وجود کلسترول برای سلامتی ضروری است. بدن برای عملکردهای مهمی مانند ساخت سلول ها و ایجاد هورمون هایی مانند استروژن و تستوسترون به کلسترول نیاز دارد. نکته کلیدی این است که باید مطمئن شد کلسترول همیشه در محدوده سالم قرار دارد.
به گزارش تکناک، حفظ میزان طبیعی کلسترول می تواند به محافظت از بدن در برابر ابتلا به بیماری های قلبی و حفظ سلامت کلی کمک کند.
عوامل خاصی وجود دارند که بر کلسترول تأثیر می گذارند و چندین تغییر در سبک زندگی وجود دارد که می توانند برای حفظ میزان طبیعی کلسترول کارآمد باشند.
کلسترول چیست؟
کلسترول نوعی لیپید یا ماده ای شبیه چربی است که بدن به طور طبیعی تولید می کند. کبد، تمام کلسترول مورد نیاز بدن را برای انجام وظایف ضروری مانند ساخت سلول ها و تولید ویتامین D و هورمون ها می سازد.
بیشتر افراد کلسترول غذایی را از طریق مصرف غذاهایی مانند گوشت، لبنیات و تخم مرغ نیز به دست می آورند.
بدن کلسترول را از طریق ذراتی به نام لیپوپروتئین ها که از چربی و پروتئین ساخته شده اند، منتقل می کند. این انتقال اجازه می دهد تا کلسترول که با آب مخلوط نمی شود، در خون حمل شود و به سلول ها برسد.
هنگامی که شما برای آزمایش میزان کلسترول خون خود به آزمایشگاه مراجعه می کنید، پزشک در واقع تعداد لیپوپروتئین های خون شما را اندازه گیری می کند تا مقدار کلسترول را تخمین بزند.
چندین لیپوپروتئین وجود دارند که بر اساس میزان پروتئین و چربی موجود در آنها تعریف می شوند. کلسترول بر اساس این لیپوپروتئین ها به انواع دسته بندی می شود.
کلسترول HDL
لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)، دارای بیشترین نسبت پروتئین به کلسترول است.
HDL به عنوان کلسترول خوب یا سالم در نظر گرفته می شود زیرا این نوع لیپوپروتئین، کلسترول اضافی را جمع آوری کرده و آن را به کبد باز می گرداند. در آنجا، بدن می تواند کلسترول را حذف کند یا آن را بازیافت کند تا دوباره از کلسترول استفاده کند.
همچنین HDL به کاهش اندازه پلاک شریانی یا تجمع چربی در شریان ها کمک می کند که این کار آن را برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی، کارآمد می کند.
کلسترول LDL
لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)، نسبت پروتئین کمتری به کلسترول دارد. این لیپوپروتئین ها حدود 67 درصد از کلسترول خون را حمل می کنند.
LDL معمولاً به عنوان کلسترول بد شناخته می شود زیرا گردش بیش از حد LDL در خون می تواند به تجمع پلاک در شریان ها کمک کند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش دهد.
کلسترول طبیعی چیست؟
آزمایش خونی که برای بررسی میزان کلسترول استفاده می شود به عنوان پنل چربی شناخته می شود. یک پنل چربی، HDL، LDL و کلسترول کلی شما را اندازه گیری می کند. کلسترول تام میزانی از انواع کلسترول مانند HDL و LDL در خون شما است.
نتایج آزمایش ممکن است شامل اندازه گیری غیر HDL نیز باشد که این نتایج شامل LDL و هم لیپیدهای دیگر است که می تواند به تشکیل پلاک در شریان ها کمک کند و خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد.
یکی دیگر از اجزای پنل چربی، تری گلیسیرید است. بدن شما از تری گلیسیرید برای انرژی استفاده می کند، اما داشتن میزان بالا تری گلیسیرید می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی و سکته را افزایش دهد.
کلسترول بر حسب میلی گرم کلسترول در دسی لیتر خون اندازه گیری می شود. در نمودارها، اندازه گیری آن به صورت mg/dL.8 نشان داده می شود.
به منظور حفظ سلامت قلب و بقیه بدن، خیلی مهم است که میزان کلسترول و تری گلیسیرید خود را در محدوده خاصی نگه دارید.
