گیاه خار مریم به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی خود بسیار معروف است.
به گزارش تکناک، صدها سال است که از گیاه خار مریم برای درمان بیماری هایی مانند بیماری کبد و اختلالات متابولیک استفاده می شود.
نام لاتین گیاه خار مریم Silybum marianum است و این گیاه معمولاً با نام‌های مریم خار، خار مقدس، خار مریم (Silybum marianum : species of plant of genus Silybum in family Asteraceae)، کنگر وحشی، خار بانوی ما و خار مریم مقدس نیز شناخته می‌شود. این گیاه بومی اروپاست و در جنوب و آمریکای شمالی نیز یافت می‌شود.
گیاه‌پزشکان قرن‌هاست که از مزایای سلامتی آن حمایت کرده‌اند، اما در دوران مدرن، محققان به تازگی شروع به درک مزایای این گیاه برای سلامتی کرده‌اند. بیشتر مطالعات موجود بر روی سیلیمارین که ماده فعال موجود در خار مریم است و سرشار از فلاونولینان ها است، تمرکز دارند.
بیشتر بخوانید:
- چگونه خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهیم؟
- جوش های سرسیاه چگونه درمان می شوند؟
- گرما یا یخ؛ کدام درد را تسکین می دهد؟
- این علائم می‌گویند شما مشکل قلبی دارید
- ۶ جایگزین طبیعی فوق العاده برای قند
- چگونه با ورزش عملکرد مغز خود را افزایش دهیم؟
- تاثیر شگفت انگیز آب زیتون بر عملکرد ورزشی
- چگونه خشکی چشم را درمان کنیم؟
- ۱۰ باور غلط در مورد کرم های ضدآفتاب
- فواید باورنکردنی زنجبیل برای سلامتی
در این مطلب قصد داریم برخی از فواید بالقوه خار مریم را برای شما بازگو کنیم.
- کمک به درمان بیماری های کبدی
خار مریم بیشتر به دلیل خواص درمانی و محافظتی که از کبد انجام می دهد معروف است. اما تاکنون تحقیقات در این مورد خیلی ضعیف و کم بوده است. بر اساس گزارش کتابخانه ملی پزشکی، قانع‌کننده‌ترین داده‌ها این است که خار مریم در درمان بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)، موثر است. این بیماری 20 تا 30 درصد از بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می دهد. یک تحقیق در سال 2017 نشان داد که مصرف داروهای مربوط به این بیماری همراه با خار مریم، میزان آنزیم های کبدی را در افراد مبتلا به بیماری کبد کاهش می دهد.
- می تواند التهاب را کاهش دهد
التهاب مزمن، عامل بسیاری از بیماری‌ها از جمله دیابت، بیماری قلبی، آلرژی و آرتروز است. مطالعه‌ای در سال 2015 نشان داد که مصرف مکمل خار مریم ممکن است به سرکوب التهاب در سلول‌های شما کمک کند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد خار مریم به تنظیم سیتوکین ها که مسئول پاسخ های التهابی بدن هستند، کمک می کند.
- می تواند به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کند
خار مریم ممکن است دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی باشد. یک بررسی در سال 2020 نشان داد که خار مریم یک ترکیب چند منظوره است که قادر به درمان انواع بیماری های مختلف است. محققان فرض می‌کنند که ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی خار مریم، آن را به روش درمانی خوبی برای درمان بیماری‌هایی مانند سرطان، هپاتیت، بیماری کبد چرب غیر الکلی، دیابت، افسردگی و بیماری‌های قلبی تبدیل می‌کند.
- کمک به کاهش سندرم متابولیک
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد خار مریم می تواند به کاهش سندرم متابولیک کمک کند. سندرم متابولیک شرایطی را در بدن بوجود می آورد که خطر بیماری قلبی، دیابت و سکته افزایش می یابد.
تحقیقات نشان داده است که عصاره خار مریم (سیلیمارین) توانایی کاهش میزان گلوکز خون، هموگلوبین A1C (پروتئین خون مرتبط با قند)، کلسترول تام، تری گلیسیرید (نوعی چربی در خون) و LDL (کم) را دارد. همه این موارد می توانند در برابر اثرات سندرم متابولیک از بدن محافظت کنند.
همچنین برخی از داده ها نشان می دهد که خار مریم مقاومت به انسولین را کاهش می دهد و میزان انسولین ناشتا را کاهش می دهد که همین مسئله پیامدهایی برای دیابت نیز دارد.
