مصنوعی نباید به خودی خود هدف باشد، بلکه باید به عنوان ابزاری برای خدمت به انسان‌ها عمل کند، با هدف نهایی سودمند بودن برای انسان‌ها.

قوانین هوش مصنوعی در بازار اتحادیه اروپا یا سایر اشکال هوش مصنوعی که بر شهروندان اتحادیه اروپا تأثیر می‌گذارند، باید متمرکز بر انسان باشند و همچنین اطمینان دهند که فناوری به شیوه‌ای «ایمن و قانونی» استفاده می‌شود.

قانون هوش مصنوعی (AI Act) اتحادیه اروپا یکی از اولین و جامع‌ترین قوانین در جهان است که به طور خاص برای تنظیم فناوری هوش مصنوعی طراحی شده است. هدف از این قانون ایجاد شرایط مطلوب برای فناوری است تا منافعی همچون بهبود مراقبت‌های بهداشتی، حمل‌ونقل ایمن‌تر و پاک‌تر، تولید مؤثرتر، و انرژی ارزان‌تر و پایدارتر را به دنبال داشته باشد. این قانون هوش مصنوعی را به دسته‌های مختلف خطر تقسیم می‌کند، از فناوری‌های «غیرقابل قبول» که باید حذف شوند تا اشکال متوسط و کم‌خطر.

در بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا، اختلاف نظرهایی در مورد چگونگی تنظیم مدل‌های پایه هوش مصنوعی وجود داشت. کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، و ایتالیا در ابتدا با تنظیم مستقیم این مدل‌ها مخالف بودند و ترجیح می‌دادند که شرکت‌هایی که پشت این مدل‌ها قرار دارند، به خودتنظیمی بپردازند. با این حال، در نهایت یک توافق حاصل شد که اتحادیه اروپا را به سمت تدوین قوانین پیشرو در زمینه هوش مصنوعی هدایت کرد.

قانون AI Act به عنوان یک دستاورد مهم برای اتحادیه اروپا شناخته می‌شود، زیرا هدف آن تأسیس منطقه‌ای است که به عنوان مرکز جهانی هوش مصنوعی قابل اعتماد عمل کند. این قانون با وضع قوانین هماهنگ برای توسعه، بازاریابی، و استفاده از هوش مصنوعی، اروپا را به عنوان پیشرو در این زمینه معرفی می‌کند. مقررات AI Act به دلیل پتانسیل آن برای حفاظت از حقوق اساسی، دموکراسی و محیط زیست، و همزمان حمایت از نوآوری، مورد ستایش قرار گرفته است. این قانون نشان‌دهنده گامی مهم در جهت تنظیم مقررات هوش مصنوعی است.

پیامدها برای ابزارهای هوش مصنوعی

مقررات جدید هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا پیامدهای گسترده‌ای برای شرکت‌هایی که در حال توسعه یا استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی نوآورانه هستند، ایجاد خواهد کرد. این پیامدها شامل موارد زیر می‌شوند:

۱. حقوق مالکیت فکری: شرکت‌ها باید نسبت به حوزه‌های کاربرد، محدودیت‌های قلمرویی و حقوق زیرمجوزدهی واقف باشند. آن‌ها همچنین باید در مورد مالکیت هرگونه تغییرات یا بهبودهای ایجاد شده، شرایط مالی و دلایل و پیامدهای احتمالی فسخ قرارداد آگاهی داشته باشند.

۲. حفاظت از داده‌ها: مقررات حفاظت از داده‌ها در اتحادیه اروپا، که شامل معافیت‌های موجود در قانون AI Act می‌شوند، باید به دقت تفسیر و رعایت شوند. کنترل‌کنندگان هوش مصنوعی باید به حقوق دسترسی، اصلاح و حذف کاربران پاسخگو باشند و اطمینان حاصل کنند که فرآیندهای آن‌ها با این مقررات هماهنگی دارد.

۳. الزامات شفافیت: سیستم‌های هوش مصنوعی مانند ChatGPT باید با الزامات شفافیت مطابقت داشته باشند. این شامل فراهم کردن اطلاعات دقیق و کامل در مورد چگونگی کارکرد سیستم‌ها، داده‌هایی که استفاده می‌کنند، و تأثیراتی که ممکن است بر کاربران داشته باشند، می‌شود.

نتیجه گیری

توافق مقدماتی اتحادیه اروپا برای تنظیم ابزارهای هوش مصنوعی نوآورانه نشان‌دهنده یک گام مهم در مواجهه با چالش‌های پیش روی فناوری هوش مصنوعی است. قانون هوش مصنوعی (AI Act) و توافقات حاصله بین کشورهای عضو نه تنها تعهد اتحادیه اروپا به توسعه و استفاده ایمن و مسئولانه از هوش مصنوعی را نشان می‌دهد، بلکه الگویی برای سایر مناطق جهان در تعیین معیارها و استانداردهای مرتبط با فناوری هوش مصنوعی ارائه می‌دهد.

شرکت‌های فعال در این حوزه باید این تحولات را دنبال کنند و استراتژی‌های خود را متناسب با آن‌ها تطبیق دهند. این امر می‌تواند به ایجاد فضایی سازگار برای نوآوری ضمن حفظ استانداردهای ایمنی و اخلاقی کمک کند.

نظر شما در مورد این تنظیمات چیست؟ آیا فکر می‌کنید این اقدامات برای پیشبرد فناوری هوش مصنوعی مفید هستند یا خیر؟ اشتراک‌گذاری دیدگاه‌ها و نظرات در این زمینه می‌تواند به گفتگوی سازنده‌تر در این حوزه کمک کند.