احتمالاً شما هم در مقطعی از زندگی خود گرفتگی عضلات پا را تجربه کرده اید. چنین انقباضاتی می توانند در بدترین لحظات ممکن رخ دهند و برای لحظاتی شما را به طور کامل از کار می اندازند.
به گزارش تکناک، اگر گرفتگی عضلات پا ادامه دار باشد، می تواند به شدت تحریک شود و شما را کاملا ناتوان کند.در ادامه 13 دلیل شایع گرفتگی عضلات پا را می خوانید.
گرفتگی عضلات پا چیست؟
گرفتگی پا یک انقباض شدید و ناگهانی یا سفت شدن شدید ماهیچه پا است که معمولا از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد. اگر گرفتگی رخ دهد، شما می توانید با کشش ملایم عضله، این گرفتگی را در لحظه کاهش دهید. برای جلوگیری از گرفتگی عضلات پا، مطمئن شوید که به اندازه کافی استراحت می کنید و مواد مغذی مناسب را به بدن خود می رسانید.
با این حال، برای یافتن راه حلی درازمدت برای گرفتگی عضلات پا، ممکن است لازم باشد به علل متعدد آن نگاهی دقیق بیندازید. کارشناسان در مورد دلایل عمده ای که ممکن است باعث گرفتگی عضلات پا شوند و اینکه چگونه می توان از آن جلوگیری کرد، تحقیقاتی انجام داده اند که قرار است ما در این مطلب به آنها بپردازیم.
کم آبی بدن
یکی از دلایل اصلی گرفتگی عضلات پا، کم آبی بدن است. دکتر مارک دی پیترسون، متخصص در این زمینه گفت: اصولا ورزشکاران همیشه با گرفتگی عضلات سر و کار دارند، به ویژه در ماه‌های تابستانی و در گرما.
البته این که کم آبی منجر به گرفتگی عضلات می شود بیشتر یک تئوری است. در واقع ممکن است تخلیه مایعات بدن باعث حساس شدن انتهای عصب شود، و این موضوع باعث ایجاد انقباضات در فضای اطراف عصب و افزایش فشار بر انتهای عصب حرکتی شود.
کمبود مواد معدنی
فقط آب هنگام عرق کردن از بدن خارج نمی شود. الکترولیت‌های از دست رفته یا مواد معدنی ضروری که بر عملکرد ماهیچه‌ها و بسیاری دیگر از عملکردهای مهم بدن تأثیر می‌گذارند نیز می‌توانند باعث گرفتگی پا شوند. اگر در بدن شما مقدار کمی مواد معدنی وجود داشته باشد، این عدم تعادل می تواند باعث ایجاد گرفتگی شود.
عدم تعادل در داشتن سدیم، کلسیم، منیزیم یا پتاسیم می‌تواند منجر به گرفتگی عضلات پا شود. نوشیدنی های ورزشی به دلیل محتوای الکترولیتی خود می توانند به کاهش گرفتگی عضلات کمک کنند. موز، سیب زمینی شیرین، اسفناج، ماست و آجیل سرشار از پتاسیم هستند که یک ماده معدنی موثر در عملکرد عضلات است و ممکن است کمبودهایی را که می تواند باعث گرفتگی عضلات پا شود را برطرف کند.
بارداری
بارداری خطر گرفتگی عضلات پا را در افراد افزایش می دهد. به احتمال زیاد این به این دلیل است که احتمال کمبود منیزیم و پتاسیم در دوران بارداری بیشتر است. اگر باردار هستید و دائما گرفتگی عضلات پا را تجربه می‌کنید، به میزان مناسب آب بخورید و مکمل منیزیم را با تأیید پزشک خود مصرف کنید.
استفاده بیش از حد ماهیچه
مستقل از وضعیت آب بدن یک ورزشکار، بسیاری از افراد به دلیل استفاده بیش از حد از ماهیچه دچار گرفتگی پا می شوند. کشیدگی یا استفاده بیش از حد از عضله در واقع شایع ترین علت گرفتگی عضلات است.
