یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که تاثیر واقعی جنگل‌کاری بر کاهش گرمایش جهانی به طور چشمگیری بزرگ‌نمایی شده است.
به گزارش تکناک، درختکاری سال‌ها به عنوان یکی از اصلی‌ترین راهکارها برای مقابله با تغییرات اقلیمی مطرح بوده است، اما این مطالعه جدید که در مجله Science منتشر شده است، نشان می‌دهد که ظرفیت واقعی درختکاری کمتر از برآوردهای پیشین است و نباید جایگزین کاهش فوری انتشار کربن شود.
پژوهشگران هشدار می‌دهند که تکیه بیش از حد به جنگل‌کاری می‌تواند توجه جهانی را از ضرورت فوری کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی منحرف کند.
فهرست مطالب
جنگل‌کاری و محدودیت‌های واقعی آن
این تحقیق که توسط گروهی از دانشمندان، عمدتاً از چین انجام شده است، هم جنگل‌کاری (ایجاد جنگل‌های جدید) و هم جنگل‌زایی مجدد (احیای جنگل‌های تخریب‌شده) را بررسی کرده است. برخلاف تحقیقات پیشین، محققان فقط زمین‌هایی را در نظر گرفتند که از نظر اقلیمی و بوم‌شناختی واقعاً برای رشد جنگل مناسب هستند.
به عنوان مثال، کاشت درخت در مناطق برفی باعث تیره‌تر شدن سطح زمین می‌شود، چرا که درختان تیره‌تر از برف هستند. این موضوع بازتاب نور خورشید را کاهش می‌دهد و می‌تواند باعث افزایش گرمایش شود. همچنین جنگل‌ها ممکن است برای منابع آبی با مراتع رقابت کنند یا به تنوع زیستی آسیب برسانند.
بر اساس این تحلیل، فقط ۳۸۹ میلیون هکتار زمین در سراسر جهان واقعاً برای جنگل‌کاری مناسب است. حتی اگر همه این زمین‌ها زیر کشت درخت برود، میزان کربنی که تا سال ۲۰۵۰ جذب می‌شود تنها ۴۰ میلیارد تن خواهد بود. این عدد بسیار پایین‌تر از برآوردهای پیشین است.
از این مقدار، درحال حاضر فقط ۱۲۰ میلیون هکتار برای جنگل‌کاری در نظر گرفته شده، که معادل ۱۲.۵ میلیارد تن جذب کربن تا سال ۲۰۵۰ است؛ رقمی که تنها اندکی بیشتر از انتشار کربن جهانی در یک سال است.
تاثیر ناکافی جنگل‌کاری بر کاهش گرمایش جهانی
پژوهشگران تأکید می‌کنند که راهکارهای طبیعت‌محور مانند درختکاری می‌توانند مفید باشند، اما به‌هیچ‌وجه برای محدود کردن گرمایش جهانی به زیر ۱.۵ یا ۲ درجه سانتی‌گراد کافی نیستند. کاهش فوری و جدی انتشار گازهای گلخانه‌ای همچنان اولویت نخست است.
با وجود این، کشورهایی مانند: برزیل، کلمبیا، چین و هند به دلیل شرایط آب‌وهوایی مرطوب و رشد سریع درختان، می‌توانند بیشترین بهره را از برنامه‌های جنگل‌کاری ببرند. در مقابل، در کشورهایی مانند ایالات متحده و روسیه، سرمای هوا و رشد آهسته درختان باعث می‌شود که برای دستیابی به همان میزان تأثیر، زمین‌های بسیار بیشتری لازم باشد.
وعده‌های غیرواقعی کشورها
یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که بسیاری از دولت‌ها به‌ویژه در آفریقا، بیش از حد توان واقعی زمین‌های خود متعهد به جنگل‌کاری شده‌اند. برای مثال، اتیوپی وعده جنگل‌کاری ۱۰.۲ میلیون هکتار را داده است، در حالی که تنها ۰.۵ میلیون هکتار زمین در این کشور مناسب درختکاری است. اختلاف‌های مشابهی در کامرون، آفریقای جنوبی و دیگر کشورها نیز مشاهده شده است.
دلیل این تفاوت آن است که مطالعه جدید فقط زمین‌هایی را بررسی کرده است که به‌طور طبیعی برای رشد جنگل مناسب هستند. در حالی که بسیاری از برنامه‌های دولتی شامل مناطق دشت‌های گرمسیری و مراتع طبیعی می‌شوند، که برای جنگل‌کاری مناسب نیستند.
این مناطق به دلیل بارش کم، حضور حیوانات علف‌خوار و آتش‌سوزی‌های مکرر، شرایط پایداری برای رشد درخت ندارند. تبدیل آنها به جنگل نه‌تنها ناکام می‌ماند، بلکه به تنوع زیستی خاص آنها نیز آسیب می‌زند.
در نتیجه با وجود تاثیر جنگل‌کاری بر کاهش گرمایش جهانی، نباید آن را به عنوان جایگزینی برای کاهش انتشار کربن دید. جهان برای دستیابی به بیشترین تأثیر، نیازمند راهنمایی‌های علمی دقیق‌تر درباره مکان مناسب برای رشد جنگل‌ها و تعهدات عملی سریع‌تر است.
