دانشمندان هشدار میدهند افزایش پرتابها پایداری فعالیتهای فضایی را تهدید میکند و تأکید میکنند آینده اقتصاد فضایی تنها با بازیافت، تعمیر و استفاده مجدد ماهوارهها و تجهیزات مداری ممکن است.
به گزارش سرویس هوافضا تکناک،تعداد پرتابهای فضایی در سال 2025 در مسیر رسیدن به حدود 300 پرتاب قرار دارد و هر بار پرتاب یک راکت، مقدار قابلتوجهی گاز گلخانهای و مواد تخریبکننده لایه اوزون را وارد جو زمین میکند.
یک تیم علمی برای پاسخ به این چالش، مقالهای را در مجله Chem Circularity منتشر کرد و در آن توضیح داد که اصول بازیافت و پایداری چگونه میتواند از مرحله ساخت تا پایان عمر درباره ماهوارهها و فضاپیماها به کار گرفته شود.
اسپیس ایکس با راکت نیمهقابلاستفاده Falcon 9 صنعت فضا را متحول کرد و هزینه پرتاب را کاهش داد. این تحول باعث شد تعداد زیادی تجهیزات مداری جدید وارد فضایی شود که پیش از این نیز متراکم بوده است.
جین ژوان، نویسنده ارشد مطالعه و مهندس شیمی دانشگاه Surrey، گفت که همزمان با افزایش فعالیتهای فضایی از صورتهای فلکی عظیم ماهوارهها تا مأموریتهای آینده ماه و مریخ، صنعت فضا باید از تکرار اشتباهات زمینی جلوگیری کند. او تأکید کرد که یک آینده پایدار زمانی شکل میگیرد که فناوریها، مواد و سامانهها به شکل یکپارچه عمل کنند.
دانشمندان در مقاله یادآوری کردند که مواد ارزشمند ماهوارهها معمولاً دوباره استفاده نمیشود و بیشتر آنها به مدارهای گورستانی منتقل یا به زباله فضایی تبدیل میشوند. برخی نیز هنگام ورود دوباره به جو میسوزند. به گفته پژوهشگران، این روشها با افزایش پرتابهای خصوصی پایدار نیست و صنعت باید به سمت اقتصاد چرخهای حرکت کند. آنها اشاره کردند که صنایع خودروسازی و الکترونیک شخصی میتواند الگوهای خوبی در زمینه استفاده مجدد، تعمیر و بازیافت ارائه دهد.
ژوان توضیح داد که هدف این پژوهش، وارد کردن مفهوم چرخهپذیری به حوزه فضا بوده است؛ حوزهای که دیرزمانی است از این بحث عقب مانده است.نویسندگان مقاله اعلام کردند که برای کاهش زباله فضایی، تجهیزات مداری باید دوام و قابلیت تعمیر بالاتری داشته باشد و ایستگاههای فضایی باید دوباره به مراکز سوختگیری و تعمیر تبدیل شود. ساخت قطعات جایگزین در مدار میتواند تعداد پرتابهای لازم را کاهش دهد.
سامانههای فرود نرم مانند کیسههای هوا و چترهای نجات میتواند امکان استفاده مجدد از قطعات را فراهم کند و بازویهای رباتیک و تورها میتواند زبالههای فضایی را دوباره جمعآوری کند.
ژوان گفت که صنعت فضا به نوآوری در مواد قابل استفاده مجدد، فضاپیماهای ماژولار قابل ارتقا و سامانههای دادهای برای پایش عمر تجهیزات نیاز دارد. او افزود که همکاری بینالمللی و سیاستگذاری یکپارچه برای تشویق استفاده مجدد، مرحله حیاتی بعدی است و اتصال شیمی، طراحی و حکمرانی میتواند پایداری را به مدل پیشفرض صنعت فضا تبدیل کند.