البته در این مورد اصولا سیستم عصبی نقش بسزایی دارد. وقتی اعصابی که از مغز و نخاع به سمت عضله می‌روند، بیش از حد تحریک می‌شوند، افراد اغلب دچار گرفتگی غیرارادی می‌شوند. استراحت و کشش در این مواقع بسیار مهم است.
شدت ورزش
وقتی می‌خواهید شدت ورزش خود را یک درجه بالا ببرید، مثلا مسافت پیموده شده دوچرخه‌سواری‌تان را افزایش دهید، عضلات شما به‌طور خودکار به شدت و حرکت جدید عادت نمی‌کنند.
هر زمان که با شروع یک تمرین جدید گرفتگی عضلات ایجاد شود، این مسئله معمولاً نشانه ای از شدید بودن ورزش یا آماده نبودن بدن است. برای مثال، هنگام دویدن و سرعتی دویدن، ماهیچه‌های شما یکسان عمل نمی‌کنند و به شکل یکسانی واکنش نشان نمی‌دهند، بنابراین هرگونه افزایش در حجم یا شدت تمرین می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود.
خستگی
زمانی که بیش از حد خسته هستید ممکن است بیشتر مستعد گرفتگی عضلات پا باشید. در زمان خستگی ممکن است درست غذا نخورید و فراموش کنید به اندازه کافی آب بخورید. همچنین اگر بدنتان زمان کافی برای ریکاوری پس از تمرین ورزشی را نداشته باشد، ممکن است عضلات شما سفت شوند و بگیرند.
از نظر فیزیولوژیکی، زمانی که عضله خسته است، در استفاده از مواد مغذی آنقدری که باید درست عمل نمی کند. به عبارت دیگر، یک عضله خسته، بیشتر از آنچه که استفاده می کند مواد مغذی خود را از دست می دهد.
گرفتگی عضلات پا در شب امری شایع است و می تواند ناشی از خستگی باشد. در یک مطالعه منتشر شده در مجله PLoS One، حدود 30 درصد از بزرگسالان گزارش دادند که حداقل پنج بار در ماه دچار گرفتگی عضلات پا در شب می شوند.
اگرچه هیچ دلیل قطعی برای گرفتگی عضلات پا در شب وجود ندارد، اما احتمالاً این موضوع با خستگی عضلات و اختلال عملکرد عصبی مرتبط است. همچنین تحقیقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد ورزشکارانی که تمرینات ورزشی با شدت بالاتر از حد معمول انجام می‌دهند، احتمال گرفتگی عضلات پا در شب در آنها افزایش می‌یابند.
نشستن و بلند شدن
ماهیچه‌ها برای حرکت، انقباض و استراحت ساخته شده‌اند، بنابراین اگر در طول روز کاری غیرعادی انجام دهید مانند کل روز نشستن در یک کنفرانس یا ایستادن طولانی مدت در صف یک چیز، ممکن است دچار گرفتگی عضلات پا شوید.
ایستادن برای مدت طولانی می تواند به خستگی عضلانی کمک کند، که این موضوع به نوبه خود می تواند باعث گرفتگی عضلات شود. اما نشستن زیاد هم خوب نیست. نشستن طولانی‌مدت ممکن است عضلات را مستعد عملکرد نادرست کند، زیرا فیبرهای عضلانی ممکن است بیش فعال شوند.
هنگامی که عضله در حال استفاده است و نمی تواند شل شود، در نهایت دچار گرفتگی می شود. اگر در اثر ایستادن دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوید، قبل از اینکه ماهیچه‌هایتان بیش از حد خسته شوند، حتماً بنشینید. و اگر به دلیل نشستن طولانی مدت دچار گرفتگی می شوید، سعی کنید حداقل چند دقیقه پیاده روی کنید.
مصرف برخی داروها
اگر دلیل واضحی برای گرفتگی عضلات پا وجود ندارد، ممکن است بهتر باشد داروهای مصرفی خود را بررسی کنید.
