تصمیم اینتل برای انتخاب لیپ-بو تان (Lip-Bu Tan) به عنوان مدیرعامل جدید خود، موجی از نگرانیها را درباره امنیت ملی در میان مقامات آمریکایی و فعالان صنعت فناوری در سیلیکون ولی به دنبال داشته است.
به گزارش تکناک، این سرمایهگذار مشهور که سابقه طولانی در حمایت از استارتآپهای فناوری چینی دارد، بنا بر بررسی اسناد تجاری توسط خبرگزاری رویترز، با صدها شرکت در چین ارتباط دارد؛ از جمله هشت شرکت که با ارتش آزادیبخش خلق چین (PLA) در ارتباط هستند.
تان در حالی به رهبری بزرگترین شرکت سازنده تراشههای رایانهای در آمریکا منصوب شده، که دولت ایالات متحده میلیاردها دلار برای رقابت با چین در حوزه فناوری نیمهرسانا سرمایهگذاری کرده است و تلاش دارد تولید تراشه را به خاک آمریکا بازگرداند.
فهرست مطالب
سرمایهگذاریهای گسترده در شرکتهای چینی
بر اساس گزارشها، لیپ-بو تان در طول دو دهه گذشته از طریق شرکت سرمایهگذاری خود به نام Walden International و دو شرکت هلدینگ مستقر در هنگکنگ، در بیش از ۶۰۰ شرکت چینی سرمایهگذاری کرده است. او در دهها مورد به همراه صندوقهای دولتی و شرکتهای دولتی چین سرمایهگذاری مشترک انجام داده و همچنان رئیس Walden International باقی مانده است.
شرکت اینتل در مورد ارتباطات تجاری تان در چین اظهار نظر مستقیمی نکرده است. یکی از سخنگویان شرکت گفت که تان فرم افشای تضاد منافع را پر کرده است و اینتل هرگونه مشکل احتمالی را به طور مناسب مدیریت خواهد کرد.
با وجود این، برای بسیاری از ناظران این پاسخ کافی نیست و آنها میگویند: «تان نباید هیچ شرکت آمریکایی را که با چین رقابت میکند، رهبری نماید؛ چه برسد به شرکتی مانند اینتل که نقش کلیدی در زنجیره تأمین دفاعی و اطلاعاتی آمریکا دارد.»

ارتباط مدیرعامل اینتل با شرکتهای تحت تحریم
تان از سرمایهگذاران اولیه در شرکتهای تراشهسازی چین از جمله Semiconductor Manufacturing International Corp (SMIC) بوده است؛ شرکتی که اکنون تحت تحریم ایالات متحده قرار دارد. وی در سال ۲۰۰۱ به هیئتمدیره SMIC پیوست و تا سال ۲۰۱۸ در آن سمت باقی ماند. طبق گزارش کمیته منتخب مجلس نمایندگان آمریکا در مورد حزب کمونیست چین، Walden در سال ۲۰۲۱ پس از افزایش فشارهای دولت آمریکا از SMIC خارج شد.
بررسیهای رویترز نشان نمیدهد که تان در حال حاضر در شرکتهایی که در لیست سیاه وزارت خزانهداری آمریکا قرار دارند، سرمایهگذاری کرده باشد. با وجود این، بسیاری از شرکتهایی که Walden در آنها سرمایهگذاری کرده، با تأمینکنندگان تجهیزات نظامی از جمله China Electronics Corporation (CEC) همکاری نزدیک دارند، که یک پیمانکار تحریمشده ارتش چین است.
سرمایهگذاری در صنعت تولید پیشرفته چین
شرکت تان بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۴، بیش از ۲۰۰ میلیون دلار در بخش تولید پیشرفته و صنعت نیمهرسانا در چین سرمایهگذاری کرده است. این سرمایهگذاریها با مشارکت صندوقهای دولتی محلی و ملی چین انجام شدهاند.
برخی از این سرمایهگذاریها در گزارش فوریه ۲۰۲۴ کمیته مجلس نمایندگان آمریکا ذکر شدهاند؛ گزارشی که از شش شرکت چینی در ارتباط با PLA نام میبرد، که بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۲ در مجموع ۱۶۱ میلیون دلار از Walden سرمایه دریافت کردهاند.
نقش استراتژیک اینتل در رقابت با چین
اینتل یکی از سه شرکتی در جهان است (در کنار TSMC و سامسونگ) که توانایی تولید پیشرفتهترین تراشههای دنیا را دارد. نکته مهم این است که اینتل تنها شرکتی میباشد که در خاک ایالات متحده مستقر است. بنابراین تصمیمات رهبری این شرکت نه تنها برای صنعت، بلکه برای امنیت ملی آمریکا نیز اهمیت بالایی دارد.
برخی از تحلیلگران، از جمله استیسی راسگان (Stacy Rasgon) از مؤسسه Bernstein، از این انتخاب دفاع کردهاند و گفتهاند: «تان انتخاب اول بسیاری از افراد بود. او در صنعت نیمهرسانا یک افسانه است.»
اما در مقابل، دیگران هشدار دادهاند که هیئتمدیره اینتل باید با دقت بیشتری به این موضوع نگاه کند. استفن دایموند (Stephen Diamond)، استاد حقوق دانشگاه سانتا کلارا بیان کرد: «در شرایط سیاسی امروز، این نوع سوابق موضوعی نیست که هیئتمدیرهها بتوانند نادیده بگیرند.»

فروش برخی از سهامهای چینی توسط مدیرعامل اینتل
گزارشها حاکی از آن است که تان شروع به فروش برخی از سرمایهگذاریهای خود در شرکتهای چینی کرده است، اگرچه بسیاری از آن شرکتها همچنان نام او یا شرکتهای وابسته او را در پایگاههای داده رسمی چین به عنوان سهامدار ثبت کردهاند.
شهروندان آمریکایی طبق قانون میتوانند سهام شرکتهای چینی را در صورتی که در لیست سیاه خاصی نباشند، در اختیار داشته باشند. اما با توجه به حضور اینتل در پروژههای مرتبط با دفاع ملی، این شرکت همچنان تحت نظارت شدیدی خواهد بود.
انتصاب لیپ-بو تان، اینتل را درگیر یک چالش بزرگ کرده است. این شرکت باید ظرفیت تولید تراشه را در آمریکا به سرعت بازسازی کند، آن هم تحت مدیریت فردی که پیشتر در توسعه صنعت تراشه چین نقش داشته است.