ضربان قلب به معنای تعداد دفعاتی است که قلب در هر دقیقه میزند. میانگین ضربان قلب بسته به اینکه در حال استراحت یا فعالیت هستید، تغییر می کند.
به گزارش تکناک، به طور معمول، ضربان قلب بزرگسالان می تواند از 60 تا 100 ضربه در دقیقه در هنگام استراحت متغیر باشد. میانگین ضربان قلب در حین ورزش بسیار متفاوت است و به عوامل مختلفی مانند جنسیت و سن بستگی دارد.
برای حفظ سلامت قلب، باید بفهمید که ضربان قلب شما باید در چه محدوده ای باشد.
ضربان قلب چیست؟
قلب عضله ای است که دائماً در حال کار است تا شما را زنده و سالم نگه دارد. قلب خون را در سراسر بدن پمپاژ می کند، که این خون اکسیژن و مواد مغذی را به بافت های بدن شما می رساند و مواد زائد را دفع می کند.
آن خون با هر ضربان قلب، پمپاژ می شود. یک سیستم الکتریکی در قلب و همچنین هورمون های غدد درون ریز، ضربان قلب شما را کنترل می کنند.
سیگنال الکتریکی که ضربان قلب شما را تحریک می کند، در مجموعه ای از سلول ها به نام گره سینوسی دهلیزی شروع می شود که در یکی از حفره های قلب شما قرار دارد. گره سینوسی دهلیزی اغلب به عنوان عامل ضربان ساز قلب شناخته می شود زیرا ضربان قلب شما را کنترل می کند.
ضربان قلب شما ضربانی است که قلب شما در یک بازه زمانی مشخص، معمولاً یک دقیقه، میزند.
ضربان قلب شما نشانگر میزان سلامت کلی و تناسب اندام شماست. اگر ضربان قلب شما خیلی سریع یا آهسته باشد، می تواند نشانه ای از این باشد که مشکلی در قلب یا جای دیگری در بدن وجود دارد.
چگونه ضربان قلب خود را اندازه گیری کنیم؟
یک راه آسان برای اندازهگیری ضربان قلب در خانه، استفاده از انگشتان برای گرفتن نبض است. شما می توانید نبض خود را در هر نقطه از بدن خود که رگی نزدیک به پوست خود دارید، احساس کنید. شما می توانید نبض خود را در موارد زیر احساس کنید:
- مچ دست
- کنار گردن
- پشت زانو
- داخل آرنج
- بالای پا
- کشاله ران
اندازهگیری ضربان قلب در مچ دست یا کنار گردن احتمالاً سادهترین محل ها برای ضربان گیری هستند.
یکی از راه های اندازه گیری ضربان قلب این است که مراحل زیر را انجام دهید:
- انگشت اشاره و وسط خود را روی رگ رادیال خود قرار دهید، که درست زیر شست در کنار مچ دست شما قرار دارد. همچنین می توانید این کار را در کنار گردن خود انجام دهید.
- هنگامی که نبض خود را احساس می کنید و در حالی که تعداد ضربان قلب خود را بیش از 30 ثانیه می شمارید، از یک ساعت یا تایمر برای پیگیری زمان استفاده کنید
- وقتی 30 ثانیه تمام شد، تعداد ضربانی را که شمرده اید در دو ضرب کنید تا ضربان قلب خود را بدست آورید.
راه های دیگری برای بررسی ضربان قلب وجود دارد. ساعت های هوشمند مانند Fitbits و ساعت های اپل را می توان برای نظارت بر ضربان قلب در حالت استراحت و هنگام ورزش استفاده کرد. فشارسنج خانگی نیز ممکن است بتواند ضربان قلب شما را بررسی کند.
پزشکان از یک پالس اکسیمتر برای اندازه گیری ضربان قلب شما استفاده کند. پالس اکسیمتر دستگاهی است که روی نوک انگشت شما قرار می گیرد و ضربان قلب و میزان اکسیژن خون را اندازه گیری می کند.
ضربان قلب طبیعی در حالت استراحت چیست؟
ضربان قلب در حالت استراحت، ضربان قلبی است که شما حداقل 10 دقیقه در حالت نشسته یا دراز کشیده باشید.
ضربان قلب طبیعی در حالت استراحت برای اکثر بزرگسالان باید بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه باشد. ضربان قلب کمتر معمولاً با آمادگی جسمانی بهتر و قلب سالمتر همراه است.
