آب مروارید نواحی کدر در عدسی چشم را شامل می شود. به طور کلی، حدود 24.4 میلیون نفر در ایالات متحده به آب مروارید مبتلا هستند که این مسئله این بیماری را به رایج ترین علت مشکلات بینایی تبدیل می کند.
به گزارش تکناک ،سن بالاتر علت برای ابتلا به این بیماری است. بیش از نیمی از افراد مبتلا به آب مروارید بین 65 تا 74 سال سن دارند. علاوه بر این، برخی از عوامل خطرناک، خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش می دهد، از جمله زنان، داشتن سابقه خانوادگی این بیماری و همچنین برخی بیماری ها مانند دیابت، فشار خون بالا، چاقی، و غیره.
علائم آب مروارید می تواند بر اساس نوع آن متفاوت باشد. این بیماری معمولاً هر دو چشم را تحت تأثیر قرار می دهد و باعث تیرگی یا تاری دید، ناتوانی در دیدن روشنایی رنگ ها و مشکل دید در شب و سایر اختلالات بینایی می شود. گزینه های درمانی برای آب مروارید از ایجاد تنظیمات در محیط خانه گرفته تا تعویض عینک یا جراحی می باشد. خوشبختانه، آب مروارید بسیار قابل درمان است، به طوری که بیشتر افراد شاهد بهبودی در بینایی خود هستند.
انواع آب مروارید
عدسی چشم شما که در پشت قسمت رنگی یا عنبیه قرار دارد از چندین لایه تشکیل شده است. آب مروارید بر اساس لایه عدسی که تحت تأثیر قرار گرفته است، طبقه بندی می شود. سه نوع اصلی آب مروارید وجود دارد: هسته ای، قشری و کپسولی خلفی.
آب مروارید هسته ای
این نوع آب مروارید زمانی اتفاق می‌افتد که قسمت داخلی، مرکزی یا هسته چشم شما کدر یا تغییر رنگ می‌دهد. آب مروارید هسته‌ای به تدریج بدتر می‌شود و دید شما را از راه دور بیشتر از توانایی شما برای دیدن چیزهای نزدیک تحت تأثیر قرار می‌دهد.
آب مروارید قشری
قشر عدسی شما لایه ای است که هسته را احاطه کرده است. آب مروارید در اینجا که به عنوان آب مروارید قشری شناخته می شود، ظاهری شبیه پره یا قطرات روغن دارد. این نوع آب مروارید تمایل دارد از لبه های عدسی به سمت مرکز پخش شوند. تابش خیره کننده از اجسام روشن یکی از نشانه های اصلی این نوع آب مروارید است.
آب مروارید کپسولی خلفی
آب مروارید کپسولی خلفی زمانی اتفاق می افتد که پشت (خلفی) لایه بیرونی یا کپسول عدسی شما تحت تأثیر قرار گیرد. اگر تاری و تغییر رنگ قسمت مرکزی کپسول را تحت تاثیر قرار دهد، از دست دادن دید به طور گسترده تری ممکن است رخ دهد.
علائم آب مروارید
به طور کلی، آب مروارید یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که ممکن است در ابتدا متوجه علائم آن نشوید، اما با گذشت زمان بدتر می شوند. بسته به نوع آب مروارید، این بیماری می تواند روندی سریع یا کند داشته باشد و ممکن است بر اساس نوع آب مروارید، تفاوت هایی وجود داشته باشد. در این بیماری یک یا هر دو چشم ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.
علائم معمول آب مروارید عبارتند از:
- تاری دید: تاری در میدان دید، از علائم بارز این بیماری است. این مسئله ممکن است در بخشی از دید شروع شود و سپس رشد کند و گسترش یابد.
- رنگ‌های محو شده: رنگ‌هایی که مشاهده می‌کنید ممکن است به دلیل تغییر رنگ و تیرگی در عدسی چشم شما ظاهری کم‌رنگ یا زرد داشته باشند.
