روز جمعه، شرکت OpenAI، خالق ChatGPT، طوفانی از جنجال‌ها و گمانه‌زنی‌ها را با برکناری سم آلتمن، بنیان‌گذار و مدیر اجرایی آن، برانگیخت. چرا شرکت OpenAI این‌قدر مهم است؟
به‌گزارش تکناک و به‌نقل از بلومبرگ، OpenAI، شرکت مستقر در سان‌فرانسیسکو، یک سال پیش ChatGPT را منتشر کرد و چت‌بات هوش مصنوعی آن اکنون 100میلیون نفر کاربر هفتگی دارد. موفقیت عظیم ChatGPT موجی از سرمایه‌گذاری روی هوش مصنوعی را به‌دنبال داشت و هوش مصنوعی را به جهانیان معرفی کرد. فناوری OpenAI به معیاری مهم در فهرست رو‌به‌رشد شرکت‌های هوش مصنوعی رقیب در سراسر جهان تبدیل شده است.
OpenAI در پیشنهاد مناقصه‌ای که در روزهای قبل از خروج آلتمن در حال تکمیل بود، حدود 86میلیارد دلار ارزش داشت. این فروش سهم اکنون در تعادل است. رابطه‌ی نزدیک OpenAI با مایکروسافت که تقریباً 49درصد از سهام OpenAI را در‌اختیار دارد و تأمین‌کننده اصلی قدرت محاسباتی آن است، تنها به جایگاه استارت‌آپ در این صنعت می‌افزاید. در واکنش به هرج‌و‌مرج‌های متأثر از تحولات OpenAI سهام مایکروسافت به‌سرعت افزایش یافت.
چه اتفاقی در OpenAI افتاد؟
روز جمعه، بیانیه‌ای مبهم از هیئت‌مدیره‌ی OpenAI منتشر و در آن اعلام شد که آلتمن به‌عنوان مدیرعامل از این شرکت جدا می‌شود؛ زیرا او به‌طور مداوم در ارتباطات خود با هیئتمدیره صادق نبود. گرگ براکمن، یکی از بنیان‌گذاران این شرکت، از هیئتمدیره تنزل رتبه یافت و در اعتراض به اتفاق از سِمَت خود کنار رفت.
این دو نفر روز یکشنبه در شرکت حضور یافتند تا درباره‌ی بازگشت به OpenAI مذاکره کنند. بازگشت آن‌ها تا حدی مشروط به جایگزینی اعضای فعلی هیئتمدیره بود. سرمایه‌گذاران و مدیران ارشد OpenAI نیز برای بازگرداندن آلتمن بسیار تلاش کردند.
درمقابل، هیئت‌مدیره‌ی OpenAI امت شیر، یکی از بنیان‌گذاران و رئیس سابق توییچ را به‌عنوان دومین مدیرعامل موقت خود منصوب کرد. ساتیا نادلا، رئیس مایکروسافت، در پی این اتفاق اعلام کرد که آلتمن و براکمن یکی از گروه‌های تحقیقاتی جدید هوش مصنوعی را در این شرکت نرم‌افزاری 2.8تریلیون‌دلاری رهبری خواهند کرد.
از آن زمان تقریباً همه‌ی کارکنان OpenAI تهدید بودند که اگر آلتمن دوباره به کارش بازگردانده نشود و هیئتمدیره استعفا ندهد، OpenAI را ترک خواهند کرد و به مایکروسافت خواهند پیوست.
رقیبان چه می‌خواهند؟
سم آلتمن شخصیتی است که OpenAI را از سازمانی غیرانتفاعی به برندی شناخته‌شده در سطح جهانی تبدیل کرده است. بااینحال، وی بر سر سرعت توسعه‌ی هوش مصنوعی و نحوه‌ی تجاری‌سازی محصولات و اقدامات لازم برای کاهش آسیب‌های احتمالی آن‌ها برای عموم، با اعضای هیئت‌مدیره‌ی این شرکت دچار اختلاف شد. هیئتمدیره بیانیه‌ی علنی دیگری برای روشن‌کردن دلیل خروج آلتمن منتشر نکرده است.
OpenAI برای مایکروسافت کلید استراتژی هوش مصنوعی است. ساتیا نادلا نشان داده است که از حضور آلتمن و تیمش در مایکروسافت یا بازگشت آن‌ها به OpenAI خوشحال خواهد بود. سایرین در این صنعت مانند Nvidia Corp. و Salesforce Inc.، قبلاً پیشنهاد استخدام مهندسان نرم‌افزار OpenAI را داده‌اند. هوش مصنوعی پس از تراشه‌های شتاب‌دهنده‌ی استاندارد طلایی انویدیا، کمیاب‌ترین منبع در صنعت است.
