یک سال پیش راهاندازی ChatGPT موج جدیدی از سرمایهگذاریها و استخدامها در صنایع مختلف را بههمراه آورد. با این گام بزرگ، هوش مصنوعی به موضوعی داغ در بین عموم تبدیل شد و دورهی جدیدی از نگرانیها و بحثها دربارهی تأثیرات و پیامدهای آن را نیز ایجاد کرد.
بهگزارش تکناک و بهنقل از بلومبرگ، ساشا لوکیونی، محقق هوش مصنوعی که سال گذشته در کنفرانسها و رویدادهای مختلف سخنرانی کرد، متوجه شد که مردم نهتنها با مفهوم هوش مصنوعی آشنا شدهاند؛ بلکه نگرانیهایی درزمینهی تسلط احتمالی هوش مصنوعی بر جهان دارند.
بهگفتهی او، تغییر اصلی با راهاندازی ChatGPT رخ داد. ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲، این چتبات دردسترس عموم کاربران قرار گرفت و پاسخهای متنی متنوعی ارائه داد. این موضوع دیدگاه مردم به هوش مصنوعی را دگرگون کرد. در سالهای گذشته، شرکتهای فناوری از AI برای توصیهها و تشخیص محتوای مضر آنلاین و قدرتدادن به خودروهای خودران استفاده میکردند؛ اما با ChatGPT، هوش مصنوعی تنها در پسزمینه نبود؛ بلکه خودِ محصول بود.
بهطور ناگهانی، مردم از ChatGPT برای اهداف گوناگونی مانند نوشتن شعر، پیشنویس ایمیلها، خلاصهکردن اسناد و طراحی سخنرانیها و حتی بهعنوان درمانگر شخصی استفاده کردند. ChatGPT با رابط کاربری ساده و پاسخهای رنگارنگ و سریعش، منبعی از تعجب و سرگرمی بود. یک سال بعد، ۱۰۰ میلیون نفر در هفته از ChatGPT استفاده میکردند.
بااینحال، نگرانیهایی دربارهی اشتباهها و تعصبهای هوش مصنوعی و تهدید شغلها و کمک به دانشآموزان برای تقلب مطرح شد. مدارس ابتدا این سرویس را ممنوع و سپس مجاز کردند. مقامهای ناظر نیز جلسههایی درزمینهی هوش مصنوعی برگزار کردند و نویسندگان و بازیگرانی که نگران کاهش ارزش کار خود بهواسطهی هوش مصنوعی بودند، اعتصاب کردند. بسیاری از رهبران صنایع نیز دربارهی خطر انقراضتوسط هوش مصنوعی هشدار دادند.
تنش میان فایده و خطر هوش مصنوعی دقیقاً قبل از یکسالگی ChatGPT خود را نشان داد. سم آلتمن، همبنیانگذار و مدیرعامل OpenAI، بهدلیل اختلافنظر با هیئتمدیره درزمینهی توسعه و کسب درآمد از هوش مصنوعی، از سِمَت خود کنارهگیری کرد؛ اما پس از اعتراض کارمندان به جایگاهش بازگشت.
فیفی لی، پیشگام در حوزهی هوش مصنوعی و یکی از مدیران مؤسسهی هوش مصنوعی محور بشر در دانشگاه استنفورد، به اضطرابهای ایجادشده بهواسطهی حرفهای هیجانانگیز دربارهی هوش مصنوعی اشاره کرده است.
او تأکید میکند درحالیکه برخی از ابزارهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT آیندهای را نشان میدهند که در آن این فناوری از انسانها پیشی میگیرد و احتمالاً مشکلاتی ایجاد میکند، برای دیگران این ابزار، تنها نسخهی قدرتمندتری از فناوریهای موجود است که برپایهی پیشرفتهای قبلی هوش مصنوعی ساخته شده است.