- دید در شب تحت تأثیر قرار می گیرد: این مسئله به عنوان از دست دادن تدریجی توانایی دیدن در تاریکی یا در شب مشخص می شود. ممکن است برای خواندن در شب به چراغ هایی نیاز داشته باشید و توانایی شما در رانندگی تحت تأثیر قرار گیرد.
- حساسیت به نور: نور یا تابش خیره کننده خورشید، لامپ ها یا چراغ های ماشین های جلویی ممکن است بیش از حد روشن به نظر برسند.
- هاله: یک هاله دایره ای ممکن است در اطراف نورهایی که می بینید، ظاهر شود.
- دید دوگانه: برخی ممکن است تصویر شبح مانندی را در کنار تصویر اصلی ببینند.
- از دست دادن دقت بصری: بدتر شدن توانایی در دیدن در فاصله دور و یا نزدیک می‌تواند ایجاد شود. اگر آب مروارید درمان نشود، می تواند منجر به نابینایی شود.
چه چیزی باعث آب مروارید می شود؟
عدسی چشم شما از پروتئین های خاصی به نام کریستالین ها ساخته شده است که به خوبی مرتب شده اند تا نور را به لایه ای از اعصاب بینایی (شبکیه) در پشت چشم متمرکز کنند. آب مروارید زمانی به وجود می آید که ساختار این کریستالین ها شروع به شکستن می کند و آنها شروع به گروه شدن می کنند. اثرات بصری آب مروارید زمانی رخ می دهد که نور وارد شده به چشم توسط این گروه بندی ها، پراکنده می شود یا تغییر می کند که به صورت لکه های مات یا تغییر رنگ داده شده در می آیند.
در درجه اول، آب مروارید نتیجه طبیعی روند پیری است. با افزایش سن، بدن شما شروع به از دست دادن توانایی خود در حذف مواد زائد و سموم و ترمیم سلول ها می کند. در عدسی چشم، این پیشرفت طبیعی باعث می شود که ساختار کریستالین ها تحت تأثیر قرار گیرد و آب مروارید ایجاد شود.
عوامل خطرناک
در کنار سن بالاتر، برخی بیماری ها، شرایط سلامتی و سایر عوامل احتمال ابتلا به آب مروارید را افزایش می دهند. این موارد عبارتند از:
- دیابت نوع 2
- سابقه خانوادگی آب مروارید
- زن بودن
- مصرف کورتیکواستروئیدها، مانند کورتیزون یا پردنیزون اینتنزول (پردنیزون)
- مصرف داروهای فنوتیازین به ویژه تورازین (کلرپرومازین)
- قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV).
- سیگار کشیدن
- مصرف الکل
تشخیص
هدف اصلی تشخیص این است که ببینید آب مروارید چقدر شدید است و مطمئن شوید که هیچ کدام از علائم این بیماری، ناشی از بیماری دیگری نیست. تشخیص این بیماری شامل ارزیابی سابقه پزشکی ، هر دارویی که مصرف می کنید و یک معاینه کامل چشمی است. آزمایش‌های بیشتر ممکن است به ردیابی سایر بیماری‌های چشمی مانند گلوکوم، ورم ملتحمه مزمن، و رتینوپاتی دیابتی کمک کند.
پزشک شما ممکن است آزمایش های تشخیصی زیر را انجام دهد:
- آزمایش اسنلن: این آزمایش اولین آزمایش توانایی بینایی است (معروف به “تیزبینی”). این آزمایش شامل بررسی توانایی در خواندن حروف نمودار است. همچنین ممکن است بینایی شما تحت آزمایش نور روشن برای ارزیابی تاثیر تابش خیره کننده، بررسی شود.
- تست انکسار: برای ارزیابی استحکام عینک مورد نیاز، از شما سوال می شود که یک تصویر چقدر شفاف به نظر می رسد و چقدر می توانید با استفاده از یک سری لنزهای مختلف اجسام را ببینید.
