پرندگان باستانی تنها گروه دایناسورهایی بودند که از برخورد هولناک سیارکی که حدود 66 میلیون سال پیش باعث انقراض دسته جمعی شد جان سالم به در بردند.
به گزارش تکناک با این حال، همه پرندگانی که در آن زمان زندگی می کردند زنده نماندند، این معمای گیجکننده ایجاد شدکه دیرینهشناسان برای دههها سعی در کشف آن داشتند. چگونه برخی از اجداد پرندگان زنده ماندند در حالی که برخی دیگر از بین رفتند؟
اکنون، دو مطالعه جدید نشان می دهند ویژگی پرریزی احتمالا پاسخ به این سوال را در خود جای داده است.
پرریزی در پرندگان مدرن
پرریزی فرآیندی است که طی آن پرهای پرندگان می ریزند و دوباره رشد می کنند. پرها از کراتین تشکیل شده اند، همان پروتئینی که مو و ناخن انسان را تولید می کند.
پرندگان برای انجام طیف وسیعی از عملکردها، از جمله پرواز، شنا، استتار، جذب جفت، گرم ماندن و محافظت از پوست خود در برابر اشعه های خورشید، به پرها متکی هستند.
از طرف دیگر پرها ساختارهای پیچیده ای دارند که قابل تعمیر نیستند و به همین دلیل ریخته می شوند.
جینگ مای اوکانر، متصدی خزندگان فسیلی در موزه فیلد شیکاگو، در یک نسخه رسمی در این باره می گوید: پرریختن چیزی است که من فکر نمی کنم بسیاری از مردم به آن فکر کنند، اما اساساً فرآیند بسیار مهمی برای پرندگان است، زیرا پرها در عملکردهای مختلفی دخیل هستند.
پرندگان امروزی معمولاً سالی یک بار پرریزی می کنند و به صورت متوالی این کار را انجام می دهند. این بدان معنی است که آنها فقط چند پر را در یک زمان در یک دوره چند هفته جایگزین می کنند. این به آنها اجازه می دهد حتی زمانی که در حال پرریزی هستند بتوانند پرواز کنند.
در حالی که گونه های دیگر پرندگان به یکباره تمام پرهای خود را از دست می دهند و در عرض چند هفته دوباره به دست می آورند، نویسندگان تاکید می کنند که این غیرعادی است و معمولاً در پرندگان آبزی غیر پروازی مانند اردک یافت می شود.
کهربای باستانی راز را در خود دارد
محققان در دو مطالعه اخیر فرآیند پرریزی را در پرندگان باستانی بررسی کردند.به لطف فسیل های 99 میلیون ساله، محققان می توانند به دوران ماقبل تاریخ نگاه کنند. چیزی که آنها کشف کردند پرهای یک جوجه پرنده بود که در کهربا حفظ شده بود.
این کهربا به عنوان اولین شواهد فسیلی قطعی پریزی جوجه پرندگان توصیف شده است.
جالب اینجاست که این نمونه ترکیبی نادر از خصوصیات را نشان میدهد که در هیچ گونه جوجه پرنده زنده دیگری یافت نمیشود.
این بر اساس توانایی آنها در ساختن پر و همچنین وابستگی آنها به والدین تعیین شد. برخی از پرندگان تازه متولد شده، معروف به پرندگان آلتریشال، برهنه از تخم بیرون می آیند و قبل از اینکه تنها بمانند، نیاز به مراقبت گسترده والدین دارند. از طرف دیگر، گونه های زودرس با پر به دنیا می آیند و به تنهایی بزرگ می شوند. با وجود این، همه پرندگان تازه متولد شده پرریزی می کنند که انرژی زیادی می گیرد.
این نمونه باستانی ترکیبی کاملاً عجیب از ویژگیهای زودرس و آلتریسیال را نشان میدهد. اوکانر توضیح داد که همه پرهای بدن اساساً در مرحله یکسانی از رشد هستند، بنابراین این بدان معناست که همه پرها به طور همزمان یا نزدیک به طور همزمان شروع به رشد کردند.
تیم تحقیقاتی بر این باور است که این نمونه متعلق به انانتیورنیتین ها (Enantiornithines) یک گروه از پرندگان زودرس منقرض شده است.
انانتیورنیتین ها محکوم به فنا بودند، زیرا پرنده کوچک نیاز داشت در حالی که همزمان مرحله پرریزی را سپری می کرد، گرم نیز بماند در حالی که هیچ پشتیبانی در دسترس نبود.
اوکانر خاطرنشان کرد: هنگامی که شهاب سنگ برخورد میکند، دمای زمین به شدت کاهش مییابد و منابع کمیاب میشوند، بنابراین نه تنها این پرندگان برای گرم ماندن نیازهای انرژی بیشتری داشتند، بلکه منابع لازم برای پاسخگویی نیز وجود نداشت.
تصور می شود که انانتیورنیتین ها یکی از متنوع ترین خانواده های پرندگانی است که در دوره کرتاسه زندگی می کردند. این پرندگان درست مانند دایناسورهای قدرتمند نتوانستند شرایط برخورد سیارک را تحمل کنند و در نهایت منقرض شدند. با این حال، برخی از اجداد پرندگان مدرن که سالی یک بار پرریزی می کردند، می توانستند از این برخورد عظیم شهاب سنگ جان سالم به در ببرند. این قابلیت راه را برای تکامل پرندگانی که امروزه می بینیم، هموار کرد.