میزان طبیعی کلسترول برای مردان و زنان
در جدول زیر، توصیه های میزان کلسترول و تری گلیسیرید برای بزرگسالان 20 ساله و بالاتر آورده شده است.
| تری گلیسیرید | HDL | Non-HDL | LDL | کلسترول کل | |
| کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر | مردان: 40 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر
زنان: 50 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر |
کمتر از 130 میلی گرم در دسی لیتر | کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر | 125-200 میلی گرم در دسی لیتر | محدوده توصیه شده |
| 150 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر | تعریف نشده | تعریف نشده | 130 تا 159 میلی گرم در دسی لیتر | 200 تا 239 میلی گرم در دسی لیتر | مرز بالا |
| 200 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر | تعریف نشده | 130 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر | 160 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر | 240 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر | بالا |
داشتن میزان بالاتر کلسترول HDL ، خوب است زیرا HDL به کاهش تجمع پلاک شریانی کمک می کند. بسیاری از کارشناسان در حال حاضر توصیه می کنند که میزان HDL خود را بالاتر از 60 میلی گرم در دسی لیتر نگه دارید، که این میزان عالی محسوب می شود و می تواند به حفظ سلامت قلب شما کمک کند.
اگر HDL شما کمتر از محدوده توصیه شده باشد، ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد، به خصوص اگر میزان LDL و تری گلیسیرید شما بالا باشد.
میزان طبیعی کلسترول برای کودکان
در جدول زیر، می توانید میزان طبیعی کلسترول و تری گلیسیرید برای کودکان و نوجوانان 19 سال و کمتر را مشاهده کنید.
| تری گلیسیرید | HDL | Non-HDL | LDL | کلسترول کل | |
| سنین 0-9: کمتر از 75 میلی گرم در دسی لیتر
سنین 19-10: کمتر از 90 میلی گرم در دسی لیتر |
45 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر | کمتر از 120 میلی گرم در دسی لیتر | کمتر از 110 میلی گرم در دسی لیتر | کمتر از 170 میلی گرم در دسی لیتر | محدوده توصیه شده |
| سنین 0-9: 75-99 میلی گرم در دسی لیتر
سنین 19-10: 90-129 میلی گرم در دسی لیتر |
تعریف نشده | 120 تا 144 میلی گرم در دسی لیتر | 110 تا 129 میلی گرم در دسی لیتر | 170 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر | مرز بالا |
| سنین 0-9: 100 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر
|
تعریف نشده | 145 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر | 130 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر | 200 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر | بالا |
چه چیزی بر میزان کلسترول تأثیر می گذارد؟
عوامل خاصی وجود دارد که بر میزان کلسترول شما تأثیر می گذارد. برخی از این عوامل مانند سن و جنسیت، ممکن است خارج از کنترل شما باشند. اما شما می توانید سایر عوامل مانند رژیم غذایی و فعالیت را برای بهبود میزان کلسترول خود تغییر دهید.
- سن و جنسیت: میزان کلسترول بسیاری از افراد با افزایش سن، افزایش می یابد. پس از یائسگی، میزان LDL زنان بالاتر می رود که این مسئله می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش دهد.
- ژنتیک: کسانی که سابقه خانوادگی کلسترول بالا دارن، بیشتر احتمال دارد کلسترول بالا داشته باشند. از هر 250 نفر یک نفر اخالالی به نام هیپرکلسترولمی خانوادگی دارد که یک بیماری ژنتیکی است که باعث میزان بالای کلسترول LDL می شود.
- رژیم غذایی: پیروی از یک رژیم غذایی سرشار از غذاهای فوق فرآوری شده و چرب و غنی از فیبر کم می تواند میزان کلسترول LDL را افزایش داده و میزان HDL را کاهش دهد.
- میزان چربی بدن: داشتن میزان بالای چربی بدن خطر ابتلا به LDL بالا و کلسترول HDL پایین را افزایش می دهد.
- میزان فعالیت: داشتن یک سبک زندگی کم تحرک با کاهش HDL و کلسترول LDL بالاتر مرتبط است. تحرک بیشتر می تواند میزان کلسترول را بهبود بخشد و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد.
- سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل: سیگار کشیدن به طور قابل توجهی با کلسترول LDL بالا و کلسترول HDL پایین مرتبط است. مصرف زیاد الکل می تواند بر میزان کلسترول تام و سلامت قلب تأثیر منفی بگذارد.
