ساخت واکسن کارآمد برای همه سویه‌های ویروس‌ کرونا

به‌تازگی محققان واکسنی جدیدی ایجاد کرده‌اند که در آزمایش‌های روی موش، محافظت در برابر طیف گسترده‌ای از ویروس‌های کرونا از جمله آنهایی که می‌توانند باعث شیوع بیماری در آینده شوند و حتی آنهایی که هنوز شناسایی نشده‌اند، نشان داده است.

به گزارش تکناک، این یک رویکرد جدید برای تولید واکسن به نام «واکسن شناسی پیشگیرانه» است که در آن دانشمندان حتی قبل از ظهور پاتوژن عامل بیماری، واکسنی می‌سازند.

واکسن جدید با آموزش سیستم ایمنی بدن برای شناسایی مناطق خاصی از 8 ویروس کرونای مختلف، از جمله SARS-CoV-1، SARS-CoV-2 و چندین مورد که در حال حاضر در خفاش‌ها در گردش هستند و پتانسیل شیوع در انسان و ایجاد پاندمی را دارند، کار می‌کند.

کلید اثربخشی این واکسن این است که مناطق ویروسی خاصی که واکسن هدف قرار می دهد، در بسیاری از سویه‌های ویروس‌ کرونای مرتبط نیز ظاهر می‌شود. این واکسن با آموزش سیستم ایمنی برای حمله به این مناطق، در برابر سایر کروناویروس‌هایی که در واکسن وجود ندارند، از جمله مواردی که حتی هنوز شناسایی نشده‌اند، محافظت ایجاد می‌کند.

پاسخ ایمنی و اهداف تحقیق

به عنوان مثال، واکسن جدید ویروس SARS-CoV-1 را که باعث شیوع سارس در سال 2003 شد، شامل نمی‌شود، اما همچنان پاسخ ایمنی به آن ویروس ایجاد می‌کند.

روری هیلز، اولین نویسنده این مقاله گفت: تمرکز ما ایجاد واکسنی است که از ما در برابر همه‌گیری کروناویروس بعدی محافظت کند و آن را حتی قبل از شروع همه‌گیری آماده کند.

وی افزود: ما واکسنی ایجاد کرده‌ایم که در برابر طیف وسیعی از کروناویروس‌های مختلف محافظت می‌کند از جمله مواردی که هنوز درباره آن‌ها نمی‌دانیم.

نتایج این مطالعه در مجله Nature Nanotechnology منتشر شد.

پروفسور مارک هاوارث، نویسنده ارشد این مطالعه می‌گوید: ما نباید منتظر ظهور کروناویروس های جدید باشیم. ما به اندازه کافی در مورد کروناویروس‌ها و پاسخ‌های ایمنی متفاوت به آنها می‌دانیم و اکنون می‌توانیم واکسن‌های محافظ در برابر کروناویروس‌های ناشناخته را بسازیم.

وی افزود: دانشمندان در تولید سریع واکسن بسیار موثر کووید در طول همه‌گیری کار بزرگی انجام دادند، اما جهان همچنان با یک بحران عظیم با تعداد زیادی مرگ و میر مواجه بود. ما باید بررسی کنیم که چگونه می‌توانیم در آینده حتی بهتر از آن کار کنیم.

واکسن جدید که “Quartet Nanocage” نام دارد بر اساس ساختاری به نام نانوذره که توپی از پروتئین‌ها است که توسط فعل و انفعالات فوق العاده قوی در کنار هم قرار می‌گیرند، ساخته شده است. زنجیره‌ای از آنتی‌ژن‌های ویروسی مختلف با استفاده از یک سوپرچسب پروتئینی جدید به این نانوذره متصل می‌شوند. آنتی ژن‌های متعددی در این زنجیره‌ها گنجانده شده‌اند که سیستم ایمنی را برای هدف قرار دادن مناطق خاصی که در طیف گسترده‌ای از کروناویروس‌ها مشترک هستند، آموزش می‌دهند.

تلاش‌های مشترک و نوآوری‌های تکنولوژیکی

این مطالعه نشان داد که واکسن جدید حتی در موش‌هایی که از قبل در برابر SARS-CoV-2 ایمن شده بودند، پاسخ ایمنی گسترده‌ای را افزایش می‌دهد.

واکسن جدید از نظر طراحی بسیار ساده‌تر از سایر واکسن‌های حفاظتی گسترده‌ای است که در حال حاضر در حال توسعه هستند، که به گفته محققان باید به همین دلیل مسیر خود را برای آزمایش‌های بالینی تسریع کند.

فناوری اساسی که آنها توسعه داده‌اند پتانسیل استفاده در ساخت واکسن را برای محافظت در برابر بسیاری از بیماری‌های دیگر دارد.

این تحقیق شامل همکاری بین دانشمندان دانشگاه کمبریج، دانشگاه آکسفورد و کلتک بود. این کار نسبت به کارهای قبلی محققان آکسفورد و کلتک برای توسعه واکسن همه‌جانبه جدید علیه تهدیدات کروناویروس بهبود یافته است. واکسن توسعه یافته توسط آکسفورد و کلتک باید در اوایل سال 2025 وارد فاز 1 آزمایش‌های بالینی شود، اما ماهیت پیچیده آن، ساخت آن را دشوار می‌کند و ممکن است تولید در مقیاس بزرگ را محدود کند.

واکسن‌های مرسوم شامل یک آنتی‌ژن واحد برای آموزش سیستم ایمنی برای هدف قرار دادن یک ویروس خاص هستند. این واکسن ممکن است در برابر طیف متنوعی از کروناویروس های موجود یا در برابر پاتوژن‌هایی که به تازگی در حال ظهور هستند محافظت نکند.