چرا برخی از مردم فکر می‌کنند که فناوری OpenAI می‌تواند خطرناک باشد؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت به همان دلیلی که نگران هستند هوش مصنوعی به‌طور‌کلی تهدید باشد! این ترس گسترده وجود دارد که توسعه‌ی شتاب‌زده‌ی هوش مصنوعی که می‌تواند بدون کمک انسان یاد بگیرد و بهبود یابد، ممکن است هوشی را به‌همراه داشته باشد که از کنترل ما خارج شود.
بااینحال، این فناوری احتمالاً با این سناریوِ نظری فاصله‌ی زیادی دارد. افراد برای درک مفاهیم کامل رایانه‌های هوشمندتری کار می‌کنند که می‌توانند مشاغل را افزایش دهند یا جابه‌جا کنند و پیش‌بینی‌های دقیق درباره‌ی آینده انجام دهند و استدلال و گفت‌وگوی انسانی را شبیه‌سازی کنند.
متزلزل‌بودن OpenAI چگونه منعکس‌کننده‌ی موضوع مهم‌تر درباره‌ی هوش مصنوعی است؟
در‌حالی‌که هنوز توضیح کاملی درباره‌ی دلایل هیئتمدیره برای اخراج آلتمن در دست نداریم، به‌نظر می‌رسد اختلافات بر سر سرعت تجاری‌سازی مسئله‌ی مهمی بوده که در چندین عرصه دیگر نیز اجرا شده است. برای مثال، گوگل مدت‌هاست از رویکردی کُند و محتاطانه حمایت می‌کند که با وجود بیش از یک دهه سرمایه‌گذاری و تحقیق در‌زمینه‌ی هوش مصنوعی، زمانی‌که OpenAI با ChatGPT سروصدا کرد، این شرکت را ابتدایی و عقب‌مانده جلوه داد.
برچسب‌هایی مانند «شتاب‌گرا» و «ایمن‌گرا» پدیدار شده‌اند که مرزی را درباره‌ی این موضوع ترسیم می‌کنند که دیدگاه فرد به مزایا و معایب هوش مصنوعی خوش‌بینانه است. به‌گفته‌ی ساندار پیچای، مدیرعامل گوگل، برخی از شتاب‌گرایان استدلال کرده‌اند که ایالات متحده باید هرچه‌سریع‌تر پیشرفت کند تا از پیشی‌گرفتن چین جلوگیری کند؛ زیرا سرمایه‌گذاری و کار چین در هوش مصنوعی بسیار شگفت‌انگیز است.
چرا مردم می‌خواستند آلتمن به OpenAI برگردد؟
سم آلتمن در افزایش شهرت OpenAI و مذاکره با مایکروسافت بر سر قرارداد چند‌میلیارد‌دلاری با مایکروسافت نقش مهمی ایفا کرده است. سابقه‌ی کار او در شتاب‌دهنده‌ی استارت‌آپ Y Combinator و اختلاط در حلقه‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر سیلیکون ولی بدین‌معنی است که او موقعیت خوبی برای رهبری شرکت دارد؛ زیرا به‌دنبال سرمایه‌گذاری و حمایت بیشتر است.
پیشنهاد مناقصه‌ی 86میلیارد‌دلاری به رهبری Thrive Capital هنوز به‌طور کامل لغو نشده است؛ اما اکنون به‌نظر می‌رسد که مشروط به بازگشت آلتمن و بازگرداندن OpenAI به تجارت قبل از تغییرات شدید روز جمعه است.
آینده‌ی هوش مصنوعی چیست؟
این فناوری جدید موضوع بررسی‌های نظارتی در سراسر جهان است. بریتانیا اخیراً کنفرانسی بین‌المللی برای بحث و تبادل‌نظر درباره‌ی رویکردهای مناسب برای پذیرش هوش مصنوعی سازمان‌دهی کرده است. شرکت‌های خصوصی و ارگان‌های دولتی در حال مذاکره برای چگونگی کاهش آسیب‌های احتمالی بدون سرکوب نوآوری هستند. حتی در چین، جایی که پکن برای اولین‌بار مجموعه‌ای از مقررات درباره‌ی استفاده از هوش مصنوعی را وضع کرد، این رویکرد به مزیت‌های رقابتی پیشرو در این فناوری توجه کرد.
در‌حال‌حاضر، وظیفه اکثر شرکت‌ها درقبال توسعه و کاربردهای هوش مصنوعی به‌دست‌آوردن حداکثر قدرت محاسباتی برای آموزش مدل‌های بنیادی بزرگ است. در دستور‌کار بعدی بهینه‌سازی و تخصصی‌سازی خواهد بود. قبل از هرج‌و‌مرج هفته‌ی گذشته، OpenAI در حال توسعه‌ی عوامل هوش مصنوعی بود که می‌توانند وظایف پیچیده‌تری را برای کاربران انجام دهند.