فیفی لی این دوره را نقطهی عطف مهمی در تاریخ هوش مصنوعی میداند؛ اما تأکید میکند که این تنها یکی از چندین مرحلهی مهم در تکامل هوش مصنوعی بوده است. این دیدگاه بیانگر تفاوتهای وسیع در نحوهی درک و تفسیر پیشرفتهای اخیر درزمینهی هوش مصنوعی است.
برای برخی این پیشرفتها موجب نگرانی و ترس از آیندهای نامعلوم است؛ درحالیکه برای برخی دیگر نشاندهندهی ادامهی روند طبیعی تکنولوژیکی و امکانات جدیدی برای بهبود زندگی انسانهاست.
با وجود نگرانیها، پیشرفت و سرمایهگذاری در حوزهی هوش مصنوعی ادامه یافته است. در یک سالی که از راهاندازی ChatGPT میگذرد، OpenAI مدلهای پیشرفتهتری از هوش مصنوعی را عرضه کرده است؛ ازجمله امکاناتی برای ساخت تجربیات سفارشی ChatGPT و قابلیتهای پاسخگویی به دستورهای گفتاری.
در ۹ ماه اول سال جاری، سرمایهگذاران بیش از ۲۱ میلیارد دلار در استارتآپهای هوش مصنوعی سرمایهگذاری کردهاند که درمقایسهبا ۵ میلیارد دلار سرمایهگذاری سال گذشته، رشد چشمگیری را نشان میدهد. این سرمایهگذاریها را بیشتر شرکتهای بزرگ فناوری مانند مایکروسافت و آمازون و گوگل انجام دادهاند که بهدنبال تثبیت موقعیت خود در بازار رقابتی هوش مصنوعی هستند.
علاقه به هوش مصنوعی فقط به صنعت فناوری محدود نمیشود؛ چراکه بخشهای دیگری مانند بانکداری و مراقبتهای بهداشتی و رسانه نیز از هوش مصنوعی بهره میبرند. بهعنوان مثال، جیپی مورگان در حال آزمایش کاربردهای هوش مصنوعی برای تولید خلاصههای درآمدی است. در بخش مراقبتهای بهداشتی نیز، AI برای تبدیل خودکار مکالمات بیمار به یادداشتها استفاده میشود.
از زمان معرفی ChatGPT، شغلهایی که هوش مصنوعی را در عنوان یا توصیف شغلی خود دارند، ۲۰ برابر افزایش یافتهاند. این نقشها فقط به صنعت فناوری محدود نیستند و رشد انفجاری را در ارسالهای شغلی هوش مصنوعی شاهد هستیم؛ هرچند تعداد کلی آنها هنوز کم است.
نیک بانکر، مدیر تحقیقات اقتصادی آمریکایشمالی در شرکت Indeed، به رشد درخورتوجه در ارسالهای شغلی مرتبط با هوش مصنوعی اشاره کرده است. این رشد نشاندهندهی تقاضای فزاینده برای مهارتهای مرتبط با هوش مصنوعی در بازار کار است.
بااینحال، بانکر توضیح میدهد که تعداد کلی نقشهای هوش مصنوعی با تنها ۶ مورد در هر ۱۰,۰۰۰ ارسال شغلی در وبسایتهای کاریابی، هنوز چندان چشمگیر بهنظر نمیرسد.
او همچنین اشاره میکند درحالیکه ChatGPT نقطهی آغازین هیجان دربارهی هوش مصنوعی خلاق بوده است، بازار هوش مصنوعی خیلی وسیعتر از این چتبات است. امروزه، کسبوکارها و کاربرهای عادی به فهرست روبهرشد از چتباتهای هوش مصنوعی دسترسی دارند؛ ازجمله Bard ،Claude ،Pi ،Grok و Q.
این موضوع نشان میدهد که هوش مصنوعی مولد نهتنها پا به عرصه گذاشته است تا ماندگار شود؛ بلکه در آینده نیز همچنان پیشرفتهتر خواهد شد. این تحولات بهاحتمال زیاد تأثیرات عمیقی روی صنایع مختلف و نحوهی کار ما خواهد گذاشت.