اگرچه توصیههای متفاوتی برای ضربان قلب در حالت استراحت برای مردان و زنان وجود ندارد، اما برخی تحقیقات نشان میدهد که ضربان قلب زنان به طور متوسط 4.4 ضربان در دقیقه بیشتر از مردان است. این امر به این دلیل است که زنان به طور کلی کوچکتر از مردان هستند و در هر انقباض قلب آن ها خون کمتری پمپاژ می کند.
یک بررسی نشان داد که میانگین ضربان قلب مردان بزرگسال در حال استراحت بین 70 تا 72 ضربه در دقیقه است، در حالی که میانگین ضربان قلب زنان بالغ در حال استراحت کمی بیشتر است و بین 78 تا 82 ضربه در دقیقه قرار دارد.
افرادی مانند ورزشکاران، ممکن است ضربان قلبی کمتر از حد متوسط در حالت استراحت داشته باشند و ضربان قلب آن ها اصولا بین 40 تا 60 ضربه در دقیقه است.
محدوده ضربان قلب کودکان 10 ساله یا بیشتر در حالت استراحت برابر با بزرگسالان است. اما کودکان کمتر از 10 سال معمولاً ضربان قلب در حالت استراحت بالاتری دارند.
ضربان قلب کودکان به شرح زیر است:
ضربان قلب در دقیقه | سن |
7 الی 190 | نوزاد |
80 الی 160 | 1 تا 11 ماه |
80 الی 130 | 1 تا 2 سال |
80 الی 120 | 3 تا 4 سال |
75 الی 115 | 5 تا 6 سال |
70 الی 110 | 7 تا 9 سال |
ضربان قلب هدف در طول ورزش
وقتی فعال هستید، قلب شما در مقایسه با زمانی که در حال استراحت هستید، باید سختتر کار کند. این به این معنی است که ضربان قلب شما برای رساندن اکسیژن بیشتر به عضلات شما باید سرعت بیشتری داشته باشد.
ضربان قلب هدف یک میزان توصیه شده برای ضربان قلب در حین ورزش است. ضربان قلب مناسب هنگام ورزش می تواند به شما کمک کند تا بیشترین بهره را از تمرین خود ببرید و سلامت قلب را در عین ایمن ماندن، بهبود بخشد.
ضربان قلب هدف با استفاده از پارامتری به نام حداکثر ضربان قلب تعیین می شود، که در واقع سریع ترین ضربان قلب شما در حداکثر شدت تمرین است.
جنسیت و سن عواملی هستند که حداکثر ضربان قلب و ضربان قلب هدف را تعیین می کند. اما این فرمولی به تنهایی با افزایش سن است که به طور گسترده برای اندازه گیری حداکثر ضربان قلب استفاده می شود. برای پیدا کردن حداکثر ضربان قلب خود، سن خود را از عدد 220 کم کنید. در حین فعالیت معتدل، ضربان قلب هدف شما باید حدود 50 تا 70 ٪ از حداکثر ضربان قلب شما باشد. اگر شما به شدت ورزش میکنید، ضربان قلب هدف شما باید حدود 70 تا 85٪ از حداکثر ضربان قلب شما باشد.
توصیه های ضربان قلب هدف به شرح زیر است:
میانگین حداکثر ضربان قلب، 100٪ | ضربان قلب هدف، 50-85٪ | سن |
200 ضربه در دقیقه | 100تا 170 ضربه در دقیقه (bpm) | 20 سال |
190 ضربه در دقیقه | 95 تا 162 ضربه در دقیقه
| 30 سال |
185 ضربه در دقیقه | 93 تا 157 ضربه در دقیقه | 35 سال |
180 ضربه در دقیقه | 90 تا 153 ضربه در دقیقه | 40 سال |
175 ضربه در دقیقه | 88 تا 149 ضربه در دقیقه | 45 سال |
170 ضربه در دقیقه | 85 تا 140 ضربه در دقیقه | 50 سال |
165 ضربه در دقیقه | 83 تا 140 ضربه در دقیقه | 55 سال |
160 ضربه در دقیقه | 80 تا 136 ضربه در دقیقه | 60 سال |
155 ضربه در دقیقه | 78 تا 132 ضربه در دقیقه | 65 سال |
150 ضربه در دقیقه | 75 تا 128 ضربه در دقیقه | 70 سال |
علل ضربان قلب غیر طبیعی
دلایل متعددی وجود دارد که باعث می شود ضربان قلب یک فرد بالاتر یا کمتر از حد طبیعی باشد. به عنوان مثال، بارداری می تواند باعث افزایش ضربان قلب به میزان 10 تا 20 ضربه در دقیقه شود.