- کمک به درمان سرطان و کاهش رشد آن
خار مریم ممکن است اثربخشی داروهای سرطانی را که برای سرطان تخمدان و سینه استفاده می شوند، تقویت کند. خار مریم همچنین ممکن است به کند کردن رشد سلول های سرطانی در سرطان هایی مانند سرطان پروستات، سینه و دهانه رحم کمک کند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه آیا خار مریم می تواند به درمان یا پیشگیری از سرطان کمک کند، مورد نیاز است. در حال حاضر، اطلاعات زیادی در مورد چگونگی تداخل خار مریم با پرتودرمانی و سایر درمان های سرطان در دسترس نیست.
- به درمان مسمومیت قارچی کمک می کند
از خار مریم سالهاست که برای درمان موارد مسمومیت با قارچ استفاده می شود. تصور می شود که خار مریم تنها پادزهر سم قارچ (Amanita phalloides) است که این سم می تواند باعث نارسایی شدید کبد و مرگ شود. در اروپا برای درمان این عارضه، خار مریم را از طریق رگ ها وارد بدن می کنند.
نحوه مصرف خار مریم
به عنوان مکمل، خار مریم معمولاً به شکل کپسول یا قرص داده می شود. دانه های گیاه خار مریم حاوی مواد موثر آن است و مکمل ها با استفاده از عصاره این دانه ها تشکیل می شوند. برای مثال می توانید برگ های خار مریم را بخورید. میوه های این گیاه حتی گاهی به جای قهوه استفاده می شوند. در اروپا، خار مریم به عنوان پادزهر مسمومیت با قارچ (Amanita phalloide) از طریق IV تجویز می شود.
میزان مصرف
میزان توصیه شده خاصی برای خار مریم وجود ندارد. یک بررسی در سال 2019 نشان داد که خار مریم در دوزهای روزانه تا 700 میلی گرم، سه بار در روز و به مدت 24 هفته، ایمن است و به خوبی توسط بدن تحمل می شود. با این حال، برخی از عوارض جانبی گزارش شده تهوع و اسهال است.
آیا گیاه خار مریم بی خطر است؟
تصور می شود که خار مریم حتی در دوزهای نسبتا بالا بی خطر است. با این حال، برخی از افراد ممکن است واکنش‌های آلرژیک به خار مریم را تجربه کنند، به‌ویژه اگر به سایر گیاهان یا گل‌های هم‌خانواده‌ی خار مریم مانند گل مروارید، ابروسیا، گل همیشه بهار یا گل داوودی حساسیت داشته باشند. از آنجایی که خار مریم پتانسیل کاهش قند خون را دارد، افراد مبتلا به دیابت نوع 2 باید قبل از مصرف این گیاه با پزشک خود صحبت کنند. خار مریم در افرادی که باردار یا شیرده هستند مورد مطالعه قرار نگرفته است، بنابراین در این افراد بهتر است با احتیاط مصرف شود.
تداخلات دارویی
با توجه به مطالعات کتابخانه ملی پزشکی، هیچ دارو یا ماده شناخته شده ای وجود ندارد که نباید با خار مریم مصرف شود. اما این بدان معنا نیست که تداخلات دارویی وجود ندارد. به همین دلیل است که همیشه باید قبل از مصرف مکمل با پزشک خود صحبت کنید.
دنبال چه چیزی می گردید؟
مکمل های گیاهی مانند خار مریم، توسط FDA تایید نشده اند. به همین دلیل، ترکیبات موجود در کپسول ها و قرص ها ممکن است متفاوت باشد. پس احتیاط در هنگام خرید خار مریم بسیار مهم است.
آیا می توان بیش از حد خار مریم مصرف کرد؟
مشخص شده است که خار مریم در دوزهای نسبتاً بالا، چندین بار در روز و تا چندین هفته در یک زمان، بی خطر است. با این حال، واکنش های آلرژیک بیشتر در دوزهای بالاتر مانند 1500 میلی گرم در روز دیده می شود. بروز عوارض جانبی ناخوشایند مانند اسهال نیز با دوزهای بالاتر احتمال بیشتری دارد.
عوارض جانبی خار مریم
تا به حال عوارض جانبی جدی از مصرف خار مریم گزارش نشده است. شایع ترین عوارض جانبی معمولاً ماهیتی گوارشی دارند و ممکن است شامل اسهال، سوزش سر دل و رفلاکس معده باشند. برخی از افراد سردرد و واکنش های پوستی مانند کهیر یا بثورات پوستی را نیز تجربه می کنند.