نحوه حفظ میزان طبیعی کلسترول
اگر کلسترول بالایی دارید، نگران نباشید چون راه های گوناگونی برای بهبود میزان آن و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی وجود دارد. در زیر به تعدادی از این راهکارها می پردازیم:
یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی داشته باشید
از آنجایی که کلسترول می تواند از مصرف غذا به دست آید، رژیم غذایی نقش مهمی در مدیریت کلسترول دارد. اگر LDL یا کلسترول تام شما بالا است یا HDL شما پایین است، ایجاد چند تغییر در رژیم غذایی می تواند به بهبود میزان آنها کمک کند.
رژیم غذایی معمول ایالات متحده سرشار از غذاهای فوق فرآوری شده، قندهای اضافه شده و چربی اشباع شده است. همه این غذاها می توانند میزان کلسترول LDL و تری گلیسیرید را افزایش دهند و در عین حال میزان کلسترول HDL را کاهش دهند.
پیروی از یک رژیم غذایی غنی از مواد غذایی کامل و غنی مانند سبزیجات، لوبیا، میوه، آجیل، ماهی و دانه ها می تواند به کاهش کلسترول LDL و افزایش میزان کلسترول HDL کمک کند. به عنوان مثال، رژیم غذایی مدیترانه ای دارای بسیاری از این غذاها است و تاکنون در تحقیقات بسیاری ثابت شده است که سلامت قلب و عروق را بهبود می بخشد.
میزان چربی بدن خود را کنترل کنید
میزان بالاتر چربی بدن به طور قابل توجهی با افزایش کلسترول LDL مرتبط است.برای کسانی که چربی بدنی بالایی دارند، تحقیقات نشان داده است که کاهش 5 تا 10 درصد وزن بدن می تواند به طور قابل توجهی میزان کلسترول تام و LDL و همچنین تری گلیسیرید را کاهش دهد.
سیگار را ترک کنید
سیگار کشیدن می تواند میزان کلسترول HDL را کاهش دهد و شما را در معرض خطر ابتلا به تعدادی از بیماری ها از جمله بیماری قلبی و سرطان قرار دهد.
فعالیت بدنی خود را افزایش دهید
داشتن یک سبک زندگی بی تحرک، به این معنی که بیشتر وقت خود را در حالت نشسته یا دراز کشیده می گذرانید و ورزش نمی کنید، با میزان بالا کلسترول تام و LDL مرتبط است.
افزودن فعالیت بیشتر به زندگی روزانه می تواند به بهبود میزان کلسترول شما کمک کند. ورزش باعث کاهش میزان کلسترول LDL و افزایش کلسترول HDL می شود.
انجمن قلب آمریکا توصیه می کند حداقل 150 دقیقه فعالیت با شدت متوسط یا 75 دقیقه فعالیت هوازی شدید یا ترکیبی از هر دو در هر هفته، می تواند در این راستا موثر باشد.
فعالیت با شدت متوسط می تواند شامل پیاده روی سریع باشد و فعالیت شدید شامل دویدن یا شنا و… می شود.
مصرف دارو
حتی در صورت پیروی از یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، برخی از افراد ممکن است برای حفظ میزان طبیعی کلسترول به دارو نیاز داشته باشند.
اگر میزان کلسترول شما با اعمال تغییرات در سبک زندگی تغییر نکرد، احتمالا پزشک به شما داروهایی در این مورد تجویز می کند.
هر چند وقت یکبار باید آزمایش کلسترول داد؟
خیلی مهم است که میزان کلسترول خود را به طور منظم آزمایش کنید. بزرگسالان سالم باید میزان کلسترول خود را هر چهار تا شش سال یکبار بررسی کنند. افرادی که بیماری قلبی، دیابت یا سابقه خانوادگی کلسترول بالا دارند، باید بیشتر این کار را انجام دهند.
اگر مردان دارای عوامل خطرناک ابتلا به بیماری های قلبی مانند چاقی، سیگاری بودن، فشار خون یا کلسترول بالا نیستند، باید غربالگری منظم کلسترول را از 35 سالگی شروع کنند. اگر مردان هر یک از این عوامل خطرناک را داشته باشند، باید غربالگری را از 25 تا 30 سالگی شروع کنند.
زنان در صورت نداشتن فاکتورهای خطرناک برای ابتلا به بیماری های قلبی باید از سن 45 سالگی و در صورت داشتن این عوامل خطرناک از 30 تا 35 سالگی شروع به غربالگری کلسترول کنند.
پزشک باید یک بار کلسترول کودک را در سنین 9 تا 11 سالگی و یک بار دیگر در سنین 17 تا 21 سالگی بررسی کند.
