علائم و نشانه های سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ اغلب تا زمانی که رشد نکند و گسترش نیابد، علائم ایجاد نمی کند اما نشانه هایی وجود دارد که با مشاهده آن، می توان احتمال بروز این بیماری را جدی تر دانست. 

به گزارش تکناک، سرطان روده بزرگ (به انگلیسی: Colorectal cancer یا CRC یا Bowel Cancer) یک نوع سرطان است که در بخش‌های colon (پریش) یا rectum (مقعد) روده بزرگ رخ می‌دهد. این نوع سرطان در مردان و زنان شایع است و معمولاً در افراد بالای 50 سال بیشتر دیده می‌شود. به همین دلیل، بررسی‌های پیشگیرانه از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.

سرطان رکتوم (Rectal cancer) یک نوع دیگر از سرطان روده  است که در رکتوم توسعه می‌یابد. رکتوم بخش آخر روده بزرگ است و در نزدیکی مقعد واقع شده است. سرطان رکتوم زیرمجموعه‌ای از سرطان کلورکتال (Colorectal cancer) محسوب می‌شود که شامل سرطان‌هایی است که در کل روده بزرگ (Colon) و رکتوم رخ می‌دهند.

جالب است بدانید هوش مصنوعی توانسته تا در بخش پزشکی راهکار های خوبی را ارئه دهد. هوش مصنوعی گوگل با نام Med-PaLM 2 که برای پاسخ به سوالات مربوط به اطلاعات پزشکی طراحی شده است، از ماه آوریل در بیمارستان تحقیقاتی Mayo Clinic و سایر بیمارستان‌ها آزمایش شده است. گوگل باور دارد که مدل به‌روزش می‌تواند به‌روزش می‌تواند به‌طور خاص در کشورهایی با دسترسی محدود به پزشکان مفید باشد.

بیشتر بخوانید:

• علائم و نشانه های سرطان پانکراس
• 8 بیماری که باعث درد مفاصل می شود
• علائم و نشانه های سرطان پانکراس
• نقش ویتامین E در کاهش دردهای قاعدگی
• توده سرطان تیروئید چیست؟
• چرا مردان بیشتر به سرطان پوست مبتلا می شوند؟
• چه چیزی باعث زونا می شود؟
• چه چیزی باعث آسم می شود؟
• چه چیزی باعث دیابت نوع 1 می شود؟
• 6 نکته کلیدی برای انتخاب لنز چشمی
• 5 نشانه خطرناک کم شنوایی
• 10 نکته ضروری برای شروع سالم خوری
• 11 ماده غذایی سرشار از آهن
• آیا کشیدن ویپ مضر است؟
• آیا قارچ فشار خون را کاهش می دهد؟

علل اصلی بروز سرطان رکتوم ممکن است شامل عوامل ژنتیکی، سبک زندگی ناسالم، تغذیه نامناسب، سن بالا، بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت التهابی و بروز پلیپ‌های روده‌ای باشد. درمان سرطان رکتوم معمولاً شامل جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی می‌شود. برای پیشگیری و زودیافتگی این نوع سرطان، بررسی‌های پیشگیرانه مانند کولونوسکوپی و تست خون در مدفوع توصیه می‌شوند.

آزمایش‌های غربالگری، مانند کولونوسکوپی، می‌تواند به تشخیص سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه آن که درمان آسان‌تر است، کمک کند. اگر فکر می کنید ممکن است علائم سرطان روده بزرگ را داشته باشید، بهتر است برای انجام آزمایش با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. تشخیص زودهنگام می تواند به شما کمک کند تا درمان را زودتر شروع کنید یا علائم و امید به زندگی را بهبود دهید.

علائم موضعی

بیشتر سرطان‌های روده بزرگ (cancer of the colon or rectum) از پولیپ یا رشد بافتی که می‌تواند در کولون یا رکتوم تشکیل شود، ایجاد می‌شوند. پولیپ ها معمولاً خوش خیم (غیر سرطانی) هستند و معمولاً می توانند با خیال راحت توسط پزشک برداشته شوند. اما اگر درمان نشوند، برخی از پولیپ ها می توانند رشد کرده و به طور غیر طبیعی تقسیم شوند که این مسئله می تواند باعث ایجاد تومور سرطانی شود.