دیورتیک ها که دسته ای از داروهایی هستند که برای کاهش فشار خون استفاده می شوند، ممکن است باعث ایجاد گرفتگی عضلات شوند، زیرا بدن را از مایعات و املاح تخلیه می کنند. سایر داروهایی که ممکن است باعث گرفتگی عضلات پا شوند عبارتند از:
- رالوکسیفن و تری پاراتید (برای درمان پوکی استخوان استفاده می شوند)
- ساکارز آهن داخل وریدی (برای درمان کم خونی استفاده می شود)
- استروژن های مزدوج (برای درمان علائم یائسگی استفاده می شود)
- ناپروکسن (برای درمان درد استفاده می شود)
استاتین هایی که معمولاً تجویز می شوند نیز به طور کلی با گرفتگی عضلات همراه هستند.
بیماری شریان محیطی
اگر گرفتگی پای شما خود به خودی به نظر می رسد و مربوط به ورزش نیست، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید تا وجود هرگونه بیماری را در بدن شما بررسی کند. مثلا برخی از بیماری ها که بر نحوه حرکت الکترولیت‌ها توسط بدن تأثیر می‌گذارند، می‌توانند باعث گرفتگی عضلات پا شوند.
برخی دیگر، مانند بیماری شریان محیطی (PAD)، هنگامی که کلسترول رگ های خونی پاها را مسدود می کند، بر جریان خون تأثیر می گذارد. PAD می تواند باعث گرفتگی عضلات شود زیرا ممکن است خون کافی به پاها نرسد.
بیماری ام اس
گرفتگی عضلات پا می تواند نشانه ای از اختلال مولتیپل اسکلروزیس (MS) باشد. برخی از افراد مبتلا به ام اس، اسپاسم عضلانی را تجربه می کنند که می تواند شامل طیفی از اسپاسم ها و انقباضات غیرارادی عضلانی و همچنین گرفتگی عضلات پا باشد. این اسپاسم عضلانی ممکن است برای برخی افراد مثل یک سفتی خفیف یا سوزن سوزن شدن در ماهیچه ها بروز کند و برای برخی دیگر گرفتگی و درد شدیدتر باشد.
در صورت عدم درمان، اسپاسم می تواند باعث یخ زدگی یا بی حرکتی مفاصل شود، بنابراین در صورت مشاهده علائم ام اس، حتما با پزشک خود صحبت کنید.
آرتروز
درست مانند اعصاب بیش از حد تحریک شده که می تواند باعث گرفتگی عضلات پا شود، اعصابی که به دلایل دیگر بد کار می کنند نیز می توانند منجر به گرفتگی عضلات شوند.
استئوآرتریت که شایع ترین نوع آرتروز است، معمولا بر اساس داشتن مفاصل سفت و دردناک طبقه بندی می شود. اما افراد مبتلا به این بیماری دردناک ممکن است دچار اسپاسم عضلانی و درد در پا نیز شوند. این گرفتگی‌های پا معمولاً با آرتروز ستون فقرات مرتبط هستند که در صورت شدید بودن می‌تواند منجر به گیرکردن اعصاب یا سایر آسیب‌های عصبی شود.
نوروپاتی محیطی دیابتی
میزان بیش از حد قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 می تواند منجر به آسیب به اعصاب در پاها، بازوها و دست ها شود که به عنوان نوروپاتی محیطی دیابتی نامیده می شود.
این آسیب عصبی اغلب منجر به احساس بی‌حسی یا گزگز می‌شود، اما می‌تواند زمانی که اعصاب پاها به درستی کار نمی‌کنند، باعث انقباض عضلانی و گرفتگی کامل پا شود،. درمان دیابت می تواند به جلوگیری از آسیب های عصبی بیشتر کمک کند، اما پزشک شما ممکن است در این مورد داروهای ضد درد یا داروهای ضد تشنج را برای کاهش گرفتگی و درد پا توصیه کند.
کم کاری تیروئید
بیماری های مربوط به تیروئید نیز ممکن است به گرفتگی عضلات پا دامن بزنند. افراد مبتلا به کم کاری تیروئید، هورمون تیروئید بسیار کمی تولید می کنند که نحوه مصرف انرژی بدن شما را کنترل می کند. برخی از افراد مبتلا به کم کاری تیروئید احساس ضعف یا درد در عضلات خود می کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است گرفتگی پا را تجربه کنند.
