در اقدامی تازه که میتواند به آتشبس شکننده تعرفهای در ژنو پایان دهد، رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، دستور توقف فروش نرمافزا رهای طراحی تراشه به چین را صادر کرد.
به گزارش تکناک، این تصمیم بهطور خاص شرکتهای بزرگ آمریکایی از جمله Synopsys، Cadence Design Systems و Siemens EDA را هدف قرار داده است.این دستور از طریق نامههایی از سوی دفتر صنعت و امنیت وزارت بازرگانی آمریکا (BIS) ابلاغ شده و نشاندهنده تشدید چشمگیر کنترلهای صادراتی بر فناوریهایی است که برای طراحی تراشههای هوش مصنوعی پیشرفته و نسل بعدی نیمههادیها حیاتیاند.
این اقدام در حالی صورت گرفته که ایالات متحده و چین، در جریان مذاکرات تجاری در ژنو، توافق کرده بودند برای مدت ۹۰ روز جنگ تعرفهای را متوقف کنند. اما حالا با تصمیم جدید کاخ سفید، این آتشبس بیش از پیش شکننده به نظر میرسد.
یک مقام وزارت بازرگانی آمریکا اعلام کرد که ایالات متحده در حال «بازبینی صادرات کالاهای با اهمیت استراتژیک به چین» است و در برخی موارد «مجوزهای صادراتی فعلی را معلق کرده یا الزامات صدور مجوز جدیدی وضع کرده است».
هرچند همه شرکتهای فعال در حوزه EDA تأیید نکردهاند که دستور BIS را دریافت کردهاند، اما گستردگی این اقدام، عزم دولت ترامپ برای حفظ برتری آمریکا در حوزه طراحی تراشه را نشان میدهد.

سیناپسیس که در سال مالی ۲۰۲۴ حدود ۱ میلیارد دلار (۱۶ درصد از درآمد خود) را از بازار چین کسب کرده بود، هنوز نامه رسمی دریافت نکرده است. با این حال، مدیرعامل این شرکت، ساسین غازی، در تماس تلفنی اخیر با سرمایهگذاران گفت که کاهش درآمد از چین در برآوردهای مالی سالانه شرکت لحاظ شده است.
اهمیت نرمافزارهای طراحی تراشه گرچه از نظر عددی سهم کمی در زنجیره تأمین نیمههادیها دارد، اما از نظر استراتژیک بسیار بالاست؛ چرا که این ابزارها امکان شبیهسازی، طراحی و بهینهسازی تراشههای پیچیده را فراهم میکنند.
در حال حاضر، سهگانه آمریکایی Synopsys، Cadence و Siemens EDA حدود ۸۰ درصد بازار EDA چین را در اختیار دارند. به دنبال انتشار این خبر، سهام سیناپسیس ۹.۶ درصد و سهام کدنس ۱۰.۷ درصد افت کرد.
کریستوفر جانسون، تحلیلگر سابق سیا در حوزه چین، در گفتوگو با فایننشال تایمز اظهار داشت: «این تصمیم نشان میدهد آتشبس تعرفهای تا چه حد شکننده است. هر دو کشور تلاش دارند قدرت فشار خود را حفظ کرده و آن را به رخ بکشند. خطر فروپاشی آتشبس حتی در همین دوره ۹۰ روزه بسیار بالا است».
این نخستین باری نیست که آمریکا صادرات نرمافزارهای طراحی تراشه را هدف میگیرد. دولت بایدن در سال ۲۰۲۲ صادرات ابزارهای پیشرفته EDA را به چین محدود کرده بود، هرچند شرکتها همچنان محصولات سادهتر و منطبق با قوانین صادراتی را عرضه میکردند. اما اقدام تازه، حتی همین مسیرهای باقیمانده را نیز در معرض توقف قرار میدهد.
با ادامه تنشهای فناوری میان واشنگتن و پکن، به نظر میرسد جنگ سرد دیجیتال وارد مرحلهای جدید و حساس شده است.