سرطان کولون  یا روده بزرگ عموماً در مراحل اولیه، علائم چشمگیری ایجاد نمی‌کند. با این حال، در صورت ظهور علائم، تمایل دارد که تاثیر خود را بر روی ناحیه‌ای که سرطان از آن شروع می‌شود یا در آن قرار دارد، به عنوان علائم موضعی نشان دهد. علائم موضعی این سرطان در روده بزرگ و رکتوم رخ می دهد که می تواند علائمی مانند تغییر در حرکات روده و مدفوع، درد معده و نفخ ایجاد کند.

• تغییرات در عادات روده

اگرچه اکثر مردم هر از گاهی، تغییر در عادات روده خود را تجربه می کنند، اما سرطان روده بزرگ می تواند باعث تغییرات مداومی در روده شود که ممکن است این تغییرات بیش از چند روز طول بکشد. اگر متوجه تغییراتی در عادات روده خود شدید، ممکن است این موارد را تجربه کنید:

• اسهال یا یبوست مداوم
• نیاز به استفاده فوری از دستشویی
• درد یا فشار در هنگام اجابت مزاج
• احساس نیاز به دفع مکرر مدفوع (معروف به اجابت مزاج ناقص)
• وجود خون در مدفوع

خونریزی مقعدی یا وجود خون در مدفوع می تواند یک علامت هشدار دهنده اولیه سرطان روده بزرگ باشد. ممکن است شما متوجه شوید:

• مدفوع شما دارای رگه هایی از خون قرمز روشن یا ظاهری تیره تر و قیرمانند است
• بقایای خون در کاسه توالت
• خون روی دستمال توالت بعد از پاک کردن

مدفوع خونی یا خونریزی از راست روده می تواند نگران کننده باشد اما همیشه نشانه سرطان روده بزرگ نیست. به عنوان مثال، بواسیر و شقاق مقعدی نیز می توانند باعث خونریزی در حین اجابت مزاج شوند. با این حال، مدفوع خونی مشکل جدی است و اگر متوجه وجود خون در هنگام اجابت مزاج خود شدید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا علت این مسئله را بفهمید.

• تغییر در شکل مدفوع

تومور در روده بزرگ گاهی اوقات می تواند باعث انسداد در رکتوم شود. در نتیجه، ظاهر یا شکل کلی مدفوع شما ممکن است متفاوت از آنچه که معمولاً به آن عادت دارید به نظر برسد. هنگامی که این اتفاق می افتد، مدفوع شما می تواند به طور غیر طبیعی نازک یا رشته ای به نظر برسد.

بافت، رنگ و قوام کلی مدفوع نیز ممکن است تغییر کند. گاهی اوقات این تغییرات می تواند حتی بدون وجود خون در مدفوع شما رخ دهد.

• درد شکم

اگر سلول های سرطانی شروع به رشد کنند و تشکیل تومور بدهند، ممکن است شما درد شکم (معده) یا گرفتگی عضلات را تجربه کنید. این مسئله می تواند به این دلیل اتفاق بیفتد که یک تومور در روده بزرگ می تواند به سیستم گوارش شما فشار وارد کند.

یک تومور همچنین می تواند باعث التهاب در روده بزرگ و منجر به درد و ناراحتی معده شود. به طور کلی، ممکن است شما احساس کلافگی یا درد در معده خود داشته باشید که ممکن است بعد از خوردن غذا متوجه آن شوید. در برخی موارد، گاز و نفخ نیز می تواند همراه با درد باشد.

علائم عمومی

برخلاف علائم موضعی، علائم عمومی زمانی رخ می دهد که سلول های سرطانی به سایر قسمت های بدن نیز گسترش پیدا کنند. اگر سرطان گسترش یابد، ممکن است فرد تغییراتی را در وزن، سطح انرژی و اشتهای خود تجربه کند.