ضربان قلب در حال استراحت نیز ممکن است به دلیل شرایط خاص، مصرف برخی داروها یا عوامل دیگر از میزان توصیه شده، 60 تا 100 ضربه در دقیقه بیشتر یا کمتر شود.
تاکی کاردی
تاکی کاردی اصطلاحی است که وقتی ضربان قلب شما بیش از 100 ضربه در دقیقه باشد استفاده می شود. موارد زیر ممکن است باعث این افزایش ضربان قلب شود:
- ضربان قلب نامنظم (آریتمی) که شایع ترین نوع آن فیبریلاسیون دهلیزی است و همچنین سایر بیماری های قلبی مانند بیماری عروق کرونر و التهاب قلب (میوکاردیت)
- سایر بیماری ها مانند کم خونی، تومورهای خاص، پرکاری تیروئید و سپسیس
- مصرف برخی داروها، از جمله داروهای ضد افسردگی و داروی آسم آلبوترول (که با نام های تجاری مانند Ventolin و Proair فروخته می شود)
- ترک الکل و مواد مخدر
- شوک عصبی (شرایطی که در آن بدن جریان خون کافی دریافت نمی کند)
- کم آبی بدن
- مصرف بیش از حد کافئین
برادی کاردی
هنگامی که ضربان قلب شما به زیر 60 ضربه در دقیقه می رسد، به آن برادی کاردی می گویند.
موارد زیر ممکن است باعث برادی کاردی شود:
- ضربه به قفسه سینه
- بیماری هایی مانند کم کاری تیروئید، بیماری های قلبی، بی اشتهایی، بیماری لایم و دیستروفی عضلانی
- داروهایی مانند مسدود کننده های کانال کلسیم، مسدود کننده های بتا و لانوکسین (دیگوکسین)
- مصرف مواد مخدر مانند حشیش و مواد مخدر
آیا ضربان قلب غیرطبیعی خطرناک است؟
اگر ضربان قلب شما بالاتر یا کمتر از حد طبیعی است، این مسئله می تواند نشانه یک بیماری زمینه ای باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
حتی اگر ضربان قلب شما پایین یا بالا نباشد، اگر مطمئن نیستید که ضربان قلب شما در محدوده سالم است، باید برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
در صورت لزوم، پزشک را به یک متخصص قلب ارجاع می دهد تا بتوانید برای اطمینان از سلامت قلب خود آزمایشات بیشتری انجام دهید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر متوجه شده اید که ضربان قلب شما در زمان استراحت به طور مداوم بالاتر یا کمتر از حد طبیعی است، یا اگر احساس می کنید که ضربان قلب شما زیاد از حد می تپد، باید با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.
برخی از علل ضربان قلب غیرطبیعی، مانند آریتمی، در صورت عدم درمان ممکن است به قلب شما آسیب برساند، بنابراین اگر احساس میکنید که ضربان قلب شما طبیعی نیست، بهتر است توسط یک پزشک معاینه شوید.
در برخی موارد، ضربان قلب غیر طبیعی ممکن است نشانه ای از یک بیماری باشد که نیاز به درمان فوری دارد. هرگز علائمی مانند موارد زیر را نادیده نگیرید:
- درد یا فشار به قفسه سینه
- ضربه به سینه
- تنگی نفس
- ضربان قلب سریع و آهسته متناوب
- سرگیجه یا غش
چگونه ضربان قلب سالمی داشته باشیم؟
برخی از عوامل مانند چاقی، سیگار کشیدن و فشار خون بالا، خطر ابتلا به مشکلات قلبی مانند آریتمی و افزایش ضربان قلب را افزایش میدهند.
خوشبختانه، حفظ سلامت قلب با مدیریت وزن، فعال ماندن، و اجتناب از برخی ورزش ها میتواند از سلامت قلب شما حمایت کند و خطر ابتلا به بیماریهایی که باعث ضربان قلب غیرطبیعی مانند آریتمی میشوند را کاهش دهد.
در زیر چند راه برای حفظ سلامت قلب و حفظ ضربان قلب سالم وجود دارد:
- از یک رژیم غذایی سالم برای قلب سرشار از سبزیجات، میوه ها، لوبیاها و سایر غذاهای مغذی پیروی کنید.
- وزن مناسب بدن خود را حفظ کنید.
- ورزش روزانه را فراموش نکنید.
- اگر در حال حاضر سیگار می کشید، سعی کنید از ترک کنید یا کشیدن خود را کاهش دهید
- استرس خود را مدیریت کنید.