- معاینه لامپ شکاف: یک چشم پزشک با استفاده از میکروسکوپ، سطح چشم شما را از نزدیک تجزیه و تحلیل می کند تا دامنه مشکل را ارزیابی کند و درمان را برنامه ریزی کند.
- تست فشار داخل چشم: با استفاده از دستگاه مخصوص، یک پف هوا به لایه بیرونی (قرنیه) چشم اعمال می شود تا میزان فشار داخل چشم را ارزیابی کند. این مسئله می تواند به تشخیص گلوکوم کمک کند.
- معاینه چشم گشاد شده: قطره ها برای گشاد کردن چشم ها استفاده می شود و به چشم پزشک اجازه می دهد شبکیه شما را ببیند. این آزمایش دیگری است که می تواند گلوکوم و سایر بیماری های چشمی را تشخیص دهد.
- معاینه فوندوسکوپی: این روش معاینه دقیق شبکیه و داخل چشم با استفاده از میکروسکوپ و دستگاه نوری به نام افتالموسکوپ است.
- بیومتری نوری: این روش شامل استفاده از ابزارهایی برای ارزیابی انحنا و شکل چشم شما قبل از جراحی است.
- تست عملکرد ماکولا: تست چشم سلامت ماکولا، بخشی از شبکیه را ارزیابی می کند تا مشخص کند که عمل جراحی آب مروارید چقدر خوب عمل می کند.
- اولتراسوند: این روش نوعی تصویربرداری است که بر امواج صوتی تکیه دارد.
درمان های آب مروارید
درمان آب مروارید بر بازگرداندن بینایی و رفع مشکلات بینایی متمرکز است. بسته به نوع آب مروارید، پزشک شما ممکن است روش‌های غیرجراحی را قبل از انتخاب جراحی آب مروارید امتحان کند.
عمل جراحی آب مروارید
اگر آب مروارید باعث مشکلات بینایی قابل توجهی شود و توانایی شما در خواندن، رانندگی یا انجام کارهای روزانه را مختل کند، ممکن است چشم پزشک، شما را برای جراحی آماده کند. روش اولیه، جراحی فیکوامولسیفیکاسیون نامیده می شود. در این جراحی از دستگاهی برای انتقال امواج اولتراسوند از طریق یک برش کوچک در چشم استفاده می شود. این امواج عدسی را ضعیف می کنند بنابراین می توان آن را برداشت و با یک لنز مصنوعی (معروف به لنز داخل چشمی یا IOL) جایگزین کرد.
روش دیگر جراحی خارج کپسولی است که بر روی یک برش بزرگتر برای برداشتن کل عدسی آسیب دیده متکی است. سپس یک IOL در چشم شما کاشته می شود یا از لنزهای تماسی یا عینک های مخصوص می توان برای اصلاح بینایی استفاده کرد.
روش های غیر جراحی
اگر تاثیر آب مروارید کم باشد و پیشرفت بیماری کند باشد، ممکن است وضعیت شما خوب باشد و روش های غیر جراحی در نظر گرفته شود. برای کمک به کاهش بینایی ممکن است نیاز باشد نسخه‌های جدیدی برای عینک یا لنز هایتان دریافت کنید.
پیشگیری
در حالی که برخی از موارد آب مروارید قابل پیشگیری نیستند، اما ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی و اقدامات دیگر ممکن است کمک کننده باشد. راهبردهای پیشگیری عبارتند از:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و مغذی که سرشار از ویتامین E، C و روی و غذاهای تازه است
- فعالیت بدنی منظم
- سیگار نکشیدن
- محافظت از چشم ها در برابر اشعه ماوراء بنفش B (UVB) در نور مستقیم خورشید
- مدیریت بیماری های مزمن، مانند دیابت یا فشار خون بالا، که می تواند به ایجاد آب مروارید کمک کند
بیماری های مرتبط
در صورت ابتلا به آب مروارید، برخی از بیماری های چشمی و سیستمیک، احتمال بیشتری دارد که ایجاد شوند. چنین شرایط مرتبطی هم شامل مشکلات چشمی و هم مواردی است که سایر قسمت های بدن را تحت تأثیر قرار می دهد. مشکلات بینایی که اغلب در کنار آب مروارید ایجاد می شوند عبارتند از:
گلوکوم: با افزایش فشار داخل چشم، گلوکوم بین 9.2٪ تا 31.3٪ از افراد مبتلا به آب مروارید را تحت تأثیر قرار می دهد.