کاهش ناخواسته وزن

افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ، گاهی اوقات می توانند وزن خود را بدون هیچ تلاشی، کاهش دهند. کاهش وزن ناخواسته ممکن است به دلایل مختلف رخ دهد:

• وجود تومور با توانایی بدن شما برای هضم غذا و جذب مناسب مواد مغذی تداخل ایجاد می کند و باعث می شود بدن، چربی ذخیره شده و بافت ماهیچه ای را تجزیه کند.
• سرطان روده بزرگ باعث می شود بدن شما آنزیم های گوارشی کمتری تولید کند و جذب مواد مغذی را برای شما دشوار می کند و در نتیجه باعث کاهش وزن می شود.
• سلول های سرطانی می توانند باعث التهاب شوند و نحوه عملکرد متابولیسم شما را تغییر دهند.
• علائمی مانند اسهال و از دست دادن اشتها ممکن است دفعات غذا خوردن را کاهش دهد.

خستگی و ضعف

سرطان روده بزرگ می تواند باعث شود شما احساس خستگی، سستی و ضعف کنید. برخلاف خستگی معمولی، خستگی ناشی از سرطان ممکن است، باعث شود همیشه احساس خستگی در استخوان های خود داشته باشید. این احساس حتی بعد از یک روز آرام یا یک خواب شبانه خوب هم ایجاد می شود.
خستگی بیش از حد در مراحل پیشرفته سرطان روده بزرگ شایع تر است، اما می تواند در مراحل اولیه نیز رخ دهد. ممکن است شما این خستگی را به دلیل توموری که از انرژی بدن شما برای ادامه رشد استفاده می کند و یا خونریزی روده که می تواند باعث کم خونی یا التهاب شود، تجربه کنید.

از دست دادن اشتها

از دست دادن اشتها یکی از علائم رایج بسیاری از انواع سرطان ها است. سرطان روده بزرگ ممکن است باعث از دست دادن اشتها شود زمانی که:

• تومور بخشی از روده بزرگ را مسدود و در هضم غذا اختلال ایجاد می کند. در این صورت، حتی اگر چیزی نخورده باشید احساس سیری می کنید.
• سلول‌های سرطانی یا تومور، هورمون‌هایی ترشح می‌کنند که بر نحوه تشخیص گرسنگی توسط بدن و ارسال سیگنال‌های گرسنگی به مغز تأثیر می‌گذارند.
• حالت تهوع و اسهال با اشتها تداخل می کند و باعث می شود کمتر تمایل به مصرف غذا داشته باشید.

علائم مرحله پیشرفته

اگر سرطان روده بزرگ به مراحل بعدی (مثلاً مراحل 3 و 4) یا متاستاز (گسترش) به سایر قسمت‌های بدن پیشرفت کرده باشد، ممکن است علائمی مانند موارد زیر را بروزدهد:

• تورم شکم: سرطان کولون پیشرفته می تواند باعث تورم، درد و ناراحتی در شکم شود. اگر سرطان به کبد گسترش یافته باشد، می‌توانید تجمع مایع در معده را نیز منجر شود.
• درد استخوان: اگر سلول‌های سرطانی به استخوان‌های شما گسترش یابد، می‌توانید درد شدید استخوان یا مفاصل را احساس کنید و در معرض خطر شکستگی قرار بگیرید.
• دشواری در تنفس: گاهی اوقات سرطان روده بزرگ در مراحل پیشرفته به ریه های شما سرایت می کند. در نتیجه ممکن است دچار تنگی نفس، سرفه، درد قفسه سینه و خس خس سینه شوید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم سرطان روده بزرگ را به صورت مداوم دارید یا ممکن است در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشید، بهترین کاری که می توانید برای خود انجام دهید این است که  هرچه سریعتر برای ملاقات با پزشک خود برنامه ریزی کنید. بسیاری از شرایط می‌توانند علائمی مشابه علائم سرطان روده بزرگ ایجاد کنند و پزشک شما می‌تواند با تعیین علت علائم شما و ارائه تشخیص دقیق، به شما کمک کند.

هنگامی که با پزشک متخصص ملاقات می کنید، آنها معمولاً از شما می پرسند که چه علائمی را تجربه می کنید، چه مدت این علائم را داشته اید و علائم چقدر شدید بوده اند. آنها همچنین ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام دهند و آزمایش های بیشتری را برای شما تجویز کنند که می تواند به آنها کمک کند تا علائم سرطان را پیدا کنند.

اگر سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ دارید، با پزشک خود در مورد گزینه های غربالگری صحبت کنید. تشخیص زودهنگام و درمان می تواند به افزایش شانس شما برای نتایج درمانی موفق، منجر شود.