مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که داروی موجود برای درمان صرع ممکن است به طور مؤثر به کاهش علائم آپنه انسدادی خواب کمک کند و پتانسیل درمانی جدیدی برای افرادی که از این اختلال رنج می‌برند، فراهم آورد.
به گزارش تکناک، سولتیام، که با نام اسپولوت شناخته می‌شود، دارویی است که بیشتر برای کنترل علائم صرع کودکان تجویز می‌شود. اما در یک آزمایش کنترل‌شده تصادفی که شامل ۲۹۸ نفر با آپنه انسدادی خواب (OSA) بود، نتایج بسیار خوبی در کمک به افرادی که نمی‌توانستند دستگاه‌های CPAP یا سایر دهان‌بندها را تحمل کنند، نشان داد.
یان هدنر، یکی از محققان این مطالعه گفت: «درمان استاندارد برای آپنه انسدادی خواب استفاده از دستگاهی است که هوا را از طریق ماسک صورت به جریان می‌اندازد تا مجاری تنفسی باز بمانند. متأسفانه بسیاری از افراد استفاده از این دستگاه‌ها را در بلندمدت دشوار می‌دانند، بنابراین نیاز به یافتن درمان‌های جایگزین وجود دارد.»
وی تصریح کرد: «همچنین نیاز به درک بهتر مکانیسم‌های اساسی آپنه انسدادی خواب داریم تا به پزشکان کمک کنیم درمان‌های شخصی‌‌سازی‌تر شده‌ای را ارائه دهند.»
در این آزمایش، بیماران در ۲۸ مرکز پزشکی در اسپانیا، فرانسه، بلژیک، آلمان و جمهوری چک به چهار گروه تقسیم شدند، با ۷۴ نفر که هر روز ۱۰۰ میلی‌گرم سولتیام، ۷۴ نفر ۲۰۰ میلی‌گرم، ۷۵ نفر ۳۰۰ میلی‌گرم و ۷۵ نفر دارونما مصرف می‌کردند.
تمام شرکت‌کنندگان در مرحله اولیه، سپس در چهار هفته و در نهایت در ۱۲ هفته با پلی‌سومنوگرافی ارزیابی شدند.
پلی‌سومنوگرافی برای اندازه‌گیری تنفس، سطح اکسیژن در خون، ریتم قلب، حرکات چشم و فعالیت مغز و عضلات در طول خواب استفاده شد.
محققان دریافتند افرادی که سولتیام مصرف می‌کردند، وقفه‌های تنفسی کمتری داشتند و سطح اکسیژن بالاتری در خون آنها وجود داشت. آنها همچنین گزارش دادند که در طول روز کمتر احساس خستگی می‌کردند.
در حالی که ممکن است به نظر برسد که داروی صرع کودکان به آپنه انسدادی خواب ارتباطی ندارد، سولتیام در واقع سیستم تنفسی را هدف قرار می‌دهد و عضلات مجاری تنفسی فوقانی را تحریک می‌کند.
با استفاده از شاخص آپنه-هیپوپنه AHI3a، که وقفه‌های تنفسی در طول خواب را ارزیابی می‌کند، محققان دریافتند که بیماران با بالاترین دوز سولتیام ۳۹.۹ درصد کاهش در فراوانی وقفه‌های تنفسی در طول شب داشتند.
گروهی که دوز متوسط سولتیام مصرف می‌کردند ۳۴.۸ درصد کاهش داشتند، در حالی که گروهی که دوز کم سولتیام مصرف می‌کردند، ۱۷.۸ درصد کاهش در آنها دیده شد.
سپس، با استفاده از شاخص آپنه-هیپوپنه (AHI) از نوع AHI4، دانشمندان دریافتند که سولتیام وقفه‌های تنفسی را نزدیک به 50 درصد کاهش داده است، در حالی که سطح اکسیژن در خون را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
هر چند این دارو عوارض جانبی هم داشت، از جمله احساس سوزن سوزن شدن، سردرد، خستگی و حالت تهوع، اگرچه محققان گزارش دادند که این عوارض خفیف تا متوسط بودند.
هدنر بیان کرد: «افرادی که در این آزمایش سولتیام مصرف می‌کردند، شاهد کاهش علائم آپنه انسدادی خواب مانند: توقف تنفس در طول شب و احساس خواب‌آلودگی در طول روز بودند. سطح متوسط اکسیژن در خون آنها نیز با این دارو بهبود یافت.»
وی تأکید کرد: «این نتایج نشان می‌دهد که سولتیام می‌تواند درمان مؤثری برای آپنه انسدادی خواب باشد، به ویژه برای افرادی که نمی‌توانند از درمان‌های مکانیکی موجود استفاده کنند.»
نتایج این آزمایش در کنگره انجمن تنفسی اروپا (ERS) در وین، اتریش در ۱۰ سپتامبر ارائه شد. هدنر می‌گوید در حالی که این آزمایش نتایج امیدوارکننده‌ای نشان داد، مطالعات بیشتری باید انجام شود.
وی اعلام کرد: «اگرچه سولتیام در حال حاضر به عنوان درمانی برای صرع کودکان در دسترس است، ما هنوز نیاز به انجام مطالعه داریم تا اثرات مفید تنفسی این دارو را در گروه بزرگ‌تری از بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب تأیید کنیم.»
آپنه انسدادی خواب فقط خروپف نیست و اگر درمان نشود، می‌تواند باعث مشکلات جدی برای سلامتی و بیماری‌های همراه شود. در حال حاضر این بیماری درمان‌های محدود و اغلب تهاجمی دارد.
پروفسور سوفیا شیزا، یکی دیگر از محققان این مطالعه گفت: «بسیاری از ما می‌دانیم که خروپف می‌کنیم یا همسر ما خروپف می‌کند. اگر خروپف با علائم دیگری مانند: بیدار شدن مکرر در شب، احساس خستگی یا خواب‌آلودگی در طول روز همراه باشد، وقت آن است که با یک پزشک مشورت کنید.»
وی توضیح داد: «آپنه انسدادی خواب خطر مشکلات جدی سلامتی مانند فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و متابولیک را افزایش می‌دهد، به همین دلیل تشخیص و درمان این وضعیت بسیار مهم است. درمان‌هایی برای آپنه انسدادی خواب در دسترس هستند، اما چون برای همه مؤثر نیستند، ما بر اساس رویکردهای تشخیصی و درمانی فردی، به روش‌های بیشتری برای درمان این بیماری نیاز داریم.»
شیزا تصریح کرد: «این یکی از اولین مطالعاتی است که نشان می‌دهد درمان دارویی می‌تواند به برخی بیماران کمک کند و نتایج امیدوارکننده است. ما باید به آزمایش سولتیام و سایر درمان‌ها ادامه دهیم تا اثرات طولانی‌مدت آنها، از جمله هر گونه عوارض جانبی را درک کنیم. به عنوان مثال، ما می‌خواهیم ببینیم آیا این نوع درمان می‌تواند به کاهش فشار خون و پیشگیری از بیماری‌های قلبی-عروقی برای افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب کمک کند یا خیر.»