رتینوپاتی دیابتی: آسیب شبکیه به دلیل دیابت یا رتینوپاتی دیابتی در بین 4.1 تا 9 درصد از بیماران آب مروارید دیده می شود.
دژنراسیون ماکولا: بیماری چشمی که باعث تاری در قسمت مرکزی بینایی شما می شود، دژنراسیون ماکولا نام دارد که در حدود 10 درصد از مبتلایان به آب مروارید ایجاد می شود.
سندرم لایه برداری کاذب: اختلالی که در آن پوسته های شوره مانند در چشم ایجاد می شود، سندرم لایه برداری کاذب نام دارد که می تواند منجر به گلوکوم و بدتر شدن موارد آب مروارید شود.
نزدیک‌بینی و دوربینی: نزدیک‌بینی و دوربینی نیز به دلیل تأثیر آب مروارید روی عدسی ایجاد می‌شوند.
علاوه بر مشکلات چشمی، بیماری های سیستمیک نیز اغلب با آب مروارید همراه هستند، از جمله:
- دیابت: دیابت اغلب با ایجاد ناتوانی در هضم قندها همراه است و تحقیقات نشان می دهد این وضعیت در حدود 60 درصد از مبتلایان به آب مروارید وجود دارد.
- فشار خون بالا: محققان متوجه شده اند که فشار خون بالا در 62.8 درصد از افراد مبتلا به آب مروارید رخ می دهد.
- بیماری مزمن کلیه: وضعیتی که باعث می‌شود کلیه‌ها نتوانند خون را فیلتر کنند. بیماری مزمن کلیه در 5.3 درصد از افرادی که به دنبال جراحی آب مروارید بودند، مشاهده شد.
- بیماری عروق کرونر: باعث سفت شدن شریان های قلب و تأثیر بر جریان خون می شود، یک مطالعه نشان داد که بیماری عروق کرونر در 4.8 درصد از بیماران جراحی آب مروارید وجود دارد.
- آسم: آسم باعث مشکل در تنفس می شود. در صورت ابتلا به آب مروارید، احتمال ابتلا به این مشکل 36 درصد بیشتر است
- ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV): HIV یک عفونت ویروسی است که به سیستم ایمنی حمله می کند. تصور می‌شود که به دلیل تأثیر آن بر سیستم ایمنی، خطر آب مروارید افزایش می‌یابد و این دو حالت اغلب به طور همزمان رخ می‌دهند.
زندگی با آب مروارید
در سرتاسر جهان، آب مروارید عامل شماره یک نابینایی قابل پیشگیری است، و این مشکل در کشورهای با درآمد کم تا متوسط شایع تر است. گفته می‌شود، درمان‌ها در این بیماری بسیار مؤثر هستند و جراحی در 70 تا 80 درصد مواقع نتایج عالی دارد.
البته حتی با وجود جراحی، ممکن است همچنان به عینک یا لنز برای کمک به دیدن نیاز داشته باشید.
مراقبت به موقع و معاینات منظم، در مدیریت آب مروارید حیاتی است. اگر مشکوک به آب مروارید هستید یا مشکلات بینایی را تجربه می کنید که بر توانایی شما برای عملکرد مستقل تأثیر می گذارد، حتماً چشمان خود را بررسی کنید.
