کشف یک لانه زنبور رادیواکتیوی در منطقه ساوانا ریور (Savannah River Site) نزدیک شهر آیکن در کارولینای جنوبی، محل ساخت بمب هستهای در دوران جنگ سرد، زنگ خطر را برای کارشناسان محیط زیست به صدا درآورده است.
به گزارش تکناک، کارگران در هنگام بررسیهای روزانه، این لانه زنبور آلوده به تشعشعات رادیواکتیو را کشف کردند. این لانه روی ستونی نزدیک به مخازن زبالههای هستهای قرار داشت.
سطح تشعشع این لانه 10 برابر بیشتر از حد مجاز فدرال است، چرا که آزمایشها مشخص کرد هر 100 سانتیمتر مربع از این لانه زنبور، 100 هزار ذره رادیواکتیو در دقیقه منتشر میکند، در حالی که استانداردهای ایمنی تنها اجازه انتشار 10 هزار ذره را میدهد. اما مقامات میگویند که جای نگرانی نیست.
این کشف نگرانیهایی درباره آلودگیهای قدیمی این منطقه ایجاد کرده است. آیا این کشف نشانه خطر جدیدی است؟ در این مقاله، جزئیات این کشف عجیب، تاریخچه این منطقه و پیامدهای آن را بررسی میکنیم.

فهرست مطالب
آیا کشف لانه زنبور رادیواکتیوی خطر جدی به حساب میآید؟
کارگران بلافاصله پس از کشف روی لانه حشرهکش اسپری و به عنوان زباله رادیواکتیو بستهبندی کردند. نکته جالب اینجا است که هیچ زنبوری در لانه یافت نشد. گزارش رسمی اعلام کرد که این آلودگی ناشی از یک آلودگی قدیمی در این منطقه است و به نشت از مخازن زباله ارتباطی ندارد. همچنین بررسیها نشان داد که زمین و نواحی اطراف لانه هیچگونه آلودگی رادیواکتیوی ندارند.
بر اساس بیانیه مسئولان منطقه ساوانا ریور، حتی اگر زنبورهایی در این لانه آلوده زندگی میکردند، میزان تشعشع بدن آنها بسیار کمتر از خود لانه بود. از آنجایی که مخازن زبالههای هستهای در وسط این منطقه وسیع 310 مایلی قرار دارند و زنبورها بیشتر از چند صد متر از لانه خود دور نمیشوند، احتمال اینکه زنبورهای آلوده از محدوده خارج شوند، تقریباً صفر است.
البته، گفتنی است که گروه نظارتی Savannah River Site Watch گزارش مسئولان این منطقه را ناقص میدانند.
تام کلمنتس، مدیر این گروه، در گفتوگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «من واقعاً عصبانی هستم که مسئولان توضیح ندادهاند این آلودگی از کجا آمده، یا آیا نشتی از مخازن وجود داشته است که مردم باید درباره آن بدانند.» او همچنین اشاره کرد که جنس لانه (خاک یا مواد دیگر) میتواند سرنخ مهمی برای شناسایی منبع آلودگی باشد.
درباره منطقه ساوانا ریور
منطقه ساوانا ریور در دهه 1950 برای تولید پلوتونیوم و تریتیوم، مواد اصلی بمبهای هستهای تأسیس شد. این منطقه در طول جنگ سرد نقش کلیدی در تسلیحات هستهای آمریکا داشت. پس از پایان جنگ سرد در سال 1992، فعالیت این منطقه به پاکسازی محیط زیست، مدیریت مواد هستهای و تحقیقات تغییر کرد.
این منطقه در حال حاضر 34 میلیون گالن پسماند مایع هستهای را در 43 مخزن زیرزمینی نگهداری میکند. مقدار اولیه این پسماندها 165 میلیون گالن بود، که با گذشت زمان و تبخیر طبیعی، به میزان فعلی کاهش یافته است. تاکنون 8 مخزن نیز به طور کامل تخلیه و تعطیل شدهاند.

این مرکز به تازگی با طراحی مخزن حمل جدیدی برای سوخت هستهای مصرفشده، روند پردازش و دفع نهایی این مواد را سریعتر کرده است. این مخزنهای جدید از نوعی آلیاژ آلومینیوم ویژه ساخته شدهاند، که دو ویژگی مهم دارند:
- راحتتر در محلولهای شیمیایی حل میشوند.
- سرعت فرایند پردازش در تأسیسات تخصصی H Canyon را افزایش میدهند.
درسهایی از چرنوبیل
کشف آلودگی رادیواکتیو در حیاتوحش تنها به این مورد محدود نمیشود. در چرنوبیل که محل بدترین فاجعه هستهای جهان است، حیواناتی مثل سگها با شرایط رادیواکتیو سازگار شدهاند و به بازماندگانی مقاوم تبدیل شدهاند. این موجودات نشان دادهاند که حیاتوحش میتواند در محیطهای آلوده به رادیواکتیو دوام بیاورد، اما این به معنای بیخطر بودن آلودگی نیست.