در دنیای امروزی که همه غرق در تکنولوژی هستیم، طبیعی است که افراد بخش زیادی از وقت آزاد خود را با نگاه کردن به نمایشگرهای دیجیتالی صرف کنند، چه در اینستاگرام، چه یوتیوب یا توییتر.
به گزارش تکناک، اما این قرار گرفتن مداوم در معرض رسانه ها، برخی از جوانان را نگران سلامتی خود کرده است و باعث شده است که بسیاری از افراد به سم زدایی دوپامین به عنوان یک راه حل موثر روی بیاورند.
به نظر می‌رسد در این مورد پارامترهای دقیق از فردی به فرد دیگر تغییر می‌کنند، اما معمولاً این سم‌زدایی‌های دوپامین شامل ندیدن تلویزیون یا استفاده نکردن از رسانه‌های اجتماعی برای حداقل چند روز متوالی است.
دوپامین که یک ماده شیمیایی است که افراد را برای جستجوی برخی رفتارهای لذت بخش ترغیب می کند، ممکن است در ایجاد وابستگی یا اعتیاد به رسانه های اجتماعی نقش داشته باشد. سم‌زدایی دوپامین به این معنی است که وقفه‌ای از انتشار مداوم این ماده شیمیایی باعث می‌شود که پس از دریافت مجدد آن، افراد احساس وابستگی کمتری به رسانه‌های اجتماعی داشته باشند.
یکی از کاربران تیک تاک در ویدئویی گفت: این روش به نوعی میزان دوپامین (هورمون و ناقل عصبی) شما را تنظیم می‌کند و باعث می‌شود احساس آرامش بیشتر، اضطراب کمتر، کارایی بیشتر مغز و تمرکز بیشتری داشته باشید. با این روش شما شروع به لذت بردن از چیزهای کوچکتر می کنید و متوجه چیزهای بیشتری می شوید. شروع این کار سخت است اما ارزشش را دارد.
در طول یک هفته سم‌زدایی دوپامین، احساس تخیل، خلاقیت و تمرکز بیشتر می شود و حتی عشق به کتاب خواندن دوباره در افراد شکل می گیرد.
اگرچه در حال حاضر تحقیقات مشخصی در مورد این روش وجود ندارد، اما کارشناسان توافق دارند که فاصله گرفتن از رسانه های اجتماعی یا تعیین محدودیت در استفاده از آنها، مطمئناً می تواند سلامت فرد را بهبود بخشد.
در این مقاله آنچه کارشناسان در مورد اینکه چرا فاصله گرفتن از رسانه های اجتماعی و تلویزیون می تواند مفید باشد، همچنین برخی از محدودیت های احتمالی این تمرین، و آنچه باید قبل از شروع سم زدایی دوپامین در نظر داشته باشید را برای شما بازگو می کنیم.
چرا مردم نیاز به استفاده از رسانه های اجتماعی دارند؟
دکتر الیاس ابوجاود، توضیح داد که هنوز چیزهای زیادی وجود دارد که محققان در مورد اینکه چگونه رسانه های اجتماعی بر مغز تأثیر می گذارد، نمی دانند، از جمله اینکه آیا فاصله گرفتن از این فضا واقعاً می تواند دوپامین را کاهش دهد.
اگرچه بررسی این ارتباط واقعی به وسیله دوپامین دشوار است، اما کارشناسان موافقند که رسانه‌های اجتماعی می‌توانند اعتیادآور باشند، زیرا می‌توانند افراد را وادار به تغییر رفتار کنند.
بسیاری از پلتفرم‌های تلویزیونی و رسانه‌های اجتماعی که مردم استفاده می‌کنند، به‌طور خاص طراحی شده‌اند تا مردم را وادار کنند تا زمانی که ممکن است، آنلاین بمانند. رسانه های اجتماعی می توانند برای برخی افراد اعتیاد آور باشند.
دکتر نلسون گفت که رسانه های اجتماعی به شیوه ای بسیار قدرتمند از میل بشریت برای ارتباط و مشارکت استفاده می کنند. او افزود گشت و گذار در اینترنت ممکن است به یک تجربه مثبت منجر شود که سیستم پاداش را در مغز ما فعال می کند.
هنگامی که این رفتارها به عادت تبدیل شوند، حتی مواردی مانند خاموش کردن اعلان‌ها هم ممکن است زمان استفاده از رسانه های اجتماعی را کاهش ندهد.؛ تقریباً 90٪ از تعاملات در گوشی ها توسط کاربر ایجاد می‌شود، نه توسط یک اعلان.
با توجه به اینکه دوپامین در مغز به افراد می‌گوید به دنبال این پاداش‌های لذت‌بخش از طریق رسانه‌های اجتماعی باشند، مدت زمانی که صرف خیره شدن به نمایشگرهای دیجیتال می‌شود، می‌تواند همه چیز را در بر بگیرد. یک گزارش تخمین زده است که در سراسر جهان، مردم هر روز حدود هفت ساعت را صرف تماشای نمایشگرهای دیجیتال می کنند.
کودکان 8 تا 18 ساله به طور متوسط روزانه 7.5 ساعت از انواع نمایشگرهای دیجیتال استفاده می کنند.
فواید انجام سم زدایی دوپامین
به دلیل این اجبار برای بررسی مداوم رسانه‌های اجتماعی یا تماشای تلویزیون، بسیاری از مردم امیدوارند که دوری از این پلت‌فرم‌ها برای مدتی باعث ایجاد نوعی تنظیم مجدد در مغزشان شود. هنگامی که سم زدایی به پایان رسید، این تمایل ناشی از دوپامین برای بررسی نمایشگرهای دیجیتال باید از بین برود.
اما محققان هنوز نمی‌دانند که چگونه رسانه‌ها بر میزان دوپامین در مغز تأثیر می‌گذارند، بنابراین تعیین کمیت اینکه آیا سم زدایی دوپامین واقعاً تأثیر بیولوژیکی دارد یا خیر، دشوار است.
هیچ شواهد مستقیمی وجود ندارد، هیچ مدرک ثابتی وجود ندارد که دوپامین در طول سم‌زدایی، در حال تغییر و تنظیم مجدد مغز است.
از آنجایی که دوپامین مبتنی بر تحمل است، این امکان وجود دارد که انجامسم زدایی دوپامین بتواند وابستگی فرد به گوشی خود را کاهش دهد. اما این امکان نیز وجود دارد که یک فرد به سادگی بتواند یک هفته از رسانه های اجتماعی فاصله بگیرد و پس از بازگشت، به عادات قبلی خود ادامه دهد.
اگرچه جزئیات کمی نامشخص است، اما به طور کلی صرف زمان کمتری برای استفاده از نمایشگرهای دیجیتالی، مزایای واضحی دارد.
برخی از ویژگی‌های رسانه‌های اجتماعی مثل لایک‌ها، نظرات، افرادی که دنبال می کنید، می‌توانند پیامدهای منفی برای سلامت روانی داشته باشند، بنابراین کاهش زمان استفاده از این برنامه‌ها ممکن است احساس بهتری در افراد ایجاد کند. حذف این عادات ممکن است باعث خواب بهتر شود. همچنین سم زدایی دوپامین می تواند زمان بیشتری را برای فعالیت ها یا کارهای دیگر آزاد کند و باعث شود افراد احساس تمرکز یا کارایی بیشتری داشته باشند.
طبیعی است که افراد پس از دوره اولیه ترک، احساس بهتری از سلامتی مرتبط با مغز و عملکرد اجرایی خود داشته باشند.
یافتن راهی برای موثر بودن رسانه های اجتماعی
از آنجایی که سم زدایی دوپامین یک توصیه بالینی نیست، بنابراین هیچ پارامتر مناسبی برای آن وجود ندارد.
در حال حاضر، افراد سم‌زدایی دوپامین (dopamine : organic chemical that functions both as a hormone and a neurotransmitter) را آزمایش می‌کنند که از چند روز تا چند هفته طول می‌کشد. اگر فردی تجربه‌ای منفی از فضای آنلاین داشته باشد، استراحت‌های طولانی‌تر می‌تواند مفید باشد.
حتی چند روز فاصله گرفتن از فضای مجازی ممکن است یک استراحت خوب برای سلامت مغز و سیستم‌های تقویت‌کننده بدن باشد. اما انتظار نداشته باشید که در ابتدا این روند خوشایند باشد.
اکثر مردم زمانی که این سم زدایی را شروع می کنند متوجه می شوند که این کار بسیار چالش برانگیز است، به خصوص اگر زمان زیادی را در فضاهای مجازی سپری کرده باشند. سعی کنید در آن دوره زمانی که از رسانه های اجتماعی فاصله می گیرید بیشتر از خودتان مراقبت کنید.
سم زدایی باید در طی چند روز ساده تر شود، اما داشتن یک برنامه از قبل و یافتن راه های دیگری برای گذراندن زمان بدون استفاده از رسانه های اجتماعی، کاری هوشمندانه است. این کار می تواند معاشرت با دوستان، پیدا کردن سرگرمی های جدید مانند مطالعه یا ورزش باشد. این کار حتی فرصتی است برای گذراندن زمان بیشتری در خارج از خانه را فراهم می کند.
زمانی که افراد برای بررسی این برنامه‌ها، کشش قوی داشته باشند، کاهش تدریجی استفاده از رسانه‌های اجتماعی می‌تواند واقعا چالش‌برانگیز باشد. همه چیز به خود فرد بستگی دارد.
مهمترین مسئله این است که مردم به جایی برسند که با رسانه های اجتماعی رابطه پایدار و سالمی داشته باشند. اگر این کار از طریق چند روز سم زدایی یا کاهش استفاده انجام شود، عالی است. اما اگر سم زدایی جواب نداد، ارزش آن را دارد که راه‌حل‌های دیگر را در نظر بگیرید.
